جاسوسی‌هایی که با گوشی‌های هوشمند انجام شدند

با پیشرفت فناوری و گسترش استفاده از گوشی‌های هوشمند، تهدیدات امنیتی نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته‌اند. یکی از مهم‌ترین این تهدیدات، جاسوسی از طریق موبایل است که می‌تواند امنیت شخصی و اطلاعاتی افراد را به خطر بیندازد. جاسوسی موبایل به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و هدف آن دستیابی به اطلاعات حساس کاربران، نظارت بر فعالیت‌های آنها و حتی کنترل دستگاه از راه دور است.

جاسوسی سیا از شهروندانسال‌ها قبل ویکی لیکس فاش کرد سیا از دستگاه‌های هوشمند برای جاسوسی از شهروندان استفاده می‌کند. ۹هزار صفحه از اسناد داخلی سیا نشان می‌داد این آژانس جاسوسی با استفاده از ابزار‌های مختلف به گوشی‌های هوشمند اندروید و اپل، تلویزیون‌های هوشمند سامسونگ و خودرو‌های مجهز به اینترنت دسترسی پیدا کرده است. بر اساس این اسناد، هکر‌های سیا قبل از اینکه ارتباطات توسط برنامه‌هایی که آنها را ارسال می‌کنند رمزگذاری شود؛ راهی برای نفوذ به گوشی‌های هوشمند و خواندن یا گوش دادن به پیام‌ها پیدا کردند.

یک مرورگر راه نفوذ را باز می‌کنداز طرف دیگر اطلاعاتی که توسط ادوارد اسنودن، افشاگر کنونی و کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، فاش شد نشان می‌دهد که کاربران میلیون‌ها گوشی هوشمند به دلیل شکاف‌های خاص مرورگر تلفن همراه در معرض خطر قرار می‌گیرند. سند فوق محرمانه‌ای که توسط سی‌بی‌سی به دست آمد نشان داد کانادا و شرکای جاسوسی‌اش از ضعف‌های یکی از محبوب‌ترین مرورگر‌های تلفن همراه در جهان استفاده کردند و قصد داشتند از طریق پیوند‌هایی به فروشگاه‌های اپلیکیشن گوگل و سامسونگ، گوشی‌های هوشمند را هک کنند. سازمان‌های اطلاعاتی در اواخر سال ۲۰۱۱ پس از کشف جزئیات فاش شده درباره نیم میلیارد کاربر مرورگر UC آن را هدف قرار دادند.

 این مرورگر یک برنامه بسیار محبوب در چین و هند با استفاده رو به رشد در آمریکای شمالی بوده است. هدف آنها از استفاده از مرورگر UC و همچنین جستجوی آسیب‌پذیری‌های فروشگاه اپلیکیشن بزرگ‌تر، جمع‌آوری داده‌ها در مورد اهداف اطلاعاتی و در برخی موارد، کاشت نرم‌افزار‌های جاسوسی در گوشی‌های هوشمند هدف‌گذاری شده بود. سند سال ۲۰۱۲ منتشر شده توسط اسنودن نشان می‌دهد که آژانس‌های نظارتی از ضعف‌های برخی اپلیکیشن‌های تلفن همراه برای منافع امنیت ملی خود استفاده کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد که آنها به شرکت‌ها یا مردم در مورد این ضعف‌ها هشدار نداده‌اند. این امر میلیون‌ها کاربر را در معرض خطر دسترسی به داده‌های آنها توسط سازمان‌های دولتی دیگر، هکر‌ها یا مجرمان قرار می‌دهد. مایکل گیست از دانشگاه اتاوا، یکی از برجسته‌ترین متخصصان کانادا در قانون اینترنت، می‌گوید: «همه اینها (ردیابی گوشی) به نام تأمین ایمنی انجام می‌شود؛ اما کانادایی‌ها یا مردم سراسر جهان در معرض خطر قرار می‌گیرند».

ائتلاف پنج چشمبر اساس سند به دست آمده از اسنودن، ائتلاف اطلاعاتی با نام «پنج‌چشم» (۵ eyes) گروه جاسوسی متشکل از کانادا، آمریکا، انگلیس، استرالیا و نیوزلند به طور خاص به دنبال راه‌هایی برای یافتن و ربودن پیوند‌های داده به سرور‌های مورد استفاده توسط فروشگاه‌های اپلیکیشن موبایل گوگل و سامسونگ بوده است. در طول چندین کارگاه آموزشی که در اواخر سال ۲۰۱۱ و اوایل سال ۲۰۱۲ در کانادا و استرالیا برگزار شد، یک تیم تجاری مشترک Five Eyes تلاش کرد تا راه‌هایی برای کاشت نرم‌افزار‌های جاسوسی در تلفن‌های هوشمند با رهگیری موارد ارسال شده هنگام دانلود یا به‌روزرسانی برنامه‌ها بیابد. این سند نشان می‌دهد که در نهایت، آژانس‌های جاسوسی می‌خواستند نرم‌افزار‌های جاسوسی را روی گوشی‌های هوشمند خاص نصب کنند تا کنترل دستگاه یک فرد را در دست بگیرند یا داده‌ها را از آن استخراج کنند.

شنود شبکه‌های تلفن همراه دریای کارائیب گاردین در سال ۲۰۲۰ طی مطلبی ادعا کرد: به گفته یک کارشناس امنیت شبکه تلفن همراه که داده‌های سیگنال‌های حساس را تجزیه و تحلیل کرده، به نظر می‌رسد چین از شبکه‌های تلفن همراه در دریای کارائیب برای زیر نظر گرفتن مشترکان تلفن همراه آمریکایی به عنوان بخشی از کمپین جاسوسی خود علیه آمریکایی‌ها استفاده کرده است. این روزنامه انگلیسی نوشت: گری میلر که سال‌ها به تجزیه و تحلیل گزارش‌های اطلاعاتی تهدیدات تلفن همراه و مشاهدات ترافیک سیگنال بین اپراتور‌های تلفن همراه خارجی و آمریکا پرداخته است، گفت که در برخی موارد به نظر می‌رسد چین از شبکه‌های موجود در دریای کارائیب برای نظارت خود استفاده کرده است.

پگاسوس پگاسوس یک نرم افزار جاسوسی است که توسط شرکت اسرائیلی NSO Group توسعه یافته است. این قابلیت را دارد که میلیارد‌ها گوشی دارای سیستم عامل آی او اس یا اندروید را آلوده کند. اولین نسخه کشف شده پگاسوس که توسط محققان در سال ۲۰۱۶ ضبط شد، تلفن‌ها را از طریق یک نوع حمله فیشینگ به نام spear-phishing نامیده می‌شود، آلوده می‌کرد. این حمله فیشینگ پیام‌های متنی یا ایمیل‌هایی هستند که هدف را فریب می‌دهد تا روی یک پیوند مخرب کلیک کند. استفاده از جاسوس افزار پگاسوس توسط دولت‌های مختلف هم یکی از موارد جاسوسی است .

بدنام‌ترین شرکت فناوری جهان در خدمت جوخه ترور اسرائیل
از قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست، تا تعقیب و ترور فرماندهان حزب‌الله لبنان و موارد دیگر، رد پای یک شرکت فناوری اسرائیلی دیده می‌شود. این شرکت، همکاری‌هایی هم با آمریکا داشته است.

هک سونی پیکچرزموارد جاسوسی شرکتی هم اتفاق افتاد که یکی از آنها هک سونی پیکچرز در سال ۲۰۱۴ بود که از دسترسی به داده‌های تلفن‌های مدیران نشأت گرفت. هکر‌ها این شرکت را تهدید کردند که اگر با خواسته‌های آنها همراهی نکند، بسیاری از اسرار سونی پیکچرز را فاش خواهند کرد. کارکنان امنیت داخلی شرکت در پاسخ به این حمله، به کارکنان هشدار دادند که کامپیوتر‌های خود را از شبکه داخلی جدا کنند و از پرسنل درخواست کردند که از بررسی ایمیل شرکت خودداری کنند. سایر اقدامات پاسخ به حادثه شامل خاموش کردن وی‌پی‌ان شرکت و غیرفعال کردن اتصال وای-فای در هر دستگاه تلفن همراه بود.

رولاند ابی نجم، مشاور امنیت سایبری به خطراتی که گوشی‌های هوشمند امروزی ایجاد می‌کنند، اذعان کرد و گفت که موبایل خطرناک‌ترین وسیله از نظر جاسوسی است. وی افزود: این جاسوسی فقط مربوط به نظارت بر تماس‌های تلفنی، پیام‌ها و ... نیست، گوشی هوشمند شما به اینترنت متصل است و دارای میکروفون‌هایی است که اسرائیل می‌تواند از راه دور آن را فعال کند تا به همه مکالمات گوش دهد و همچنین می‌تواند همه اتفاقات را از طریق دوربین تلفن همراه ضبط کند.

محمد نجم، مدیر اجرایی SMEX (یک سازمان غیردولتی لبنانی که مدافع حقوق بشر در فضا‌های دیجیتال است) گفت تلفن‌های همراه وقتی به یک دستگاه نظارتی تبدیل می‌شوند، خطرناک هستند. با توسعه هوش مصنوعی، همه چیز پیچیده‌تر شد. به گفته ابی نجم، داده‌های جمع آوری شده از دوربین‌های امنیتی مستقر در سراسر جنوب لبنان با کمک هوش مصنوعی اسرائیل را قادر می‌سازد تا هر کسی را که می‌خواهد ترور کند.

با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری و وابستگی بیشتر به دستگاه‌های هوشمند، تهدیدات امنیتی مانند جاسوسی از طریق موبایل به یکی از چالش‌های جدی تبدیل شده است. مهم‌ترین نکته در مواجهه با این تهدیدات، افزایش آگاهی کاربران و اتخاذ تدابیر امنیتی مناسب است. استفاده از نرم‌افزار‌های امنیتی معتبر، عدم کلیک بر روی لینک‌های ناشناس و به‌روز نگه‌داشتن سیستم‌عامل و اپلیکیشن‌ها می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی از خطرات جاسوسی موبایلی بکاهد. در نهایت، توجه به حریم خصوصی و محافظت از اطلاعات شخصی باید به‌عنوان اولویت اصلی در استفاده از فناوری‌های هوشمند مورد توجه قرار گیرد.