نگاهی به الگوپذیری انتفاضه فلسطین از انقلاب اسلامی

در بررسی سیر مبارزات فکری، سیاسی و اجتماعی امام خمینی(ره)، مسئله فلسطین یکی از موارد اساسی در ملاحظات ایشان و انقلاب اسلامی بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز شاهد الگوبرداری­‌های نهضت انتفاضه از انقلاب اسلامی ایران بوده‌ایم. 

روش مبارزه در انتفاضه فلسطين ملهم از تجربه عینی و عملی انقلاب اسلامی ایران است. امام رمز و راز پیروزی بر رژیم صهیونیستی و راه نجات فلسطین را تنها در قیام امت اسلامی و ملت­ها دانسته، خطاب به آن‌ها می­‌فرماید: «اگر بخواهید قدس را نجات بدهید، اگر بخواهيد فلسطین را نجات بدهید، اگر بخواهید مصر را نجات بدهید و سایر ممالک عربی را نجات بدهید از دست این عمال، از دست اجانب، ملت­‌ها باید قیام کنند، باید ملت­‌ها این کار را انجام بدهند. ننشینند که دولت‌­ها در این مسائل وارد بشوند. آن‌ها روی مسائلی که برای خودشان صرفه دارد عمل می‌کنند. ملت­‌ها باید قیام کنند و ملت‌ها باید رمز را بفهمند که رمز پیروزی این است که شهادت را آرزو بکنند و به حیات، حیات مادی و دنیای حیوانی ارزش قائل نباشند؛ این رمز است که ملت­‌ها را می‌تواند پیش بیرد، این رمزی است که قرآن آورده است.»

تأثیرگذاری مبارزات مردم ایران در دوران نهضت اسلامی بر انتفاضه فلسطین نیز کاملا مشهود است که در آن میان می‌توان بر سازمان‌دهی انقلابی و بسیج عمومی، شیوه مبارزه و جهاد و کسب تجربه از انقلاب اسلامی اشاره کرد.

سازمان‌دهی انقلابی و بسیج عمومی

مردمی کردن مبارزه در نهضت‌­ها، یکی از بزرگترین اهداف مبارزان و انقلابیون است که از طریق آن سایر اهداف به سهولت محقق می­‌گردد. به بیان دیگر کارآمدترین سازمان‌دهی انقلابی، بسیج توده‌هاست. امام خمینی در مسیر انقلاب اسلامی با توجه به وجود زمینه رهبری سنتی، مبارزه را با شیوه­‌های مبارزاتی مرسوم سیاسی در دنیا از طریق تشکیل حزب و تشکیلات منضبط سیاسی و چریکی و نظامی دنبال نکرد بلکه گسترش ارتباطات ساده و سنتی موجود در متن جامعه را از طریق آگاهی دادن نسبت به علل و هدف مبارزه‌­اش پیگیر بود.

ظهور و حضور رهبران مذهبی در انتفاضه فلسطین هم که خارج از سازمان‌های متعدد فلسطینی سالیان متمادی در امور مختلف بوده و در نهایت از آن مسیر به اقدامات اجتماعی روآورده بودند، اعتماد و مشروعیت لازم را برای در دست گرفتن رهبری مبارزه در میان مردم مناطق اشغالی به وجود آورده بود که این رهبری در واقع به دست آن دسته از رهبران مذهبی فلسطینی افتاد که پس از انقلاب اسلامی ایران بیشترین ارتباطات معنوی و فیزیکی را نیز با آن برقرار کرده بودند. صاحب‌نظران تردیدی ندارند که این نوع سازماندهی مبتنی بر اراده مردمی از جمله ویژگی‌هایی است که انتفاضه از انقلاب اسلامی ایران وام گرفته است.

روش مبارزه و جهاد

در روش عملی مبارزه امام در طول انقلاب اسلامی، از مسالمت آمیزترین شیوه‌ها، یعنی اصل «دعوت» و «تبلیغ» تا غیرمسالمت آمیزترین آنها، یعنی جهاد و شهادت مشاهده می‌شود. روش فرهنگی و تبلیغی مبارزه امام، دیگر روشی است که سبب می شود مردم به خود و منابع مادی و معنوی خود اعتماد کنند و در عین حال از مظالم و مفاسد رژیم آگاه شوند. هدف امام از روش فرهنگی مبارزه، علاوه بر ­اینکه آگاهی و بیداری توده­ها بود به دنبال تغییر روحیه مردم و ایجاد ویژگی‌هایی چون شجاعت، روح تعاون، استقلال روحی، روحیه مقاومت و وحدت کلمه نیز در آنها بود. خلاصه اینکه از جمله برجستگی­‌ها و امتیازات انقلاب اسلامی ایران نسبت به سایر انقلاب‌­های معاصر، تبلور شیوه­ای از مبارزه فراگیر، ایدئولوژیک و کم خشونت در آن است که مشی «پیروزی خون بر شمشیر» را اثبات کرده، نیز به منزله الگوی مبارزه و جهاد بر آن تاکید داشته است.

مرحله بیداری اسلامی در قیام مردم فلسطین نیز بلافاصله پس از حدوث انقلاب اسلامی ایران آغاز شد و گروه‌­های مختلف اسلامی در قالب فعالیت‌­های مختلف فرهنگی و مذهبی و با موضع‌گیری سیاسی در محله­‌ها، مساجد و دانشگاه‌­ها دوباره مردم را به مبارزه با ظلم و تجاوز دشمنان فراخواندند.

کسب امید و اعتماد از تجربه پیروزی انقلاب اسلامی

با پیروزی انقلاب اسلامی، نسل سوم جنبش فلسطین که نیروهای اصلی انتفاضه را شکل داده‌اند و از گذشته تجربه‌ای عینی ندارند، آثار گذشته را در زندگی مملُوّ از حقارت خود منفی یافتند. تنها پدیده ای که در برابر چشمان آنان طعم شکست را حتی برای یک بار به غرب و صهیونیسم چشانده بود، انقلاب اسلامی ایران بود. این نسل از مبارزان فلسطینی نمونه مبارزه مردمی را تجربه کردند که برای مبارزاتشان از وجوه مختلف آن می توانستند بهره‌مند شوند.

بدین ترتیب مجاهدان فلسطینی با الگوگیری از انقلاب اسلامی و مبارزات مردم ایران، به مبارزه سازمان‌دهی شده با رژیم صهیونیستی پرداخته و در جهت نابودی آن گام برمی‌دارند.