تبلیغ حوزه باید پلی میان دین و زندگی واقعی مردم باشد

با آغاز سال تحصیلی حوزه‌ های علمیه، بار دیگر موضوع تبلیغ و جایگاه آن در نظام آموزشی در مرکز توجه قرار گرفته است، کارشناسان حوزوی معتقدند تبلیغ اگر محدود به منبر و سخنرانی بماند، نمی‌تواند پاسخگوی نیاز های نسل جدید و شرایط پیچیده اجتماعی امروز باشد. 

در همین راستا، حجت‌ الاسلام والمسلمین احمد یغمایی استاد برجسته حوزه علمیه تبریز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در آذربایجان شرقی، تبلیغ را فراتر از قالب‌ های سنتی دانست و بر ضرورت باز تعریف آن به‌ عنوان پلی میان آموزه‌ های دینی و زندگی واقعی مردم تأکید کرد.

وی معتقد است که بدون درک دقیق از مسائل اجتماعی و نیاز های واقعی مخاطب، هیچ تبلیغی اثرگذار نخواهد بود.

رسا- آغاز سال تحصیلی حوزه فرصتی برای بازاندیشی در آموزش‌هاست. جایگاه تبلیغ از نظر شما در این آغاز چگونه است؟

حجت الاسلام یغمایی: تبلیغ باید از همان روز اول سال تحصیلی محور آموزش باشد حوزه بدون تبلیغ، مجموعه‌ای از دانش‌ های محض است که در جامعه هیچ اثری ندارد تبلیغ یعنی نشان دادن ارتباط بین آموزه‌ های دینی و مشکلات، دغدغه‌ ها و پرسش‌ های واقعی مردم اگر این حلقه برقرار نباشد، طلبه صرفاً علم آموخته اما جامعه‌ گرا نشده است.

رسا- برخی تبلیغ را محدود به سخنرانی و منبر می‌دانند. نگاه شما چیست؟

حجت الاسلام یغمایی: این دیدگاه کاملاً محدود است تبلیغ امروز باید وسیع‌ تر و عملی‌تر باشد تبلیغ یعنی حضور میان مردم، تحلیل نیاز های واقعی آنان، و ارائه راهکار هایی مبتنی بر آموزه‌ های دینی منبر سنتی تنها یکی از ابزار هاست، اما فضای مجازی، فعالیت‌ های فرهنگی، اجتماعی و حتی هنری نیز ظرفیت بزرگی برای تبلیغ دارند.

رسا- به نظر شما سرمایه اجتماعی حوزه چگونه حفظ و تقویت می‌شود؟

حجت الاسلام یغمایی: سرمایه اجتماعی حوزه از طریق حضور فعال، پاسخگویی واقعی و ارتباط مستمر با جامعه شکل می‌گیرد تبلیغ سطحی یا شعاری این سرمایه را تقویت نمی‌کند طلبه‌ای که دغدغه واقعی مردم را درک کند، از زندگی آنها خبر داشته باشد و پیام دین را به زبان قابل فهم ارائه دهد، همین خود سرمایه اجتماعی است.

رسا- وضعیت تبلیغ در حوزه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

حجت الاسلام یغمایی: ما هنوز به یک «نظام تبلیغی علمی و عملی» دست نیافته‌ایم بسیاری از فعالیت‌ های تبلیغی هنوز مقطعی و واکنشی است؛ نه مبتنی بر برنامه‌ ریزی بلند مدت و نه متناسب با نیاز های نسل جوان نتیجه این است که گاهی پیام دین به مخاطب واقعی نمی‌رسد و فرصت‌ های ارتباط با جامعه از دست می‌رود.

رسا- رهبر انقلاب بارها بر اهمیت تبلیغ تأکید داشته‌اند. نظر شما درباره علت این توجه چیست؟

حجت الاسلام یغمایی: رهبر انقلاب تبلیغ را یکی از ارکان حیاتی حوزه می‌دانند چون معتقدند حوزه بدون تبلیغ عملاً از جامعه جدا می‌شود، ایشان می‌دانند که اگر روحانیت نتواند با زبان نسل جدید و با توجه به نیاز های واقعی مردم صحبت کند، میدان برای جریان‌ های مغرض و شبهه‌ افکن باز می‌شود.

رسا- چه راهکارهایی برای بهبود تبلیغ پیشنهاد می‌کنید؟

حجت الاسلام یغمایی:

1. گنجاندن تبلیغ در متن اصلی آموزش حوزه، نه به عنوان فعالیت جانبی.

2. تمرکز بر مخاطب‌ شناسی و نیازسنجی واقعی مردم؛ هر منطقه، هر قشر و هر نسل زبان و دغدغه خاص خود را دارد.

3. توسعه ابزار های تبلیغی متنوع؛ از رسانه‌ های نوین تا هنر، ادبیات و فعالیت‌ های اجتماعی.

4. تربیت مبلغان مهارت‌ محور و مسئله‌ محور که بتوانند پیام دین را در قالب راهکار های عملی ارائه کنند.

5. پشتیبانی ساختاری و معنوی از مبلغان تا دغدغه‌ های مالی مانع حضور مؤثرشان نشود.

رسا- توصیه پایانی شما به طلاب جوان چیست؟

حجت الاسلام یغمایی: تبلیغ یعنی حضور در زندگی واقعی مردم و فهم دغدغه‌ های آنان اگر می‌خواهید تبلیغ مؤثر باشد، ابتدا شنونده خوبی باشید، بعد پاسخگو. تلاش کنید دین را به زندگی روزمره مردم پیوند دهید؛ این همان چیزی است که امروز بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد.