۴۶۰۰ کشتی در تیررس ارتش یمن

مسئولان دولت یمن در صنعا، از طریق فعالان نزدیک به جنبش انصارالله ، فهرست شرکت‌هایی را که با بنادر رژیم صهیونیستی همکاری می‌کنند و تعداد کشتی‌های متعلق به آن‌ها را اعلام کردند. این افشاگری در ادامه‌ی اعلام رسمی سخنگوی نظامی ارتش یمن، یحیی سریع، در دوم ژوئن انجام شده است؛ جایی که وی از تشدید عملیات نظامی ارتش یمن در حمایت از غزه خبر داد و آغاز مرحله چهارم از محاصره دریایی رژیم صهیونیستی را اعلام کرد. بر اساس این اعلام، همه کشتی‌های متعلق به هر شرکتی که با بنادر فلسطین اشغالی همکاری می‌کند، بدون توجه به ملیت آن شرکت، هدف حمله قرار خواهند گرفت.

افشاگری‌های صورت‌گرفته از هشت شرکت بزرگ پرده برداشت که در مجموع حدود ۴۶۰۰ کشتی در اختیار دارند. مهم‌ترین این شرکت‌ها عبارت‌اند از MSC با ۹۰۰ کشتی، مرسک (Maersk) با ۷۰۰ کشتی، CME با ۶۶۰ کشتی، و COSCO با ۵۱۹ کشتی. بقیه‌ی کشتی‌ها نیز میان شرکت‌های Hapag با ۳۰۰ کشتی، ONE با ۲۵۷ کشتی و Evergreen با ۲۵۶ کشتی توزیع شده‌اند، به‌علاوه شماری دیگر از شرکت‌های کوچک‌تر.

به گفته منابع مطلع در صنعا، مرحله کنونی با مراحل پیشین تفاوت دارد. در گذشته، تنها کشتی‌هایی که به مقصد سرزمین‌های اشغالی حرکت می‌کردند هدف قرار می‌گرفتند؛ اما در مرحله جدید، همه کشتی‌های متعلق به شرکت‌هایی که با رژیم صهیونیستی همکاری دارند، در هر مکان و با هر مقصدی که باشند، هدف قرار خواهند گرفت. مسئولان در صنعا این تشدید اقدامات را مهم توصیف کرده‌اند و گفته‌اند که این گام در واکنش به تحولات شتاب‌زده در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، به‌ویژه در نوار غزه، و ادامه نسل‌کشی و محاصره چندماهه‌ی این منطقه برداشته شده است؛ در شرایطی که با سکوت شرم‌آور جهان عرب، اسلام و جامعه بین‌المللی روبه‌رو هستیم.

عبدالملک الحدّاد، کارشناس تجارت بین‌الملل

عبدالملک الحدّاد، کارشناس تجارت بین‌الملل و زنجیره‌های تأمین، در گفت‌وگو با روزنامه "العربی الجدید" گفته است که در دوره آینده ممکن است شاهد اختلالات گسترده در حرکت کشتی‌ها و افزایش حالت بی‌اعتمادی نسبت به امنیت خطوط کشتیرانی دریایی باشیم، آن هم به دلیل وضعیت ناپایدار در دریای سرخ و باب‌المندب که پیش‌بینی می‌شود در پی اعلام مرحله چهارم حمله حوثی‌ها به بنادر اسرائیلی دچار بی‌ثباتی بیشتری شود.

همچنین انتظار می‌رود که شرکت‌های کشتیرانی، مسیرهایی طولانی‌تر و گران‌تر را جایگزین کنند تا از خطرات احتمالی دوری جویند؛ موضوعی که به نوبه خود، هزینه‌های عملیاتی و نرخ بیمه را به سطحی بی‌سابقه افزایش خواهد داد.

رشید الحدّاد، پژوهشگر اقتصادی یمنی

در مقابل، کارشناسان اقتصادی در صنعا تأکید دارند که مرحله چهارم محاصره دریایی نه با هدف قرار دادن شرکت‌ها و کشتی‌ها به‌عنوان واحدهای مجزا، بلکه برای ضربه‌زدن به زیرساخت اقتصادی مرتبط با "اسرائیل" طراحی شده است. رشید الحدّاد، پژوهشگر اقتصادی، گفته است که تصمیم اخیر نیروهای صنعا برای تشدید اقدامات، که از شامگاه دوشنبه ۲۸ ژوئیه اجرایی شده، در پی توقف کامل تأمین دریایی به نفع رژیم صهیونیستی و فلج‌کردن حرکت کشتی‌رانی در بنادر اشغالی اتخاذ شده است. او تأکید کرد که این تصمیم شرکت‌های طرف قرارداد با "اسرائیل" را در برابر دو گزینه قرار می‌دهد: یا ادامه همکاری و پذیرش خطرات امنیتی، یا توقف فوری همکاری با بنادر اشغالی فلسطین.

رشید الحدّاد همچنین خاطرنشان کرد که حوثی‌ها تنها زمانی چنین گام مهمی را برداشتند که اطمینان حاصل کردند ابزارهای لازم برای مقابله با سیاست گرسنگی‌دادن به مردم غزه را در اختیار دارند؛ ابزارهایی که از طریق هدف‌گیری اصلی‌ترین مفاصل اقتصاد "اسرائیل" و اعمال محاصره دریایی بر بنادر این رژیم اعمال می‌شود.

در همین حال، روز چهارشنبه، اداره بنادر و کشتیرانی وابسته به وزارت حمل‌ونقل "اسرائیل" اعلام کرد که بندر ایلات از روز یکشنبه ۲۰ ژوئیه به‌طور کامل تعطیل خواهد شد. علت این تعطیلی، ناتوانی این بندر در پرداخت بدهی‌های انباشته و تکرار حملات حوثی‌ها به کشتی‌های مرتبط با "اسرائیل" در دریای سرخ اعلام شده است. منابع عبری گزارش داده‌اند که شهرداری ایلات حساب‌های بانکی این بندر را توقیف کرده که باعث شده این بندر نتواند فعالیت‌های لجستیکی و اداری خود را ادامه دهد. افزایش حملات دریایی حوثی‌ها علیه کشتی‌هایی که به سمت ایلات در حرکت بودند، سبب شده در بیش از ۱۸ ماه گذشته کشتیرانی در جنوب "اسرائیل" تقریباً فلج شود.

روزنامه صهیونیستی «تایمز آو اسرائیل» گزارش داد:

کابینه "اسرائیل" رسماً از ایالات متحده خواسته است حملات هوایی علیه حوثی‌ها را از سر گیرد و پیشنهاد تشکیل ائتلاف نظامی بین‌المللی برای تضمین امنیت کشتیرانی را مطرح کرده است. این روزنامه به نقل از یک مقام امنیتی صهیونیست که خواست نامش فاش نشود، افزود: پس از غرق شدن دو کشتی و ربودن خدمه‌ی آن‌ها طی همین هفته، نیاز فوری به ایجاد ائتلافی بازدارنده علیه انصار الله وجود دارد.

در هفته گذشته، ارتش یمن موجی از حملات با استفاده از قایق‌های هدایت‌شونده و موشک علیه کشتی‌های تجاری انجام دادند که در نتیجه آن، دست‌کم دو کشتی یونانی به نام‌های Eternity C و Magic Seas غرق شدند و تعدادی کشته و ناپدید شدند. این دو کشتی به سمت خلیج عقبه و بندر ایلات در حرکت بودند که نشان‌دهنده هدف‌گیری مستقیم مسیرهای دریایی مرتبط با رژیم صهیونیستی است.

افزایش هزینه بیمه کشتی‌ها

طبق گزارش رویترز، از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژوئیه ۲۰۲۵، تعداد کشتی‌هایی که از جنوب دریای سرخ عبور می‌کردند از حدود ۷۹ کشتی در روز به ۳۲ تا ۳۵ کشتی کاهش یافته است؛ در حالی که نرخ بیمه کشتی‌ها افزایش چشم‌گیری بین ۲ تا ۲۷۰ درصد داشته است.

بخش واردات خودرو از جمله بخش‌هایی است که بیشترین آسیب را از بحران بندر ایلات دیده است. از تاریخ ۷ اکتبر سال گذشته، تردد کشتی‌های حامل خودرو به بندر ایلات تقریباً متوقف شده است. بنا بر داده‌های ارائه‌شده از سوی مدیریت بندر ایلات در مه ۲۰۲۴، آخرین ورود یک کشتی حامل خودرو (به نام Galenoa) به این بندر در نوامبر ۲۰۲۳ ثبت شده است. در اکتبر همان سال، تعداد خودروهای موجود در بندر و اطراف ایلات حدود ۶۰ هزار دستگاه برآورد شده بود. این تعداد تا اواسط آوریل ۲۰۲۴ به حدود ۱۰ هزار دستگاه کاهش یافت و خودروها عمدتاً در اطراف شهر ذخیره شده بودند. بنا بر گزارش منابعی در صنعت خودروسازی، تا پایان مه ۲۰۲۴ تمامی خودروها از بندر منتقل شده‌اند.

پیش از آغاز تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه، بندر ایلات اصلی‌ترین بندر واردات خودرو به فلسطین اشغالی بود. در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۴۹.۵ هزار خودرو از طریق این بندر وارد شد، در حالی که بندر اشدود میزبان واردات ۱۱۴ هزار و بندر حیفا ۸۱.۲ هزار خودرو بود. بندر ایلات در سال ۲۰۱۳ خصوصی‌سازی شد و با مبلغ ۱۲۲ میلیون شِکِل به فروش رفت؛ قرارداد آن تا سال ۲۰۲۸ اعتبار دارد و قابلیت تمدید برای ده سال دیگر نیز در نظر گرفته شده است.

چند روز پیش، منابع حوزه کشتیرانی گزارش دادند که حق بیمه‌ی حمل‌ونقل برای کشتی‌هایی که به سمت بنادر رژیم صهیونیستی حرکت می‌کنند، سه برابر شده است. هزینه‌ی بیمه‌ی خطر جنگ برای سفر هفت‌روزه، اکنون بین ۰.۷ تا ۱ درصد ارزش کشتی است، در حالی که قبلاً تنها حدود ۰.۲ درصد بود. برای مثال، شرکتی که مالک یک نفتکش به ارزش ۸۰ میلیون دلار است، اکنون باید بین ۵۶۰ هزار تا ۸۰۰ هزار دلار بابت بیمه‌ی سفر پرداخت کند؛ در حالی که این مبلغ پیش از این حدود ۱۶۰ هزار دلار بود.

این جهش در حق بیمه نشان‌دهنده‌ی نگرانی‌های فزاینده بازارهای حمل‌ونقل از خطرات حمله به کشتی‌های تجاری یا قرار گرفتن در معرض تهدیدات مستقیم در نتیجه درگیری‌های کنونی است.

تحلیلگران هشدار داده‌اند که این افزایش می‌تواند هزینه‌های حمل‌ونقل در منطقه را بالا ببرد و در نهایت موجب افزایش قیمت کالاهای وارداتی یا صادراتی به و از فلسطین اشغالی شده و اثرات اقتصادی غیرمستقیم جنگ بر تجارت منطقه‌ای را تشدید کند.

از سوی دیگر اولی هانسن، تحلیلگر بانک Saxo، گفته است:

بازار انژری و به ویژه نفت به‌شدت نگران اختلال در تنگه هرمز است. چند ساعت پیش دو نفتکش در نزدیکی تنگه هرمز با یکدیگر برخورد کرده و دچار حریق شدند، و افزایش اختلالات الکترونیکی در این منطقه، بار دیگر توجه‌ها را به خطراتی که انتقال نفت و سوخت در این مسیر با آن مواجه است، جلب کرد.

الیاس حنا، کارشناس نظامی و استراتژیک لبنانی

تحمیل معادله جدید بر رژیم صهیونیستی

الیاس حنا، کارشناس نظامی و استراتژیک در مصاحبه با شبکه الجزیره گفت: بر این باور است که "اسرائیل" اکنون با صحنه‌ای بی‌سابقه مواجه شده است؛ چراکه با وجود در اختیار داشتن سامانه‌های دفاعی پیشرفته، در برابر موشک‌های انصار الله ناتوان مانده است. وی اشاره کرد که اثر روانی این حملات بر بیش از یک و نیم میلیون "اسرائیلی" که ناچارند با هر آژیر خطر به پناهگاه‌ها بروند، قابل توجه است.

این کارشنای نظامی تأکید کرد: جنبش انصار الله با استفاده از ابزارهایی محدود، توانسته معادلاتی تازه را تحمیل کند که تأثیری راهبردی برجای می‌گذارند؛ در حالی که "اسرائیل" منابع هنگفتی را صرف می‌کند بی‌آنکه بازده عملی قابل توجهی به دست آورد. وی افزود که تداوم شلیک موشک‌ها از یمن، با وجود حضور نظامی آمریکا در منطقه، نشان‌دهنده محدودیت قدرت بازدارندگی "اسرائیل" و ایالات متحده است.

سرتیپ الیاس حنا تأکید کرد که اثر روانی ناشی از موشک‌های یمنی، از نظر اهمیت، کمتر از اثرات میدانی آن‌ها نیست. او توضیح داد که اقداماتی که "اسرائیل" برای حفاظت از تأسیسات حیاتی خود اتخاذ می‌کند، مانند تعطیلی فرودگاه بن‌گوریون و انتقال اسرائیلی‌ها به پناهگاه‌ها، نشان‌دهنده سطح بالای سردرگمی و اختلالی است که این حملات ایجاد می‌کنند.

او توضیح داد که نتانیاهو از «دارویی» مؤثر برای متوقف‌ کردن این موشک‌ها ندارد؛ چرا که از هدف‌گیری آن‌ها پیش از پرتاب ناتوان است و اطلاعات کافی درباره زیرساخت‌های لجستیکی‌ای که به انصار الله امکان ادامه پرتاب موشک را می‌دهد در اختیار ندارد. این وضعیت چالش‌های امنیتی واقعی‌ای را تحمیل می‌کند که نمی‌توان آن‌ها را صرفاً با اظهارنظرهای سیاسی نادیده گرفت یا از میان برداشت.

عبدالملک بدرالدین، رهبر جنبش انصارالله یمن

انصار الله در پی روش های جدید

اواسط ماه ژوئن، عبدالملک بدرالدین، رهبر جنبش انصارالله، اعلام کرد که آن‌ها در حال بررسی گزینه‌های بیشتری در حمایت از فلسطینیان در نوار غزه هستند؛ این در حالی است که عملیات دریایی آن‌ها علیه کشتی‌های متعلق به رژیم صهیونیستی یا در حال حرکت به‌سوی آن، همچنان ادامه دارد.بدرالدین در سخنرانی‌ خود درباره آخرین تحولات جنگ علیه غزه گفت: موضع رسمی و مردمی یمن، در همه سطوح، از هیچ تلاشی را در یاری‌رسانی به ملت فلسطین فروگذار نخواهد کرد.

وی همچنین به ادامه روند توسعه توانمندی‌های نظامی اشاره کرد گفت: توانمندی ما به‌گونه‌ای باید باشد که این توانمندی‌ها در «درهم‌کوبیدن دشمن صهیونیستی و تحت فشار قرار دادن آن» مؤثرتر باشد.او همچنین خاطرنشان کرد که از آغاز حمایت از نوار غزه تاکنون، ارتش یمن ۱۶۷۹ عملیات نظامی انجام داده‌اند که شامل شلیک موشک، پرتاب پهپاد، و استفاده از قایق‌های جنگی بوده است.