پرده نقرهای برای امام رضا

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، امام رضا در خاطره جمعی ما، بیش از آنکه یک شخصیت تاریخی باشد، نمادی است از آرامش و پلهی آخر امید؛ جایی که در زمان استیصال، دل خسته و جان پریشانمان به آن پناه میبرد. او تصویری است از آن نقطهی امن که ما را دوباره به اصل وجودمان، به ریشههای انسانیتمان، بازمیگرداند.
این حضور، تنها در دعا و زیارت محدود نمیماند؛ در سینما هم، در قابهای روشن و تاریک، ما میبینیم که چگونه شخصیتها، در لحظههای بیماری و ناامیدی، به سوی او روی میآورند مثل شخصیت عطیه در اثر هرشب تنهایی ساخته رسول صدرعاملی؛ چگونه فردی که به بنبست رسیده، در میان تاریکی زندگیاش، نوری از امام رضا پیدا میکند. نوری که نه تنها مسیر را روشن میکند، بلکه آرامشی عمیق در دل مینشاند و امید را دوباره جان میبخشد.
امام رضا برای ما چراغی است که در تاریکترین لحظات زندگی روشن میشود؛ چراغی که راه بازگشت به خود را نشان میدهد و یادآور میشود که حتی در گمراهی و شکست، انسانیتمان را میتوان یافت، اگر به او پناه ببریم. او یادآور این است که آرامش، نه در دنیا، بلکه در درون، در لحظهای است که دل ما، چراغ خود را از نور ایمان و امید میگیرد.
فیلم «آبی روشن» داستان حاج یونسی را روایت میکند که در معدن خود، فیروزهای گرانبها پیدا میکند و قصد دارد آن را به آستان قدس رضوی اهدا کند. اما همزمان با این تصمیم، فیروزه به سرقت میرود و نگهبان معدن کشته میشود. این اتفاق، سرآغاز سفری است که حقایق بسیاری از گذشته مبهم حاج یونسی را برملا میکند.
اما تفاوت مهمی با آثار مشابه دارد. در بسیاری از فیلمهای این گونه، تنها سفر جسمانی شخصیت اصلی در جادهها دیده میشود، اما در «آبی روشن» علاوه بر این سفر فیزیکی، شاهد یک سفر روحانی نیز هستیم؛ سفری که نشان میدهد چگونه یک انسان میتواند به مقام والایی برسد.
«بدون قرار قبلی» ششمین ساخته بهروز شعیبی نیز روایت زندگی یک زن ایرانی است که از کودکی در آلمان زندگی کرده و پس از دریافت خبر درگذشت پدرش به ایران بازمیگردد تا وصیتنامه او را اجرا کند. سفر پرماجرای این دختر با بازی پگاه آهنگرانی آغاز میشود؛ سفری که او را با زوایای پنهان زندگی پدرش آشنا میکند و در نهایت به وصیت اصلی، یعنی یک قبر خالی در صحن مطهر رضوی میرسد؛ میراثی که به او به ارث رسیده است. شعیبی تلاش کرده با طراحی سفری پرحادثه و بدون برنامهریزی قبلی، به شناخت درونی قهرمان داستان دست یابد. در این فیلم، پگاه آهنگرانی، مصطفی زمانی، الهام کردا و صابر ابر ایفای نقش کردهاند.
رسول صدرعاملی نیز فیلمسازی است که سهگانهای درباره آدمها و رابطه آنها با امام رضا (ع) ساخته است:
«هر شب تنهایی» با بازی لیلا حاتمی و حامد بهداد،
«شب» با بازی امین حیایی، عزتالله انتظامی و خسرو شکیبایی،
«در انتظار معجزه» با بازی حمید فرخنژاد و پریوش نظریه.
صدرعاملی در این سهگانه تلاش کرده بخشهای کمتر گفته شده از زندگی زائران حرم رضوی را به تصویر بکشد. در فیلم «شب»، نگاه یک مجرم به بخشش امام رضا (ع) نشان داده شده و در «هر شب تنهایی»، نگاه یک بیمار که دل از همه چیز بریده و در انتظار یک معجزه است، روایت میشود. این نگرش در «در انتظار معجزه» نیز ادامه دارد، اما شاید بتوان گفت که «هر شب تنهایی» با بازی لیلا حاتمی و حامد بهداد، برجستهترین اثر این سهگانه است.