استاد حوزه علمیه قم:
تزکیه تنها راه درک حقیقی علم در حوزههای علمیه است
خبرگزاری رسا ـ استاد حوزه علمیه قم در سومین نشست هم اندیشی مدیران مدارس علمیه قم تزکیه را از نظر مرتبه ای، غایت برای تعلیم دانست و گفت: شعور و درکهای حقیقی، همراه با تزکیه و تعلیم محقق می شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، سومین نشست هماندیشی مدیران مدارس علمیه قم با موضوع برگزاری درس اخلاق در حوزهها، به مدت سه روز از پنجشنبه 27 آبان ماه در مشهد برگزار شد.
حجت الاسلام تحریری، استاد حوزه علمیه قم، در این نشست به اهمیت و ضرورت مسائل اخلاقی و تربیتی پرداخت و با اشاره به آیه «و نفس و ما سوّیها قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها» افزود: غایت نهایی همه عالم خلقت، انسان است و خدای متعال پس از هشت قسم، به نفس انسان قسم می خورد.
حجت الاسلام تحریری با بیان اینکه از دیدگاه قرآن و عقل خدای تعالی حاکم مطلق است، تصریح کرد: خداوند این حاکمیت را به طور خاص برای انسان ظهور می دهد و فرموده است اگر انسان حاکمیت خدای تعالی را بپذیرد از نظر اعتقاد و عمل، او را جانشین خویش قرار می دهد.
وی ادامه داد: گرچه در قرآن ذکر شده است«ان اخرِج قومَک من الظلمات الی النور»، اما در تحقیق و اصالت این خدای تعالی است که انسان را به نور می برد و می فرماید «یخرجهم من الظلمات الی النور».
مسؤولان حوزههای علمیه را با تزکیه و تعلیم بشناسانند
این استاد حوزه علمیه قم تزکیه را از نظر مرتبه ای، غایت برای تعلیم دانست و با عنوان اینکه تزکیه از نظر خارجی می بایست همراه با تعلیم و تعلم باشد اظهار داشت: شعور و درکهای حقیقی و واقعی، همراه با تزکیه و تعلیم محقق می شود و وظیفه مسؤولان حوزه این است که حوزه را با این دو ویژگی بشناسند و بشناسانند.
وی با بیان این مطلب که برخی افراد گمان می کنند که حوزه یعنی تعلیم و تعلم، اذعان داشت: پس از تأکید امام خمینی(ره)، بحث تزکیه نیز به صورت جدی مطرح شد.
حجت الاسلام تحریری تصریح کرد: خدای تعالی تزکیه را همراه با تعلیم قرار داده است، به عنوان مثال در شروع نبوت و رسالت می گوید«اقرأ باسم ربک»، خواندن را دستور میدهد؛ ولی خواندنی که همراه با اسم ربّ باشد.
ارائه راهکار برای تزکیه طلاب ضروری است
وی ارائه راهکار برای تزکیه همانند تعلیم و تعلم را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: اولین زمینه، مسأله خانواده است که هرچه سالمتر باشد زمینه رشد بهتر فراهم می شود.
استاد حوزه علمیه قم مدارس را محلی برای زمینه سازی تزکیه نفس برشمرد، و با بیان اینکه تزکیه باید به حوزهها ورود پیدا کند، گفت: در مدارس دو مسأله با طلاب مرتبط است، نخست استاد و در مرحله دیگر مدیران.
وی افزود: محیط حجره یکی از زمینه های تعلیم و تزکیه است و نباید از این زمینه ها غافل شد.
طلبه ها باید به رذایل و فضایل اخلاقی آگاهی پیدا کنند
این پژوهشگر حوزه علمیه قم آگاهی طلاب را به چهار چوبهای اخلاق ضروری دانست و افزود: طلبهها باید به رذایل و فضایل و راهکار دوری از رذایل و تحصیل فضائل آگاهی پیدا کنند و در کنار تعلیم و تعلم، به این مسائل توجه داشته باشند.
وی با اشاره به اهداف واقعی حوزههای علمیه اظهار داشت: حوزههای علمیه در راستای تحقق هدف آفرینش از هدف خلقت انسان گام برمیدارند.
حجت الاسلام تحریری در ادامه به دو آیه «و ماخلقت الجن و الانس الا لیعبدون» و «و لا یزالون مختلفین الا من رحم ربک و لذلک خلقهم» اشاره کرد و اذعان داشت: قرآن کریم همه دستورات برای رسیدن به عبودیت و هدف خلقت را بیان کرده است و خداوند رحمت های خاصّ خود را در گرو قرآن دانسته است.
وی با بیان اینکه مدیران حوزه های علمیه بایستی یک درک اجمالی از اهداف داشته باشند، افزود: مدیران مدارس علمیه باید در راهها سنجیده قدم برداند و به راههایی تدریجی توجه کنند و راههای اصلی و فرعی را بشناسند، هر چند این مسأله برای همه همچون مدیران بالای حوزوی و دیگر افراد حوزوی مشخص شده است.
ویژگیهای طالبان علم از منظر امام صادق
وی نیز به کلام رییس مذهب تشیع اشاره کرد و با بیان اینکه امام صادق(ع) طالبان علم را به سه دسته تقسیم می کنند، خاطرنشان کرد: گروه اول هدف خویش از علم را جهل قرار داده اند و از خشوع خالی هستند.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم در ادامه به معرفی گروه دوم پرداخت و گفت: دومین گروه صاحب خدعه هستند و تملق گویی میکنند، به عناون مثال نزد خویش گردن فرازی کرده و در برابر دیگران تواضع می کند.
حجت الاسلام تحریری تصریح کرد: گروه سوم به دنبال فهم و عقل هستند و هدف آنها از تحصیل علم، میزان تأثیرگذاری علوم در وجودشان است.
وی با عناون اینکه خدای متعال در سوره طلاق هدف خلقت را رسیدن به علم احاطی خدا بیان میکند، اشاره کرد: علم احاطی خدای متعال ذهنی و حصولی نیست، بلکه علم حضوری و شهودی است.
حضرت علی همواره به بحث تقوا و تعلیم در سایه عبودیت سفارش می کردند
وی همچنین با بیان اینکه باید در درسهای اخلاق به دو محور توجه کرد اذعان داشت: ابتدا باید به سخن حضرت علی (ع) به امام حسن مجتبی(ع) توجه شود که ایشان چگونه به عنوان یک پدر به فرزند خویش تذکراتی می دهند، و با نگاه به توصیه های آن حضرت متوجه می شویم که امام علی(ع) در فرمایشات خود به بحث تعلیم و تقوی می پردازند.
استاد حوزه علمیه قم محور دوم را توجه به سخن حضرت علی(ع) به مالک اشتر دانست و بیان داشت: امام(ع) در ابتدا می فرمایند«من عبدِالله الی ...» و این مسأله حاکی از آن است که ایشان می خواهند مجموعه ای را که مالک اشتر اداره می کند بر اساس عبودیت باشد.
وی در همین خصوص افزود: کار اجرایی مدیران باید در مراحل بعد قرار بگیرد زیرا مسأله تربیت برای مدیران ضروری است، و مدیران از نظر اخلاقی و تربیتی جایگاه مهمی را دارند.
حجت الاسلام تحریری در پاسخ به این سؤال که چگونه می توان طلاب را به درسهای اخلاق ترغیب کرد، به عبارت « فذکّر ان نفعت الذکری سیذّکّر من یخشی» اشاره کرد و بیان داشت: تهذیب مجاهده با نفس و تمایلات دنیایی را میطلبد و این مسأله سختی و رنج خاص خود را دارد، زیرا میل تمامی انسانها به سوی برآورده شدن تمایلات دنیایی است.
وی ادامه داد: اگر برآورده شدن تمایلات دنیایی با توجهات معنوی همراه باشد عدهای اقبال نشان میدهند، و بدین جهت است که گرایشات انحرافی صوفیانه خیلی طرفدار دارد.
مدیران مدارس به مسأله اخلاق در حوزه های علمیه بها دهند
این استاد حوزه علمیه قم با عنوان اینکه مدیران مدارس بایستی به مسأله اخلاق در حوزههای علمیه بها دهند، تأکید کرد: استادان دروس دیگر علمی مدارس به مسأله اخلاقی اهتمام داشته باشند و در درسهای خود نکات اخلاقی را بازگو کنند و آن را تشریح و توضیح دهند تا همان گونه که انگیزه برای فراگیری علوم دیگر است برای این مطالب نیز انگیزه ایجاد شود.
وی در ادامه اشاره کرد: امام خمینی(ره) فرمودند«طلبه از سه درس خویش، دوتای آن بایستی درس اخلاق باشد»./968/ت301/س
ارسال نظرات