ضرورت توجه به حکمت متعالیه در ارزیابی گذشته و ترسیم راه آینده انقلاب

دکتر شریف لک زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، بیان داشت: در هر انقلابی چند عنصر همچون ایدئولوژی، مردم و رهبری وجود دارند که به نظر می رسد همه اینها نقشی مهم را ایفاء می کنند که حاصلش پیروزی یک جنبش و تحولی سیاسی است.

ایدئولوژی رهبر، مردم،  لازمه شکل گیری یک انقلاب

وی با بیان اینکه ایدئولوژی در هر انقلاب بسیار مهم است، بیان داشت: هر حرکتی مبتنی بر تصوری است و اگر اندیشه ای شکل نگرفته باشد، با حضور مردم و با هدایت یک رهبر به یک مسیر و سرانجامی نیکو ختم نخواهد شد.

وی اظهار داشت: در انقلاب اسلامی ایران مجموعه ای از حرکت ها صورت گرفت که همه این حرکت ها را امام هدایت و جهت داد و البته امام خمینی(ره) دارای اندیشه ای است دارد که به این حرکت ها شکل خاصی می دهد.

این محقق علوم سیاسی، بیان داشت: انسان تعیین کننده جامعه و سرنوشت خودش است که آموزه های قرآنی بیان داشته است که انسان نباید به سرنوشت خودش بی تفاوت باشد.

وی گفت: بر طبق فرهنگ اسلامی فرد حتی نباید نسبت به دیگری هم بی تفاوت باشد؛ فرد باید در مسیری حرکت کند که به اصطلاح بتواند در حیات سیاسی، اجتماعی،دینی نقش آفرینی کند.

این محقق علوم سیاسی خاطرنشان کرد: مجموعه ای از اندیشه ای شکل دهنده و رهبری هدایت گر، شرط لازم برای یک انقلاب است اما شرط کافی نیست و اگر بروز و ظهور مردم و نقش آفرینی مردم نباشد، این حرکت موفق نخواهد شد و حتی اگر رهبری در حد معصوم(ع) هم باشد، بدون حمایت، حرکتی در عرصه عمل محقق نخواهد شد.

وی بیان داشت: ما نباید نسبت به خودمان بی تفاوت باشیم بلکه ضروری است تا در تصمیم سازی های عرصه سیاسی و اجتماعی حضور موثر داشته باشیم و متوجه باشیم که تحقق بخشی از آموزه های اسلامی در گرو حرکت و حمایت مردمی است.

این محقق علوم سیاسی، بیان داشت: جمهوری اسلامی می خواهد بگوید ما حرفی برای دنیا داریم و اینکه نقش ما در این فضای متکثر جهانی در کجا است؟ و اینکه امروز در حوزه فکری و فلسفی و معنوی و هم در حوزه تکنولوژی و آموزش و صنعت چه جایگاهی می توانیم داشته باشیم.

در انقلاب اسلامی فرهنگ نقش اول را دارد

وی با تاکید بر اهمیت اندیشه در هر حرکت سیاسی و اجتماعی، اظهار داشت: هر حرکت مبتنی بر اندیشه ای است و انقلاب اسلامی اهداف متعالی و مهمی را در سر داشته که برخی از آنها در شعارها انقلابی متجلی شده است؛ استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی که نفی استبداد و استعمار است و یک نوع الگوی حکومتی را مطرح می کند یک هدف اساسی انقلاب مردمی ایران است.

این محقق علوم سیاسی با اشاره به اینکه این اندیشه با رهبری امام خمینی (ره) و با حضور گسترده مردم، تحولی در جامعه ایجاد کرد، بیان داشت: بخشی از آرمان ها و اهداف انقلاب اسلامی ایران در قانون اساسی متجلی می شود و با توجه به این تئوری ها تحول همه جانبه ای در جامعه نهادینه می شود.

وی بیشترین حوزه تاثیر انقلاب اسلامی ایران را در حوزه فرهنگ، معنویت و اخلاق و ارزش های اسلامی توصیف کرد و بیان داشت: اندیشه متعالی انقلاب اسلامی تاکید دارد که ارزش های والای باید در جامعه محقق شود.

این استاد علوم سیاسی گفت: مجموع فاکتورهای ایدئولوژی، رهبر و مردم در کنار هم هستند و نمی توان یکی را بر دیگری برتری دارد و هرکدام دارای حوزه عمل موثری هستند.

وی بیان داشت: در برخی انقلاب های رخ داده در طول تاریخ، برخی صرفا بحث های اقتصادی و شاید فرهنگی را اصل قرار داده اند اما در انقلاب اسلامی ترکیبی از همه اینها مطرح شده از این رو مورد توجه واقع شد، در بحث اقتصادی رفع تبعیض، رفع فقر، در حوزه سیاسی بحث تصمیم گیری حداکثری، حق انتخاب، حق انتفاد و اعتراض و به خصوص در بحث فرهنگ و لایه های فرهنگی تاکید بر عنصر معنویت از اهداف مهم انقلاب اسلامی است.

این محقق علوم اسلامی، بیان داشت: در انقلاب اسلامی ایران، وضعیت جامعی در نظر گرفته شد که جامعه به سمت تعالی برود، در نتیجه باید سیاست متعالی، اقتصاد متعالی و به خصوص فرهنگ متعالی محقق گردد.

وی بیان داشت: طبیعی است که فرهنگ بر سایر مباحث نقش حاکم دارد و محوریت فرهنگ در همه فعالیت‌ها باید محفوظ نگه داشته شود.

آسیب شناسی انقلاب در دامن فلسفه اسلامی را جدی بگیریم

این استاد دانشگاه، حکمت متعالیه را پشتوانه انقلاب اسلامی ایران بیان داشت و گفت: بسیاری از رهبران فکری انقلاب اسلامی ایران همچون امام خمینی(ره)، شهید مطهری و شهید بهشتی درس آموخته مکتب حکمت متعالیه هستند و در نتیجه باید به صورت جامع و بنیادین در این بخش حرکت ها را ملاحظه کنیم تا انقلاب توسعه پیدا کند. از این منظر باید بخش فرهنگی قوی شود و غنا پیدا کند.

وی با تاکید بر اهمیت توجه به مبانی و پشتوانه های سیاسی انقلاب اسلامی، گفت: متاسفانه در طول این سالها به جای توجه به آموزه های خودمان، تحلیل های دیگران را گوش و مطرح کرده ایم که به نظر می رسد باید نگاه جامعی داشته باشیم و به مدد پشتوانه فلسفی حکمت متعالی، نگاه جدیدی به انقلاب اسلامی داشته باشیم.

این استاد دانشگاه باقر العلوم(ع) خاطرنشان کرد: آسیب شناسی انقلاب اسلامی ضروری است و باید ارزش های مطرح شده انقلاب اسلامی را در دامن فلسفه اسلامی بازتعریف کنیم و با رویکرد تحلیلی فلسفی مسیر حرکت را ببینیم و آسیب شناسی کنیم. /909/پ202/ع