ارائه دهندگان و اساتید حاضر در این جلسه عبارت بودند از: حجت الاسلام دکتر احمد رهدار(عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) )؛حجت الاسلام دکتر ذبیح الله نعیمیان(مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) )؛دکتر نجمه کیخا (عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی)؛ دکتر سیدرضا حسینی (استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)؛دکتر مجتبی زارعی (دانشیار فلسفه سیاسی دانشگاه تربیت مدرس)؛ دکتر احمد مردشتی (مشاور معاونت فرهنگی بنیاد شهید مرکز )؛ دکتر ابراهیم مجیدی(پژوهشگر اندیشه سیاسی)؛ دکتر محمدمهدی شیرمحمدی(روزنامه نگار پیشکسوت و کارشناس مباحث انتخابات) و دکتر شریف لک زایی (دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی).
لکزایی در این جلسه گفت: شناخت امام خمینی(ره) برای کسانی که حامی انقلاب اسلامی هستند، یک فریضه است. انقلاب اسلامی با نام امام خمینی(ره) در هم گره خورده و بنابراین شناخت اندیشه و آرای ایشان هم یک ضرورت تام و تمام است. این شناخت البته باید تمام ابعاد اندیشه و سیره و جزییات زندگی امام(ره) را شامل شود. به تعبیر نویسنده کتاب امام خمینی(ره) برای نسل سوم، به هر میزان از جزییات زندگی شخصیتی بیشتر بدانیم، بهتر میتوانیم با وی رابطه فکری برقرار سازیم. به نظرم برقراری چنین ارتباطی بهتر میتواند اهداف آن شخصیت را تأمین کند.
وی در ادامه افزود: اندیشه امام(ره) به تعبیر همان نویسنده، اندیشهای است که فهم آن سهل و ممتنع است. سهل است زیرا جمعیت انبوهی را به سمت خود جلب کرد و در قامت مرجعی فقهی و رهبری ایمانی، ملتی را هدایت و رهبری کرد. اما ممتنع است زیرا اندیشهای است که از عرفان و فلسفه و فقه و قرآن ترکیب و تشکیل یافته است. به تعبیر مرحوم عماد افروغ، اندیشهای ذوقی و عرفانی، فقهی، برهانی. در واقع این ویژگی، اختصاص غالب حکمای حکمت متعالیه است که اندیشه آنان را از دیگر اندیشهها سوا میکند.
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اضافه کرد: چنین نگاهی به این اندیشه در موضوع حکمرانی این نشانه را به ما یادآوری میکند که حکمرانی هم یک مسأله سهل و ممتنع و غامض اما غیر پیچیده است که گویا خاستگاه آن باید با حکمت عجین شود. در واقع حکمرانی مطلوب در اندیشه و آرای امام خمینی(ره) اگرچه مشترکاتی با دیدگاه کسانی دارد که حکمرانی خوب و شایسته را مطرح میکنند اما از سویی با آن تمایزهای مهمی هم دارد. این اشتراکات نباید ما را از سرچشمههای حکمرانی مطلوب و مورد نظر امام خمینی(ره) دور سازد. این حکمرانی با خاستگاه حکمت که شامل همراهی نظر و عمل به صورت توأمان در آن برقرار است و از سویی واجد مباحث ذوقی و برهانی و عرفانی و قرآنی و فقهی است، همراه گشته است.
وی در ادامه افزود: برجسته کردن هر کدام از این ابعاد چه وجه نظر و عمل بر یکدیگر و چه ابعاد فقهی و یا برهانی و عرفانی میتواند درک ما از حکمرانی در اندیشه و آرای امام خمینی(ره) را به انحراف بکشاند. بنابراین انقلاب اسلامی و مسیر طی شده با این نگاه باید تداوم یابد و با این رویکرد خوانش و تصحیح و تکمیل شود و تداوم یابد. افزون بر آنچه البته گفته آمد، حکمت انقلاب اسلامی همراهی با مردم است و حکمرانی مطلوب امام خمینی(ره) با حضور مردم و سپردن امور به آنان معنادار و مطلوب میشود و تداوم مییابد.
در ادامه این جلسه آقای ابراهیم مجیدی با موضوع «حکمرانی تعلیم و تربیت در اندیشه امام خمینی(ره) » سخنرانی کرد.
خلاصه ارائه وی به شرح ذیل است:
حکمرانی مطلوب از نگاه حضرت امام(ره) افکندن سیاستی اصیل میباشد که آن منوط میباشد به تعلیم و تربیتی که اصلاح جامعه را در اصلاح درون میداند و تهذیب نفس و نظارت مستمر.
میشل فوکو در مقاله هرمنوتیک سوژه با مطرح کردن این موضوع که برای سالها اندیشمندان فکر میکردند که فلسفه یونان تأکید بر شناخت خود دارد، در حالیکه فوکو میخواهد اصلاح کند و مراقبت و توجه به خویشتن را به شناخت خود مقدم میداند.
در نگاه فوکو مراقبت و توجه به خود چیزی است که انسان را به شناخت خود و دانستن از خود بر میانگیزاند که این امر به منظور مراقبت از خود ضروری است. در نگاه حضرت امام(ره) هنگامی میتوان سیاستی اصیل پدید آورد که با اصلاح درون و تهذیب نفس و نظارت مستمر بر خود به اصلاح جامعه پرداخت که همان حیات طیبه است که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در پی آن میباشد که در نتیجه جامعهای صالح پدید میآید و سیاستی اصیل. تعلیم و تربیت در نگاه حضرت امام(ره) که در پی سیاستی اصیل میباشد با تأکید بر اصلاح خود و تهذیب نفس میخواهد به اصلاح جامعه بپردازد. در واقع سیاستی اصیل در اندیشه حضرت امام(ره) حاصل نمیشود مگر هنگامی که جامعه صالح شود و جامعه صالح نمیشود مگر هنگامی که اصلاح خود و نظارت مستمر بر خود را داشته باشد. پس برای رسیدن به سیاستی اصیل نیاز به تعلیم و تربیتی است که در پی اصلاح خود بوده و نظارت مستمر بر خود را نهادینه کند.
با توجه به مطالب گفته شده، میتوان با توجه به اندیشه حضرت امام(ره) حکمرانی مطلوب را که در پی مدیریت عاقلانه جریان توسعه میباشد را چنین تبیین کرد؛ هنگامی که جامعه اصلاح شد شاهد مسئولیتپذیری، عدم نزاع و خشونت ، حفظ محیط زیست و... هستیم. در واقع میتوان گفت در حکمرانی مطلوب آموزش و پرورش هم وسیله حکمرانی و هم غایت حکمرانی میباشد.