یادداشت؛
موانع فرزندآوری پیش روی خانواده‌ها
بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده مردم تمایل به فرزندآوری دارند و مشکل کاهش فرزندآوری به دلیل ساختارهاست؛ دولت لازم است موانع موجود در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد را از بین ببرد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، «خانواده ها فرزند بیشتر نمی خواهند» گفتمان غالبی است که این روزها در بین مردم در مورد جمعیت وجود دارد و این تصور بوجود آمده که اگر افزایش نرخ باروری قابل‌توجهی در جامعه وجود ندارد به دلیل این است که مردم تمایلی به فرزندآوری ندارند؛ اما بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده مشکل کاهش فرزندآوری به دلیل ساختارهاست و لازم است دولت موانع موجود در حوزه های مختلف از جمله اقتصاد را از بین ببرد.
ستاد ملی جمعیت تاکنون چندین جلسه پر از مصوبه برگزار کرده است، ولی روح تمام این مصوبات باعث حرکات با شتاب در حوزه جمعیت نشده است، بعد از چند سال از تصویب قانون جوانی جمعیت ممکن است تعداد فرزندآوری کمی بیشتر شده باشد اما به این معنی نیست که راه درست را به خوبی طی کردیم.
دبیر ستاد جمعیت و برخی متولیان حوزه جمعیت در کشور معتقدند باید تغییرات فرهنگی در مردم ایجاد شود؛ اما پژوهش‌ها و آمایش‌های این حوزه نتایج متفاوتی را نشان داده است و نظرسنجی‌های مربوط به تعداد فرزندان خانواده ها نشان می‌دهد که ایرانی‌ها به طور میانگین تمایل به داشتن سه فرزند دارند، بنابراین جامعه به لحاظ تمایلات درونی، خانواده‌خواه و فرزندخواه هستند پس مشکلات جامعه‌ای که بچه دوست است و اقدام به فرزندآوری نمی‌کند را باید در جای دیگر جست.
تفاوت مشکلات و موانع اقتصادی
لازم است توجه شود که بین مشکلات اقتصادی یک کشور و موانع اقتصادی آن تفاوت های وجود دارد؛ کشوری که دچار بحران خشک‌سالی یا نیروی انسانی است یک پای اقتصادش لنگ می زند اما در ایران اینگونه نیست؛ زیرا ایران از لحاظ کشاورزی، صنعت، تجارت و… ظرفیت های زیادی دارد و نمی‌توان گفت که درگیر مشکلات حاد اقتصادی است، مواردی که در اقتصاد ایران وجود دارد موانعی خودساخته است که ناشی از ضعف مدیریت و کم کاری بعضی از مسئولین است.
اشتغال جوانان و ازدواج
شکی نیست که ازدواج جوانان به اشتغال وابسته است؛ اشتغال یکی از موضوعات اساسی برای ازدواج جوانان است و اشتغال با تجارت، صنعت و کشاورزی ایجاد می‌شود؛ یکی از موانع که در حوزه اشتغال وجود دارد، مدت زمان طولانی تحصیل جوانان است که مانع از اختصاص وقت به شغل است؛ این موضوع برای دو طرف کارفرما و نیروی کار مشکل‌ساز است؛ کارفرما که می‌خواهد از یک نیروی کار جوان استفاده کند، باید صبر کند تا فارغ‌التحصیل شود یا پاره‌وقت و بدون بیمه او را جذب کند؛ این مشکل باعث می‌شود توازن عرضه و تقاضای شغل به‌هم بریزد و سویه تغییراتی که باید اتفاق بیفتد، به‌جای جامعه باید به سمت دولت و مجلس باشد؛ در موضوعات جمعیتی خطاب باید دولت و مجلس باشد، آن هم نه به این صورت که پول بدهند یا کار سختی انجام دهند؛ بلکه آنها باید موانعی که در گلوگاه‌ها اشتغال وجود دارد را رفع کنند.
بسیاری از قوانین جدی مربوط به قبل از انقلاب است مانند قانون تجارت که به سال ۱۳۱۱ برمی‌گردد و سنگ‌بنای تنظیم خانواده در قانون حمایت خانواده آمده و در حال حاضر هنوز قانون حمایت خانواده سال ۱۳۵۳ نسخ نشده است مردم تحت‌تأثیر قوانین هستند و از آنها استفاده می‌کنند.
نگرانی خانوده ها از مشکلات فرزندآوری
یکی از مشکلاتی که پس از داشتن شغل و تمایل به ازدواج موجب نگرانی زوج‌های جوان است نگرانی از مشکلاتی است که ممکن است در نگهداری از فرزند را برای خانواده ها حاصل شود؛ مثلاً کمبود شیرخشک یکی از همین عوامل است و زوج‌هایی را که شاید تا پیش از این موضوع به فرزندآوری فکر می‌کردند را نگران کرده است، وقتی والدین برای خرید شیرخشک که اصلی‌ترین و اولیه‌ترین نیاز نوزاد آنهاست، دچار مشکل و نگرانی شوند، حتی اگر از نظر اشتغال و وضعیت اقتصادی در سطح مطلوبی قرار داشته باشند و بخواهند به فرزند دیگر فکر کنند، چنین موضوعی آنها را دلسرد می‌کند.
قیمت پایین شیرخشک باعث مصرف غیرمنطقی این محصول شده است و ظرفیت تولید شیرخشک در کارخانه‌های تولیدکننده بیشتر از نیاز داخلی است و با این وجود مصرف غیرمنطقی این محصول را دچار کمبود می کند سال گذشته بیشترین میزان تولید شیرخشک را در داخل کشور بود و در عین حال زاد و ولد نیز افزایشی نداشت اما با این وجود مشکل کمبود شیرخشک وجود داشت.
همکاری سازمان ها و ادارات در اجرای قانون جوانی جمعیت
اجرای برنامه‌های جوانی جمعیت نیازمند فرهنگ‌سازی در جامعه است که این امر با همراهی و مشارکت سایر سازمان‌ها و ادارات قابل انجام است، سازمان‌های مختلف در راستای اجرای بهتر سیاست‌های جمعیتی باید با مجموعه ستاد ملی جمعیت همراهی و همکاری داشته باشند تا گامی مؤثر در این راستا برداشته شود، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را قانونی کارآمدی است که برای تدوین و ارائه آن در کشور اندیشه‌ورزی شده است و می‌تواند در راستای جوان‌سازی جامعه و تحکیم بیشتر بنیان‌های خانواده و اجتماع مؤثر باشد؛ بنابراین باید اهداف این قانون را به درستی بشناسیم و به اجرای آن کمک کنیم.
توسعه فرهنگ زایمان طبیعی و پرهیز از سزارین
تلاش در مسیر توسعه فرهنگ زایمان طبیعی و پرهیز از سزارین در میان خانواده‌ها از جمله اهداف مرتبط با فرزندآوری خانواده است که می‌تواند دستاوردهای مثبتی را در ارتقای سلامت مادران و نوزادان به همراه داشته باشد؛ موضوع زایمان طبیعی با تمام تأکیداتی که برای سلامت نوزاد و مادر دارد می تواند برای برخی خانم‌های جوان یک عامل بازدارنده برای تمایل به فرزندآوری باشد.اینکه به هر دلیلی ذهن بانوی جوان برای زایمان طبیعی آماده نباشد و از ابتدا در جامعه با تأکید بر انجام زایمان طبیعی مواجه شود و بداند که شاید در بیمارستان نتواند شیوه زایمان خود را انتخاب کند مگر اینکه چاره‌ای جز سزارین در زمان زایمان نباشد، موضوعی است که می‌تواند با ایجاد ترس در کاهش تمایل او به بارداری و فرزندآوری تأثیر داشته باشد.
اگر همین موضوعات در زمان بارداری و مراجعه‌های پزشکی و مشاوره‌ای به تدریج در خصوص فواید زایمان طبیعی یا مضرات سزارین به بانوان باردار ارائه شود، بی‌شک در کاهش اضطراب یا ترس آنها پیش از اقدام به بارداری اثربخش خواهد بود و در موضوع پیشبرد جوانی جمعیت نیز مانع ایجاد نخواهد کرد.
بنابر این مشکلاتی مانند کمبود شغل، تحصیلات بلند مدت، کمبود شیرخشک وتأکید بر روش زایمان و… نباید به موضوعاتی تبدیل شوند که به هر دلیلی زوج‌ها را از تمایل به فرزندآوری منصرف کنند؛ باید سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف مسئول در موضوع جوانی جمعیت ضمن اطلاع‌رسانی مطلوب در مورد این موضوعات از ایجاد سوءتفاهم‌های فرهنگی و ایجاد آسیب‌های پس از شیوه این سوء تقاهم جلوگیری کنند.
ارسال نظرات