چارچوب فقهی احیاء و واگذاری زمین با تأکید بر مدیریت فعال و عادلانه در نظام اسلامی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام منصور شریفی، پژوهشگر مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، در اجلاسیه پژوهشگران کشاورزی، محیط زیست و منابع طبیعی که به همت کارگروه زیربنایی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس به مناسبت هفته پژوهش روز چهارشنبه در این مرکز برگزار شد، به تشریح اهمیت مبانی اسلامی در حوزه تولید و مالکیت زمین پرداخت.

 

وی با تأکید بر جایگاه مسأله تولید زمین و مالکیت اولیه اراضی موات گفت: وجود چارچوب اسلامی، جهت‌گیری کلان مدیریت اراضی را مشخص می‌کند و نخستین گام در این مسیر تعیین مالکیت اولیه است که بر اساس آن این اراضی جزو انفال بوده و مالک اصلی آن‌ها مالک اسلامی است.

 

حجت‌الاسلام شریفی افزود: در نظام اسلامی برخلاف نظام سرمایه‌داری که حق مالکیت مطلق و سلطه‌گر است، مالکیت مشروط بوده و بر پایه احیا و تولید استوار است؛ یعنی مالکیت زمانی تثبیت می‌شود که زمین به حد احیا و بهره‌وری برسد.

 

وی تصریح کرد: حق اختصاصی برای افراد در نظام اسلامی وجود دارد اما این حق منوط به فعالیت اقتصادی و تولید است و اگر مالک زمین را رها کند حاکم اسلامی حق دارد زمین را از وی گرفته و به تولیدگر دیگری واگذار کند. این اصل مانع تصاحب زمین بدون احیا و بهره‌برداری می‌شود.

 

 

حجت الاسلام شریفی همچنین بیان کرد: دولت نباید مالک مطلق این اراضی باشد و باید در چارچوب مصلحت عمومی اراضی را به صورت آزادانه در اختیار مردم قرار دهد. فعالیت اقتصادی مردم مجاز است و باید از احتکار زمین توسط اشخاص یا دولت جلوگیری شود.

 

وی در پایان تأکید کرد: حاکمیت وظیفه دارد به شکل فعال و پویا در حوزه مدیریت و تنظیم‌گری اراضی وارد شود و بازتوزیع مستمر و عادلانه اراضی به تحقق عدالت و پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی کمک شایانی خواهد کرد.

 

این نشست که با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه کشاورزی، محیط زیست و منابع طبیعی برگزار شد، به بررسی ابعاد فقهی و حقوقی مالکیت زمین در نظام اسلامی پرداخت و راهکارهای عملیاتی جهت تنظیم‌گری و مدیریت اراضی بر اساس مبانی دینی ارائه شد.