روحانیت؛ طلایه دار جهاد تبیین اقتصادی

نام‌گذاری سال ۱۴۰۴ به عنوان «سرمایه گذاری برای تولید» تنها یک راهبرد اقتصادی نیست، بلکه حاکی از نیاز به گفتمان‌سازی عمیق و مردمی‌سازی اقتصاد در تراز اسلامی است.

در این مسیر، حوزه‌های علمیه و روحانیت می‌توانند با تبیین مبانی دینی تولید، ترویج فرهنگ کار و تقویت غیرت اقتصادی در جامعه، نقش‌آفرینی محوری داشته باشند.

به همین منظور، خبرنگار خبرگزاری رسا از تبریز، در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام احمد ذاکری مدیر مرکز رسیدگی به امور مساجد استان، به بررسی جایگاه حوزه در تحقق این راهبرد ملی پرداخته است، که متن آن تقدیم خوانندگان گرامی می‌شود؛

رسا: جناب حجت‌ الاسلام ذاکری، با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، در ابتدای سخن بفرمایید که تولید در اسلام چه جایگاهی دارد و چه اهمیتی برای جامعه اسلامی قائل است؟

در پاسخ به سؤال شما باید عرض کنم که تولید در اسلام، صرفاً یک فعالیت اقتصادی نیست، بلکه یک وظیفه دینی و یک عبادت محسوب می‌شود، تولید در نگاه اسلام، ابزاری است برای تحقق اهداف متعالی، از جمله:

• تأمین نیازهای جامعه: تولید، بستر لازم برای تأمین نیازهای مادی و معنوی جامعه اسلامی را فراهم می‌کند.
• ایجاد اشتغال: تولید، فرصت‌های شغلی متنوعی را ایجاد می‌کند و به کاهش فقر و بیکاری کمک می‌کند.
• تقویت استقلال اقتصادی: تولید، وابستگی جامعه اسلامی به بیگانگان را کاهش می‌دهد و زمینه را برای استقلال و خودکفایی فراهم می‌سازد.
• توسعه و پیشرفت: تولید، موتور محرکه توسعه و پیشرفت جامعه اسلامی در همه زمینه‌ها است.

رسا: جنابعالی به وظیفه دینی بودن تولید اشاره کردید، آیا می‌توان از منظر آیات و روایات نیز به این موضوع پرداخت؟

قطعاً آیات و روایات متعددی بر اهمیت تولید و کارآفرینی تأکید دارند، خداوند متعال در آیه ۶۱ سوره هود می‌فرماید: «هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا»؛ اوست که شما را از زمین پدید آورد و شما را در آن به آبادانی واداشت، این آیه شریفه به صراحت آبادانی زمین را وظیفه انسان معرفی می‌کند و این آبادانی، جز از طریق تولید و کار و تلاش، میسر نخواهد بود.

همچنین، در روایات متعددی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) بر اهمیت کار و تلاش و کسب روزی حلال تأکید شده است، به عنوان نمونه پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «الْکَادُّ عَلَی عِیَالِهِ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ»؛ کسی که برای تأمین معاش خانواده‌اش تلاش می‌کند، مانند مجاهد در راه خداست.

رسا: با توجه به این جایگاه رفیع، به نظر شما چه موانعی بر سر راه جهش تولید در کشور وجود دارد و چگونه می‌توان این موانع را برطرف کرد؟

متأسفانه، موانع متعددی بر سر راه جهش تولید در کشور وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکلات ساختاری: مشکلات ساختاری در نظام اقتصادی، از جمله: قوانین و مقررات دست‌وپاگیر، نظام بانکی ناکارآمد، و فساد اداری، از جمله مهم‌ترین موانع بر سر راه تولید هستند.
• فرهنگ مصرف‌گرایی: متأسفانه، فرهنگ مصرف‌گرایی و ترجیح کالاهای خارجی بر کالاهای داخلی، ضربه بزرگی به تولید داخلی وارد می‌کند.
• کمبود سرمایه‌گذاری: کمبود سرمایه‌گذاری در بخش تولید، به ویژه در صنایع دانش‌بنیان، از دیگر موانع مهم است.
• عدم توجه به حقوق کارگران: عدم توجه به حقوق کارگران و ایجاد محیط کار مناسب برای آن‌ها، انگیزه تولید را کاهش می‌دهد.
• برای رفع این موانع، باید راهکارهای جامع و مدونی را در پیش گرفت که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• اصلاح ساختارهای اقتصادی: اصلاح قوانین و مقررات، تسهیل فرآیندهای اداری، و مبارزه با فساد، از جمله ضروریات است.
• ترویج فرهنگ حمایت از کالای ایرانی: باید با ترویج فرهنگ حمایت از کالای ایرانی، زمینه را برای رونق تولید داخلی فراهم کرد.
• تأمین سرمایه لازم: دولت باید با ارائه تسهیلات و مشوق‌های لازم، زمینه را برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید فراهم کند.
• رعایت حقوق کارگران: باید با رعایت حقوق کارگران و ایجاد محیط کار مناسب، انگیزه تولید را افزایش داد.

رسا: با توجه به نامگذاری امسال به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم»، نقش مردم در تحقق این شعار چیست و چگونه می‌توان مشارکت مردمی را در این زمینه افزایش داد؟

مشارکت مردم رکن اساسی تحقق شعار جهش تولید است، مردم می‌توانند با حمایت از کالاهای ایرانی، سرمایه‌گذاری در بخش تولید، و ارائه ایده‌ها و طرح‌ های نوآورانه، نقش مؤثری در این زمینه ایفا کنند، برای افزایش مشارکت مردمی باید اقدامات زیر را انجام داد:

• آگاه‌سازی مردم: باید با آگاه‌سازی مردم از اهمیت تولید داخلی و نقش آن در توسعه کشور، انگیزه آن‌ها را برای مشارکت افزایش داد.

• ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری: باید با ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب، زمینه را برای مشارکت مردم در بخش تولید فراهم کرد.
• تسهیل فرآیندهای اداری: باید با تسهیل فرآیندهای اداری، موانع موجود بر سر راه مشارکت مردم را برطرف کرد.
• حمایت از کارآفرینان: باید با حمایت از کارآفرینان و نوآوران، زمینه را برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید و افزایش تولید فراهم کرد.

رسا: در پایان، چه توصیه‌ای برای مسئولان و مردم در راستای تحقق جهش تولید دارید؟

توصیه بنده به مسئولان این است که با تمام توان در جهت رفع موانع تولید و تسهیل فرآیندهای اداری تلاش کنند همچنین، از کارآفرینان و تولیدکنندگان حمایت کنند و زمینه را برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید فراهم آورند.

توصیه بنده به مردم نیز این است که با حمایت از کالاهای ایرانی، در رونق تولید داخلی سهیم باشند. همچنین با سرمایه‌گذاری در بخش تولید و ارائه ایده‌ها و طرح‌های نوآورانه به توسعه کشور کمک کنند.

امیدوارم با همدلی و همکاری همه اقشار جامعه بتوانیم شاهد جهش تولید و توسعه روزافزون کشور عزیزمان باشیم.

رسا: از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، بسیار سپاسگزاریم.

بنده نیز از شما تشکر می‌کنم و برای شما و همکارانتان در خبرگزاری رسا کشور آرزوی موفقیت دارم.

نتیجه‌ گیری:

این گفت‌وگو نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه رفیع تولید در جامعه اسلامی است. امید است با تلاش و همت همه مسئولان و مردم، شاهد تحقق جهش تولید و توسعه روزافزون کشور عزیزمان باشیم.