آیت‌الله مرعشی نجفی؛ فقیه زاهد و پاسدار میراث علم و مرجعیت
حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی از مراجع برجسته قرن چهاردهم هجری با عمری سرشار از زهد، جهاد علمی و حمایت از نهضت امام خمینی(ره) کتابخانه‌ای ماندگار در قم بنیان نهاد که نماد اخلاص و خدمت روحانیت به فرهنگ شیعه است.
به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی (۱۲۷۶) از مراجع بزرگ و تأثیرگذار جهان تشیع در قرن چهاردهم هجری بود که عمر شریف خود را در راه احیای علوم اهل بیت(ع)، پاسداری از کیان مرجعیت، حمایت از نهضت اسلامی امام خمینی(ره) و تأسیس یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های اسلامی جهان سپری کرد. او فقیهی زاهد، محدثی ژرف‌نگر، و عالمی مبارز بود که در کنار فقاهت، با اقدام‌های فرهنگی و اجتماعی ماندگار، نقشی بی‌بدیل در استمرار مسیر علم، جهاد و معنویت در حوزه علمیه قم ایفا کرد.
آغاز زندگی و تحصیلات
حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی در سال ۱۲۷۶ هجری شمسی در نجف اشرف در خانواده‌ای اهل علم و تقوا دیده به جهان گشود. خاندان مرعشی از سادات بودند.از همان کودکی با نبوغ و علاقه‌ای کم‌نظیر هم در علوم دینی و هم در علوم جدید به تحصیل پرداخت و دروس مقدماتی و سطح را نزد پدر و استادان بزرگ نجف فرا گرفت. روح پرسشگر و استعداد خدادادی او سبب شد تا در ۲۷ سالگی به مرتبه اجتهاد نایل شود و در محافل علمی نجف به عنوان یکی از استعدادهای درخشان حوزه شناخته شود.
حضور در نهضت ضد اشغالگران انگلیسی
در سال ۱۲۹۲ شمسی هنگامی که نیروهای انگلیسی به عراق حمله کردند، آیت‌الله مرعشی نجفی در کنار مجاهدان دینی و عشایر عراق در نبرد با اشغالگران شرکت کرد. حضور او در سنگر مقاومت نشانه‌ای از روحیه مبارزه‌طلبی و غیرت دینی‌اش بود که در تمام عمر با او همراه ماند.
آشنایی با شهید مدرس و سفر به ایران
در سال ۱۲۹۹ در جریان تحولات سیاسی عراق آیت‌الله مرعشی با شهید آیت‌الله سید حسن مدرس آشنا شد. این آشنایی سرآغاز رابطه‌ای فکری و روحی میان دو فقیه مجاهد بود که بعدها در مسیر دفاع از استقلال اسلام و مقابله با استبداد و استعمار جلوه یافت.
در سال ۱۳۰۱ شمسی پس از وفات پدر و مادرش برای زیارت حرم امام رضا(ع) به ایران آمد. این سفر نقطه عطفی در زندگی او بود زیرا در مسیر بازگشت به قم رفت و با آیت‌الله مؤسس شیخ عبدالکریم حائری یزدی دیدار کرد.
آیت‌الله حائری از او خواست تا در قم بماند و در حوزه نوپای این شهر به تدریس و تحقیق بپردازد. آیت‌الله مرعشی دعوت او را پذیرفت و از سال ۱۳۰۲ تا پایان عمر ساکن قم شد. وی در مدت کوتاهی یکی از ارکان علمی حوزه علمیه قم گردید و با برگزاری درس خارج فقه و اصول شاگردان برجسته‌ای تربیت کرد که بعدها هر یک از استوانه‌های علمی و مدیریتی حوزه شدند.
در کنار تدریس و تحقیق با زهد و ساده‌زیستی کم‌نظیر زندگی می‌کرد و بسیاری از درآمدهای شخصی خود را صرف تألیف، نسخه‌برداری از کتب خطی و گسترش کتابخانه‌اش می‌نمود.
مرجعیت و حمایت از امام خمینی(ره)
پس از درگذشت آیت‌الله‌العظمی بروجردی در سال ۱۳۴۰ در کنار امام خمینی(ره)، آیت‌الله گلپایگانی از مراجع مطرح جهان تشیع بود. در سال ۱۳۴۱ مرجعیت ایشان رسماً اعلام شد و در همان دوران حمایت صریحش از امام خمینی(ره) در مقابله با رژیم پهلوی جلوه‌ای ویژه یافت.
در جریان قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ با صدور بیانیه‌ای تاریخی به بازداشت امام اعتراض کرد و نوشت: «چنانچه کراراً اینجانب عقیده خود را اظهار کرده‌ام، باز هم به موجب این سؤال عرض می‌کنم که حضرت آیت‌الله خمینی (دامت برکاته) یکی از مراجع تقلید عالم تشیع هستند و از اساطیر روحانیت اسلام و از مفاخر عالم تشیع می‌باشند.» این موضع‌گیری خشم دستگاه پهلوی را برانگیخت اما او هیچگاه از دفاع از امام و نهضت اسلامی دست نکشید.
مقابله با توهین به مرجعیت و دفاع از حریم امام
در سال ۱۳۵۳ هنگامی که روزنامه اطلاعات با دستور رژیم پهلوی مطالبی اهانت‌آمیز نسبت به امام خمینی(ره) منتشر کرد،آیت‌الله مرعشی نجفی در پاسخ بیانیه‌ای تند و کوبنده صادر کرد و از رژیم خواست از تعرض به مقدسات و مراجع دینی دست بردارد.
او همچنین عالمی بود که در دوران خفقان مراسم سوگواری برای شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی برگزار کرد؛ اقدامی که شجاعت و استقامت او را در دفاع از حقیقت بیش از پیش آشکار ساخت.
نقش در پیروزی انقلاب اسلامی
در آستانه پیروزی انقلاب حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی با صدور اعلامیه‌ای در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ پیروزی ملت ایران را به امام خمینی(ره) و مردم مسلمان تبریک گفت و تأکید کرد که این انقلاب باید پاسدار ارزش‌های اسلامی و وحدت روحانیت و مردم باشد.
در دوران پس از انقلاب نیز در کنار امام ایستاد و همواره از نظام اسلامی، ولایت فقیه و آرمان‌های انقلاب دفاع کرد. او با بیانی روشن و پدرانه در برابر انحراف‌ها و بداخلاقی‌های سیاسی هشدار می‌داد و طلاب را به تقوا، علم و خدمت به مردم فرا می‌خواند.
حمایت از دفاع مقدس و فرهنگ جهاد
با آغاز جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹، آیت‌الله مرعشی نجفی از نخستین مراجع تقلیدی بود که حمایت خود را از جبهه‌های جنگ اعلام کرد. در سال ۱۳۶۰ با صدور پیام‌هایی پی‌درپی مردم را به حضور در صحنه و دفاع از اسلام دعوت نمود و خود نیز از نظر مالی و معنوی یاری‌گر رزمندگان بود.
کتابخانه عظیم مرعشی
یکی از ماندگارترین آثار این مرجع بزرگ، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی است؛ مجموعه‌ای کم‌نظیر که حاصل یک عمر تلاش قناعت و مجاهدت علمی اوست. ایشان ده‌ها سال با ساده‌ترین امکانات زندگی کرد تا بتواند نسخه‌های خطی ارزشمند اسلامی را گردآوری کند و از نابودی آثار علمی و تاریخی شیعه جلوگیری نماید.
در سال ۱۳۶۷ امام خمینی(ره) طی فرمانی به نخست‌وزیر وقت دستور داد تا برای گسترش این کتابخانه به ایشان یاری رسانند. امروز کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی یکی از بزرگ‌ترین مراکز علمی و اسلامی جهان به شمار می‌رود و نماد روشن «جهاد فرهنگی» در عصر حاضر است.
زهد، سادگی و مردم‌داری
زندگی حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی تجسم سیره علمای سلف بود؛ ساده‌زیست، اهل تهجد، بی‌تکلف و مهربان با مردم. خانه‌اش همواره مأمن طلاب نیازمند و مراجعان فقیر بود. ایشان با نهایت قناعت روزگار می‌گذراند و درآمد شخصی خود را صرف خرید کتاب، چاپ آثار شیعه و کمک به نیازمندان می‌کرد.
رحلت و آرامگاه
این فقیه بزرگ پس از سال ها خدمت خالصانه به دین و حوزه، در شامگاه چهارشنبه هفتم شهریور ۱۳۶۹ شمسی (هفتم صفر ۱۴۱۱ قمری) دار فانی را وداع گفت. پیکر مطهرش با حضور مراجع، علما و خیل عظیم مردم تشییع و در ورودی کتابخانه عظیم مرعشی نجفی به خاک سپرده شد؛ جایی که اکنون زیارتگاه اهل علم و اندیشه است.
حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی در طول عمر پربرکت خود نمونه کامل عالمی عامل و فقیهی وارسته بود که در برابر ظلم سکوت نکرد، در میدان علم و جهاد فرهنگی پیشتاز بود و تا آخرین لحظه، همراه امام و مردم باقی ماند.
حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی را می‌توان در یک جمله چنین توصیف کرد: «فقیهی که با قلم، قدم و قلب خود از حریم اسلام دفاع کرد و با تأسیس کتابخانه‌ای جهانی میراث معرفت اهل بیت(ع) را برای قرون آینده زنده نگه داشت.
ارسال نظرات