گزارش ساواک از فعالیت‌های اجتماعی شهید قاضی طباطبایی

ارتباط بی‌واسطه مردم با روحانیت در طول تاریخ موجب می‌شد مردم برای حل مشکلات و مسائل روزمره خود نیز به این قشر مراجعه کنند. روایت‌های بسیاری در این باره در صفحات تاریخ ثبت شده است.

در تبریز، آیت‌الله سید محمدعلی قاضى طباطبایى، در کنار فعالیت‌های دینی و تربیتی، نقش اجتماعی خویش را نیز به خوبی ایفا می‌کرد. ویژگى «مردم دوستى و مردمى بودن» در وجود او نهادینه بود. به ویژه که ایشان یک عالم دینى بود و به‌طور طبیعى با مردم و جامعه سر و کار داشت.

گذشته از این مورد وى از اکثر مراجع تقلید معاصر شیعه در امورى که نیاز به اذن مجتهد داشت، وکالتنامه داشت که این مسئله وى را با طیف گسترده‌اى از مقلدان هر یک از مراجع، مرتبط مى‌ساخت. در واقع ایشان حلقه اتصال مراجع بزرگى چون آیت‌الله حکیم، امام خمینى، آیت‌الله مرعشى‌نجفى، آیت‌الله میلانى، آیت‌الله خویى و آیت‌الله گلپایگانى با مقلدانشان در منطقه آذربایجان بود و به نمایندگى از ایشان وظیفه رفع و رجوع مشکلات شرعى و عرفى مردم را برعهده داشت.

فعالیت‌های اجتماعی شهید قاضی طباطبایی در اسناد ساواک نیز انعکاس پیدا کرده بود. در یکى از گزارش‌هاى ساواک به اداره کل سوم چنین آمده است: «درباره، اجتماع در منزل قاضى طباطبایى... برابر تحقیقات معموله تجمع عده‌اى از اهالى آذرشهر، در منزل قاضى طباطبایى در مورخه 23/ 8 /51 به علت اختلاف سه نفر از کسبه آذرشهر بر سر مسئله فروش پنیر بود که با وساطت قاضى طباطبایى و عده‌اى از بازاری‌ها خاتمه یافته است...».

ویژگى بارز شهید قاضی، تلاش و اهتمام ایشان در رفع مشکلات مردم بود. ایشان درباره مسائل اخلاقى سخنرانى نمى‌کرد بلکه با عمل خود به اخلاق اجتماعى اسلامى عینیت مى‌بخشید. شهید قاضی فعالیت گسترده‌اى در تهیه خانه براى مستضعفان و افراد بی‌خانمان در تبریز داشت و در این تلاش بیش از دویست خانواده را صاحب خانه کرده بود.

در گزارش‌هایى که ساواک از سخنرانی هاى آیت‌الله قاضى تهیه کرده است اشاراتى جالب در خصوص جمع‌آورى پول براى مردم محروم وجود دارد. وى در پایان سخنرانی هاى خود، حضّار مجلس را تشویق به کمک و یارى به مستمندان مى‌کرد.