از واقعه گوهرشاد تا کف خیابانهای امروز
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا هنگام ورقزدن صفحات تاریخ این مرز و بوم به روزهایی برمیخوریم که حرکت و جوشش مردم، وقایعی زیبا را به تصویر میکشد؛ شاید آن واقعه در بدو امر اتفاقی تلخ قلمداد شود ولی حضور مردم و واکنش آنان به اتفاقات، تاریخنویسی را به جنبش وامیدارد؛ زیرا آنچه از تاریخ مغفول مانده دقیقاً همینجاست، تاریخی که اجتماع مردم آن را رقم میزنند و نه شاهان و شاهزادگان.
واقعهای مانند آنچه در گوهرشاد افتاد از همین مقوله است و اگر نام آن را تاریخ اجتماعی بگذاریم گزافه نیست؛ تاریخی که با حضور مردم، از مسیر اشتباه خود خارج میشود و راه صلاح را میطلبد؛ مسیری از الگوبرداری خطای شاه مملکت و اشتباه محاسباتی از دینداری مردم.
واقعه گوهرشاد برگی از تاریخ است که نشان میدهد مردم ایران بیش از هر مسألهای دیندارند و اگر از تمام ناملایمات بگذرند و صبوری کنند، اما درباره دین و هویت ملیشان کوتاه نمیآیند. شاید این حرف، کلام متحصنین در گوهرشاد بود که چرا لباسی که ما با آن زندگی کردهایم و هویت دینی و ملی ماست را با چیز دیگری عوض کنیم؟
مگر نه این است که اسلام برای همه شئون زندگی مسلمانان حرف دارد، چرا باید حرف دین را کنار حرف شاه بگذاریم، آن هم شاهی که حرفی از خودش ندارد و مقلد است، بدون داشتن حتی سوادی اندک از جامعه تحت فرمانش؛ مردم ایران اینقدر توهین را حق خود نمیدانستند و برنتافتند که به هر قیمتی زندگی کنند.
واقعه گوهرشاد گذشت و نکته قابل توجه و عبرتپذیر این واقعه قطعاً حضور مردم است و واکنش آنان به دین و معنویت، زیرا زندگی برخاسته از باید و نباید دینی، هرگز به بیراهه و گمراهیِ حلناشدنی نمیرسد؛ هماکنون هنگام تأمل مسائل کنونی کشور، درمییابیم که مسائلی از جنس عفاف و پاکدامنی مقوله فرهنگی و خواست همگانیست.
نمیشود که دیندار بود و از آفات این وادادگی در جامعه مصون ماند، نمیشود اصلاح جامعه را فراموش کرد و فقط به اصلاح خود پرداخت؛ مقوله حجاب در کشور ما سابقهای طولانی دارد. باید پذيرفت که تکتک افراد جامعه در این امر دخیل هستند، چه بدانند و چه ندانند.
نکته کانونی در واقعه گوهرشاد هوشیاری علما و همراهی مردم و نگرانی بسط لباس متحدالشکل به دیگر شئون زندگی مردم است که تا بن خانواده و جامعه را هرز نکند دستبردار نیست. الآن هم با همین امر مواجهایم، عقبنشینی از حجاب، از هر حدی و محدودهای، در واقع رفتن به سمت زندگانی متزلزل و دور از فرهنگ دینی و ملی ماست. اینجاست که گوشبهزنگیِ آحاد جامعه را میطلبد و حضور مردم در صحنه همانند واقعه گوهرشاد بسیار راهگشاست.
مطالبه عمومی در امر حجاب، هوای جامعه را پاکتر و زیباتر میکند، رسالت همه مسئولان فرهنگی تبیین این جهاد مهم است؛ جهادی که ابتدا باید ضرورت و اهمیت آن از پس صدای بلند شبکههای معاند به گوش مخاطب هدف برسد. آنوقت نقش مردم همانند هر زمان از تاریخ پرگوهر ایران دیدنی و نوشتنیست.
فاطمه میری طایفهفرد
پژوهشگر و طلبه جامعه الزهراء