جلب محبت خانواده در روایت عبدالعظیم حسنی

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، داشتن اخلاق نیکو در برخورد با دیگران یکی از اصول اولیه‌ای است که هر فرد باید به آن پایبند باشد. این ویژگی نه تنها به بهبود روابط اجتماعی کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش نشاط و همبستگی در جامعه نیز می‌شود. در محیط‌های کاری و اداری، حسن خلق می‌تواند به ارتقای کارایی و بهره‌وری کارکنان منجر شود. فردی که در مقام مسئولیت قرار دارد، چه در خانه و چه در محل کار، باید تلاش کند تا با اخلاق پسندیده، محیط اطراف خود را سرشار از انرژی مثبت کند. این امر باعث جذب افراد به او و تأثیرگذاری مثبت بر رفتار و عملکرد آنان می‌شود.

در دنیایی که افراد سعی می‌کنند با مال و ثروت نظر دیگران را به خود جلب کنند و در آنها اثر مثبت بگذارند، آموزه‌های دین به ما می‌آموزد با اخلاق و حُسن معاشرت دیگران را جذب خود کنید. از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی روایت شده است شخصی به نام عبیدالله می‌گوید: به امام جواد علیه‌السلام گفتم: «ای پسر رسول خدا، حدیثی برایم بگو از پدرانت. امام فرمود: امیرالمؤمنین علیه‌السلام گفتند: شما نمی‌توانید مردم را با ثروت‌هایتان جلب کنید، بنابراین آن‌ها را با بشاشی و حسن معاشرت جذب کنید؛ زیرا من از رسول خدا  شنیدم که می‌فرمودند: شما نمی‌توانید مردم را با ثروت‌هایتان جلب کنید، بلکه آن‌ها را با اخلاق خود جلب کنید؛ إِنَّكُمْ لَنْ تَسَعُوا اَلنَّاسَ بِأَمْوَالِكُمْ فَسَعُوهُمْ بِطَلاَقَةِ اَلْوَجْهِ وَ حُسْنِ اَللِّقَاءِ فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَقُولُ إِنَّكُمْ لَنْ تَسَعُوا اَلنَّاسَ بِأَمْوَالِكُمْ فَسَعُوهُمْ بِأَخْلاَقِكُمْ.»

این حدیث به روشنی به ما می‌آموزد هیچ ثروتی بالاتر از ادب و اخلاق نیکو نیست و در قبال خانواده دو وجه معنایی دارد:

اول اینکه بسیاری از افراد بر این باورند که تنها راه جلب محبت اعضای خانواده، کسب درآمد و مال‌اندوزی است، در حالی که این تصور نادرست است. خانواده بیش از نیاز به مال و ثروت، به محبت و توجه عاطفی احتیاج دارد. اگرچه فرد ممکن است در کسب درآمد موفق باشد، اما بدون اخلاق نیکو و رفتار محبت‌آمیز، رضایت و خوشنودی خانواده کاهش خواهد یافت. البته این بدان معنا نیست که پدر خانواده نباید به فکر تأمین مالی و ارتقای سطح زندگی باشد؛ انسان مؤمن و مسئول همیشه به دنبال بهبود وضعیت شغلی و افزایش درآمد است. با این حال، او می‌داند که ثروت تنها عامل ایجاد محبت و پیوند عاطفی در خانواده نیست.

دوم اینکه گاهی پیش می‌آید درآمد پدر خانواده کاهش می‌یابد و خانواده با مشکلات مالی و تنگدستی روبه‌رو می‌شود. در چنین شرایطی، برخورداری از اخلاق نیکو و رفتار دل‌نشین می‌تواند تأثیر زیادی در افزایش تحمل خانواده در برابر مشکلات داشته باشد. اخلاق زیبا نه تنها به ایجاد فضایی آرام و مثبت کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود اعضای خانواده در کنار یکدیگر با همدلی و محبت از چالش‌ها عبور کنند. در واقع، حُسن خلق در مواقع سختی می‌تواند پیوندهای خانوادگی را محکم‌تر کرده و مانع از فرسایش روابط در مواجهه با مشکلات اقتصادی شود.

این حدیث در بستر اجتماعی چنین تفسیر می‌شود که برخی افراد می‌کوشند با افزایش ثروت، جایگاه و احترام بیشتری در میان خویشاوندان و اطرافیان به دست آورند. اما این نگرش نادرست است، زیرا هر چه فرد بیشتر بر مال‌اندوزی تمرکز کند، احتمال دارد از اخلاق و ارزش‌های انسانی فاصله بگیرد. در نتیجه، چنین افرادی معمولاً احترام واقعی را از دیگران دریافت نمی‌کنند. کسانی که به دلیل ثروت به او احترام می‌گذارند، اغلب به انگیزه‌های مادی علاقه‌مندند، نه به شخصیت و اخلاق فرد. در واقع، ثروت به تنهایی نمی‌تواند جایگزین اخلاق و رفتار نیکو در ایجاد احترام و محبت واقعی شود.

نتیجه آنکه ثروت به تنهایی نمی‌تواند عامل پایدار و واقعی برای کسب احترام و محبت در میان خانواده و اطرافیان باشد. احترام و محبت حقیقی از طریق اخلاق نیکو، رفتار انسانی و همدلی به دست می‌آید.