عربستان در سال ۲۰۲۲؛ از هولناک‌ترین جنایت قرن تا تنش‌های نفتی با آمریکا

عربستان سعودی که یکی از سیاه‌ترین کارنامه‌های حقوق بشری جهان را به خود اختصاص داده است سال 2022 را با جنایتی هولناک آغاز کرد. در تاریخ 12 مارس جهان با خبر اعدام جمعی 81 نفر در عربستان بیدار شد؛ اقدامی که همه محافل حقوقی و انسانی را شوکه کرد.

آغاز 2022 با هولناک‌ترین جنایت قرن

با وجود عادی بودن اعدام‌های غیرقانونی در عربستان اما این فجیع‌ترین جنایت آل‌سعود از دهه‌های گذشته تاکنون است که تنها طی یک روز این تعداد از انسان‌ها را به‌اتهامات واهی قتل‌عام کرد. رژیم سعودی در سال 1980، یک سال پس از تصرف مسجد الحرام در مکه از سوی اعضای یک فرقه ضددولتی، 63 نفر را در یک روز اعدام کرده بود.

اما نیمی از قربانیان جنایت تازه عربستان در اعدام جمعی 81 نفر، از شیعیان بودند که میان آنها افرادی دیده می‌شوند که هنگام بازداشت زیر سن قانونی قرار داشتند. با وجود ادعاهای رژیم آل‌سعود در زمینه انجام اصلاحات قضایی و لغو اعدام افراد زیر سن قانونی اما نقض سیستماتیک این قانون و اعدام کودکان و نوجوانان شیعه در عربستان همچنان ادامه دارد. این افراد همچنین درحالی اعدام شدند که هیچ دادگاه رسمی برای آنها تشکیل و جرمشان اثبات نشده بود. آنها همچنین از داشتن وکیل نیز محروم بودند.

بسیاری از ناظران و کارشناسان معتقدند که عربستان با فرصت‌طلبی از سرگرمی دنیا به بحران اوکراین دست به این جنایت زد؛ جنایتی که حتی سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن که زیر نظر آمریکا و با دلارهای سعودی اداره می‌شوند، هیچ اقدام عملی در واکنش به آن انجام نداده صرفاً به صدور بیانیه‌هایی نه‌چندان تند اکتفا کردند، همین مسئله سعودی‌ها را برای تداوم جنایاتشان گستاخ‌تر کرده است.

رنگ‌باختن ادعاهای حقوق بشری بایدن و فرصت‌طلبی بن‌سلمان برای حذف مخالفان

بحران انرژی اروپا و آمریکا ناشی از پیامدهای جنگ اوکراین و روسیه فرصت دیگری برای ریاض و شخص «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی جهت خروج از یک انزوای چندساله بود؛ جایی که «جو بایدن» رئیس‌جمهوری ایالات متحده مجبور شد ثابت کند همه ادعاهایی که هنگام ورود به کاخ سفید درباره رسیدگی به پرونده حقوق بشری عربستان مطرح کرده بود، مانوری بیش نبوده است.

بایدن که پیشتر برای حل بحران سوخت آمریکا و اروپا از کشورهای حوزه خلیج فارس و در رأس آنها عربستان سعودی خواسته بود میزان تولید نفت خود را افزایش دهند، بعد از دریافت پاسخ منفی از جانب آنها اواسط جولای 2022 به عربستان سفر کرد و مورد استقبال نه‌چندان گرم سعودی‌ها و شخص بن‌سلمان قرار گرفت. با وجود مانورهای زیادی که دولت بایدن درباره پرونده حقوق‌بشری سعودی از جمله قتل «جمال خاشقجی» داده بود اما مشخص شد که جلب رضایت ریاض برای افزایش تولید نفت بسیار مهمتر از گرفتن تأییدیه افکار عمومی مردم آمریکا و دیگر کشورهایی است که امید به اجرای وعده‌های وی در مجازات عربستان داشتند.

درحالی که بایدن اهداف متعددی از جمله مقابله با نفوذ چین و روسیه در منطقه، ایجاد یک ائتلاف عربی ـ اسرائیلی ضد ایران، حل بحران انرژی اروپا و آمریکا و... را از سفر خود به عربستان دنبال می‌کرد، اما به‌نظر می‌رسد محمد بن سلمان طرف برنده این سفر بود؛ جایی که توانست بعد از خروج از یک انزوای 2ساله موج تازه و البته شدیدی از سرکوب مخالفان خود را آغاز کند.

رکوردشکنی عربستان در اعدام و حبس‌های طولانی

عربستان که در ابتدای پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا دست به یک سری اقدامات ظاهری در مقوله حقوق بشر و آزادی مشروط چند تن از فعالان از جمله «لجین الهذلول» فعال زن سعودی زده بود؛ طی چند ماه گذشته اقدام به صدور احکام عجیب و غیرعادی علیه معارضان کرد.

در این میان «سلمی شهاب» فعال زن سعودی یکی از جنجال‌برانگیزترین حکم‌ها را از دستگاه قضایی عربستان دریافت کرده تنها به‌خاطر انتشار چند توئیت به 34 سال زندان محکوم شد، اما این پایان کار نبود و بعد از آن «نوره القحطانی» دیگر فعال زن سعودی به 45 سال زندان محکوم شد. دادگاه سعودی همچنین «مهدیه المرزوقی» پزشک زن تونسی مقیم عربستان را به‌اتهام نوشتن توئیتی در حمایت از حزب‌الله لبنان در ابتدا به دو سال و 8 ماه زندان محکوم کرد اما پس از آن حکم یادشده را نقض و بار دیگر او را محاکمه کرد و به 15 سال زندان محکوم کرد.