جایگاه مردم در اندیشه امامین انقلاب

اشاره: امامین انقلاب معتقدند مردم‌سالاری دینی بر اساس اصول و مبانی اسلامی و شریعتی است که از تعالیم دینی منشأ گرفته و در نظام اسلامی امامان و رهبران دینی مسئولیت پیگیری اجرای اصول‌دینی و رعایت حقوق الهی را بر عهده دارند، مردم نیز باید از طریق شورا‌ها و انتخابات مردمی در تصمیم‌گیری‌های مهم شرکت کنند؛ ولی در مقابل نظریه، دموکراسی غربی بر اساس اصول لائیک و تفکرات انسانی بنا شده و مردم‌سالاری در این سیستم بر اساس انتخابات و رأی‌گیری انجام می‌شود، قدرت و مسئولیت تصمیم‌گیری در اختیار مردم است و دین و مذهب به‌عنوان جزء اصلی تصمیم‌گیری‌ها موردتوجه قرار نمی‌گیرد؛ تفاوت اصلی مردم‌سالاری دینی با دموکراسی غربی در اساس و منشأ اصول و ارزش‌هایی است که بر آنها تأکید شده و مردم‌سالاری دینی، اصول و ارزش‌های دینی و شریعتی را محور تصمیم‌گیری‌ها قرار داده در حالیه در دموکراسی غربی، اصول لائیک و انسانی بر اساس اصول دموکراتیک به‌عنوان مبنای تصمیم‌گیری‌ها موردتوجه قرار گرفته شده است.

ازاین‌رو خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، در راستای تبیین توأمان بودن جمهوریت و اسلامیت در نظریه سیاسی امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه و رهبر معظم انقلاب با حجت الاسلام روح الله فاطمی نسب کارشناس مذهبی صدا و سیما گفت‌وگویی انجام داده است که در ادامه خواهد آمد:

رسا ـ مردم چه جایگاهی در اندیشه امامین انقلاب دارند؟

مردمی‌سازی حکمرانی متعالی و مردم‌سالاری دینی در اندیشة امامین انقلاب اسلامی اساس و پایه است و مردم‌سالاری دینی سبکی از نظام سیاسی است که با مردمی‌سازی حکمرانی بر مبنای اصول و بنیان‌های اسلام سیاسی و مشروعیت الهی و نیز با تکیه بر ظرفیت، مقبولیت و نصرت مردمی امور جامعه تنظیم و اداره می‌شود. در این شیوه از حکمرانی مردم در انتخاب حکمرانان به صورت مستقیم و غیرمستقیم نقش داشته و حکمرانان خود بخشی از مردم جامعه هستند.

رسا ـ چرا در طول سالیان مختلف و در حوادث گوناگون، ویژگی مردمی بودن نظام حفظ شد؟

یکی از موارد حفظ مردمی بودن نظام در دهه‌های گذشته مشارکت مردم و تاثیر انتخاب مردم بوده است البته در دور‌هایی مسئولین با رای مردم انتخاب شدند ولی بر ضد مردم عمل کردند، آیت الله رئیسی به مثابه امیرکبیر عمل و مردم را نسبت به نظام اسلامی امیدوار کرد و این کار عامل حفظ نظام بود؛ مردم سرنوشت خود را در دست خود می‌بینند و حضور آنها عامل حفظ نظام بوده است.

رسا ـ عامل حفظ مردمی بودن نظام در دهه‌های گذشته انقلاب چیست؟ چه جریاناتی قصد خدشه دار کردن این ویژگی را داشتند؟

جریاناتی که قصد خدشه دار کردن این نظام را دارند کسانی بودند که در سیستم حاکمیتی نفوذ و عامل نارضایتی مردم بودند و می‌خواستند ناکارآمدی نظام را به مردم القا کنند؛ اما مردم به این بصیرت و آگاهی رسیدند که اگر کسی در نظام جمهوری اسلامی کار نمی‌کند به پای تمام نظام نوشته نمی‌شود؛ خدشه‌ای که دشمن می‌خواهد ایجاد کند عمیق نیست و با بصیرت مردم ترمیم شده و تا ظهور حضرت حجت (عج) ادامه پیدا خواهد کرد.

رسا ـ نقش رهبر معظم انقلاب و امام خمینی رضوان الله تعالی علیه در حفظ ماهیت مردمی بودن جمهوری اسلامی چیست؟

مشارکت مردم در حفظ و اداره حکومت یکی از ارکان نظام سیاسی و اجتماعی اسلام است، حکومت جمهوری اسلامی ایران که تجلّی حکومت دینی در عصر معاصر است مظهر مشارکت مردمی در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی می‌باشد و مقام معظم رهبری همواره توجه ویژه‌ای به مسأله حضور مردم در صحنه داشته و جایگاه خاصی برای این امر قائلند و با توجه به ورود انقلاب اسلامی به گام دوم خود آشنایی با جایگاه مشارکت مردم در تداوم انقلاب امری ضروری است.

مشارکت مردم در دو حیطه سیاسی و اجتماعی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها در امر تداوم و استمرار انقلاب اسلامی و در اندیشه مقام معظم رهبری می‌باشد و از دیدگاه ایشان اتکای انقلاب اسلامی ایران به حضور دائمی مردم خنثی‌کننده توطئه‌های دشمن در طی این سال‌ها و علت اصلی استمرار و راز زوال‌ناپذیری انقلاب اسلامی ایران می‌باشد.

از منظر حضرت امام راحل اسلامیت به مثابه حد اعلاء و نمادی از ماهیت دینی جمهوری اسلامی و در فرمایشات امام راحل ماهیت جمهوری اسلامی با شرایطی که اسلام برای حکومت قرار داده است و با اتکا به آرای عمومی ملت تعریف شده و حکومت از دیدگاه امام راحل (ره) مجری احکام اسلام باشد.

حضرت امام (ره) در رابطه با حفظ منافع و حقوق مردم فرمودند: سیاست ما همیشه بر مبنای آزادی، استقلال و حفظ منافع مردم است که این اصل را هرگز فدای چیزی نمی‌کنیم و ایشان در خصوص مشارکت مردمی در امور مملکت فرمودند: آگاهى مردم، مشارکت و نظارت همگامى آنها بزرگترین ضمانت حفظ امنیت در جامعه خواهد بود.

اصول "مردم سالاری دینی" از منظر امام خامنه‌ای اینگونه است که در نظام اسلامی کشور متعلق به مردم و اصل مردم است؛ "رضایت‌مندی" در این مقام گسترة وسیعی را شامل می‌شود که بارزترین نمودهای آن که در کلام رهبری بر آنها تاکید داشتهخدمتگزاری بی منت، ارزشمداری، خلوص در خدمتگزاری، حق مداری و قانون محوری است.

رسا ـ چرا در طول سالیان مختلف و در حوادث گوناگون، ویژگی مردمی بودن نظام حفظ شد؟

ساختاری که جمهوری اسلامی دارد براساس ساختار امام و امت است؛ لذا مردم با توجه به ولایت طولی و اتصالی که با ولی فقیه دارند و همچنین ولایت عرضی که بین امت ساری و جاری است این تار و پود به هم پیوسته مانع از مخدوش شدن نظام جمهوری اسلامی می‌شود؛ لذا مردم در برهه‌های مختلفی که نظام جمهوری اسلامی به خطر افتاد با تمام وجود و شکوه هرچه تمام‌تر شرکت می‌کردند و امت اسلامی با حضور خود در ایام فتنه‌ها و ۹ دی پیوند جدیدی با امام و امت می‌بندند و در تشییع جنازه‌های آیت الله رئیسی، شهید سلیمانی و اسماعیل هنیه و سر صندوق‌های انتخابات با وجود شبهات و کارشکنی‌های دشمنان داخلی و خارجی به فضل خداوند نظام را حفظ کردند.