انحراف از دین با چهره بدعتها و پوشش خرافات ظاهر میشود
خبر گزاری رسا ـ با برپایی مجالس عزای حسینی در ماه محرم و صفر، نه تنها نام سیدالشهدا(ع) بیش از پیش بر زبان ها جاری می شود که ماندگاری پیام اسلام را هم در پی دارد.
از سوی دیگر جایگاه رفیع عزاداری و گوهر ارزشمندی که در آن نهفته، این مراسم را از آسیبها و تحریفهای گوناگون بی نصیب نگذاشته و دشمنان همواره تلاش گستردهای برای تعطیلی، تخریب و تحریف آن به کار گرفته و خواهند گرفت.
حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و یاران باوفایش با قیام عاشورا به همه آزادگان جهان، درس آزادگی، عدالت محوری، مبارزه با ظلم و ستم و جانفشانی در راه ارزشهای الهی را تعلیم دادند که اگر مبلغان دین و دلسوزان نظام اسلامی در انتقال پیام امام حسین(ع) و حراست آن از تحریفها و بدعتهایی که سالها با تلاش گسترده دشمنان اهل بیت(ع) و مخالفان دین و دیانت بر برخی مجالس عزاداری سایه افکنده است، اقدامی نکنند، هدف این قیام عظیم در پس پرده خواهد ماند.
مطرح نکردن ابعاد ملکوتی، آسمانی و مأموریت الهی امام حسین(ع)، استفاده از ابزار موسیقی لهوی و حرام در عزاداریها، اکتفا به مداحی، سینهزنی و شور گرفتن، نگاه مادی به عزاداریها و برخورد کاسبکارانه با معارف، مدایح و مراثی اهل بیت(ع) و از آن مهمتر قمهزنی و ترویج برخی بدعتها، از جمله آسیبهای عزاداری و در راستای اهداف دشمنان اهل بیت(ع) است؛ از اینرو آسیبشناسی این مجالس، بزرگترین خدمت به عزاداران امام حسین(ع) است که البته بزرگان دین تلاشهای فراوانی در این زمینه انجام دادهاند.
مدیر انجمن تاریخپژوهان حوزه علمیه قم با اشاره به آسیبهای عزاداری، با طرح این سؤال که هدفمان از عزاداری برای امام حسین(ع) چیست، علل برپایی مراسم عزاداری را در دو بعد ثواب و زنده نگه داشتن یاد امام حسین(ع) و جریان عاشورا بررسی میکند و معتقد است: «کسب ثواب مشروط به آن است که در عزاداریها عملی خلاف شریعت مقدس انجام ندهیم و این عزاداری را به گناهانی که نه مطلوب شرع و نه مورد پذیرش خداوند، پیامبر اکرم(ص) و امام حسین(ع) است، آلوده نکنیم» اما برای مبتلا نشدن به آسیب در مراسم عزاداری چه راهکاری میتوان ارائه کرد؟ پاسخ وی این است که « همواره امام حسین(ع) را در مراسم عزاداری حاضر دانسته و خود را در محضر ایشان احساس کنیم؛ هرگز به امام حسین(ع) دروغ نبندیم یا کار حرامی را که خلاف شریعت مقدس اسلام است در عزاداریها مرتکب نشویم تا هم به ثواب آن برسیم و هم جایگاه امام حسین(ع) را حفظ کرده و یاد آن حضرت و واقعه عظیم عاشورا را زنده نگه داریم. عزاداران و مداحان در مراسم عزاداری از محرمات و مکروهات پرهیز کنند، واجبات را زمین نگذارند، احکام شرعی را رعایت کرده و از کارهایی که وهن امام حسین(ع) و خانواده ایشان هست، بپرهیزند».
گذشته از ظاهر باید به باطن و نیت هم توجه کرد. نیت خالص در سوگواری بسیار مهم است و شهرتطلبی از آسیبهای دیگری است که با روح عزاداری منافات دارد. عضو هیأت علمی مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره)، شهرتطلبی را سبب خراب شدن نیت خالص میداند و بر حضور مستمر عالمان دین در مساجد و تکایا برای جلوگیری از هرگونه انحراف در عزاداریها تأکید میکند و مداحیهای بیمحتوا، سبک و دروغ را از مواردی می داند که باید با آن برخورد کرد. شاید بهترین کار برای مصون ماندن از این تحریفات «مراجعه به کتابها و منابع موثقی که درباره حوادث عاشورا از سوی عالمان بزرگ شیعه نگاشته شده و تبیین حقایق عاشورا برای عزاداران » باشد. اما هستند اندک روضهخوانها و مداحان که کاری به ثواب و عقاب ندارند و تنها در پی کسب و منفعت هستند و عده کمی هم هستند که در محافل و مجالس به فکر آبروی امام حسین(ع) و پایبند به شریعت نیستند، هرچیزی را به زبان میآورند و هر آهنگی را برای نوحهخوانی به کار میبرند که باید مراقب این افراد بود.
بدعت و خرافات از دیگر آسیبهای جدی در مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) است؛ خرافات چیست بدعت کدام است؟ هر باوری که نگاه ماورایی و تأثیر گذار غیر منطقی و جاهلانه را بپذیرد و با شرع و دین ناسازگار باشد و اگر هر باور و عملی را که در دین نباشد به نام دین ثبت شود و انجام پذیرد بدعت خواهد بود .
هرچند نهضت کربلا آیینه زلالی است که دست روزگاران هرگز نتوانسته غبار فراموشی و تحریف بر سیمای آن بنشاند؛ اما قیام امام حسین(ع) و محرم به سبب ظلمستیزی فرهنگ عاشورا همواره با ترس ظالمان و مستکبران همراه بوده است؛ به طوری که درصدد برآمدهاند آن را با خرافات، پیرایه و بدعت از پیام و محتوای اصلی دور سازند و در این راه گاهی دوستان نادان از متن جامعه اسلامی، خواسته یا ناخواسته، همکاری کرده اند.
در سالهای اخیر نیز عزاداریهای محرم به سمتی حرکت کرد که بزرگان، علما و مراجع نسبت به آن اعلام خطر کرده، همگان را به پرهیز از خرافهگویی و بدعت در مراسم محرم فراخواندند و معرفی و تبیین شخصیت امام حسین(ع)، اهداف و فلسفه قیام عاشورا را خواستار شدند؛ چرا که میدانستند با انحراف در این جریان دینی، حادثه عاشورا، تحولسازی و عبرتانگیز بودن خود را از دست خواهد داد.
«انحراف گاهی در چهره بدعتها و گاهی در پوشش خرافات شکل میگیرد» این نکته ای است که حجتالاسلام سیدحمید جزایری، یکی دیگر از پژوهشگران حوزه علمیه قم بدان معتقد است و می گوید: « باید جلوی هر حرکتی ولو به قصد خیرخواهانه که مورد تأیید دین نیست و القائاتی است که خود به دین اضافه میکنیم و سبب ایجاد خرافه و بدعت در قیام امام حسین(ع) است، گرفته شود» به کار بردن برخی واژه ها در اشعار و بروز حرکات و صداهایی که دور از شأن انسانی است از جمله انحرافات رنگینی است که امروزه شاهد آن هستیم و برخی هیئت های مذهبی که از نعمت حضور افراد دلسوز ،آگاه، دانشمند و سخنرانان فاضل محرومند بیشتر در دام این انحرافات گرفتار می شوند و تجربه نشان می دهد نوجوانان و جوانانی که در این گونه مراسم شرکت می کنند پس از چند سال همراهی انگیزه خود را برای شرکت در مجالس معرفت برانگیز عزاداری از دست می دهند چون حس می کنند سال ها در آیینی شرکت کرده اند که نه تنها رشد فکری و معنوی برای آن ها نداشته، آن ها را به اعمالی سبک واداشته است.
امید که عزاداران واقعی امام حسین(ع) با یاری از حقایق دین که همانا آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع) است، از هر حرکتی که سبب انحراف از مسیر دین میشود، دوری کنند و رسالت تاریخی خود در زنده نگه داشتن عاشورا است را به نیکی انجام دهند. اجرشان با خدا /920/503/ح