ما چرا خنده را از دست دادیم و فقط گریه را گرفتیم
خبرگزاری رسا ــ تبلیغ دینی مسأله کم‌اهمیتی نیست و امروز بیش از هر زمانی باید به این موضوع نگاه جدی داشت.
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از جوان، از اوایل انقلاب اسلامی ایران تا به امروز که حدود 33 سال می‌گذرد نزدیک به 1800 برنامه از مجموعه برنامه‌های درس‌هایی از قرآن که با تدریس حجت‌الاسلام قرائتی همراه است، پخش شده و تا به امروز یکی از قوی‌ترین و نافذترین منبرها و کلاس‌های دینی و مذهبی را در کشورمان از طریق این برنامه در رسانه ملی شاهد هستیم.
اگرچه در رسانه ملی منبرهای زیادی پخش می‌شود و به عنوان یک اصل مهم در تربیت اسلامی و ترویج معارف الهی و دینی این موضوع همیشه مورد توجه بوده است ولی تنها منبری که یقیناً متفاوت با سایر منبرهاست و دارای ویژگی‌های منحصر به فردی در عرصه تبلیغ دینی است، همین برنامه درس‌هایی از قرآن با تشریح و اجرای عالم فرزانه و دوست‌داشتنی مردم، یعنی حجت‌الاسلام قرائتی است.
بی‌شک برنامه «درس‌هایی از قرآن» و درس‌های شیرین و جذاب این روحانی خوش‌صحبت و مورد قبول خاص و عام مخاطبان سیما از بهترین و ماندگارترین و بادوام‌ترین برنامه‌های اینچنینی رسانه ملی است. اثر خوب و ماندگار زیاد است اما اینکه برنامه‌ای هم خوب و مانا باشد و هم تداوم و توالی برنامه آقای قرائتی را در کنداکتور برنامه‌های سیما آن هم در طول سال‌های متمادی داشته باشد، کمتر سراغ داریم. در این نیز تردیدی نیست که موفقیت این برنامه مرهون همت و همکاری شخص حجت‌الاسلام قرائتی است که با شیوه خاص تبلیغی و تشریحی خود در طول سال‌های متمادی چهره‌ای کاملاً متفاوت از دین و مذهب، مدرس، سخنران، مبلغ و روحانی دینی در رسانه ملی به نمایش گذاشته است؛ چهره‌ای که با بهره از تیتر بیانات خود ایشان آن را «سیمای زیبای اصلاح سنت‌های گذشته در تبلیغ» می‌نامیم.
یکی از ویژگی‌های اصلی این برنامه روان بودن سخنان استاد قرائتی است که همین عامل موجب شده است طیف و دامنه مخاطبان منحصر به یک قشر خاص از جامعه نباشد و همه مردم با ویژگی‌های فرهنگی، سنی، حتی با گرایشات مختلف سیاسی و اجتماعی احساس مشترک بودن زبان در برنامه ایشان را داشته باشند و حتی سطح تحصیلات مخاطبان هم موجب دسته‌بندی مخاطبان این برنامه نشود، از سوی دیگر ادبیات شاد و تمثیل‌های زیبا و جالب که همگی از فنون بیان و ابزارهای ارتباط مؤثر با مخاطب و اصل مهم مخاطب‌شناسی هستند در کلام استاد گرانقدر برنامه درس‌هایی از قرآن نهفته است و همه این عوامل مجموعاً موجب افزایش رضایتمندی مردم و البته افزایش میزان تأثیرگذاری این برنامه که حکم یک کلاس آموزشی دینی و اخلاقی و نیز یک منبر را دارد، می‌شود.
بی‌شک برنامه «درس‌هایی از قرآن» و درس‌های شیرین و جذاب این روحانی خوش‌صحبت و مورد قبول خاص و عام مخاطبان سیما از بهترین و ماندگارترین و بادوام‌ترین برنامه‌های اینچنینی رسانه ملی است. اثر خوب و ماندگار زیاد است اما اینکه برنامه‌ای هم خوب و مانا باشد و هم تداوم و توالی برنامه آقای قرائتی را در کنداکتور برنامه‌های سیما آن هم در طول سال‌های متمادی داشته باشد، کمتر سراغ داریم. در این نیز تردیدی نیست که موفقیت این برنامه مرهون همت و همکاری شخص حجت‌الاسلام قرائتی است که با شیوه خاص تبلیغی و تشریحی خود در طول سال‌های متمادی چهره‌ای کاملاً متفاوت از دین و مذهب، مدرس، سخنران، مبلغ و روحانی دینی در رسانه ملی به نمایش گذاشته است؛ چهره‌ای که با بهره از تیتر بیانات خود ایشان آن را «سیمای زیبای اصلاح سنت‌های گذشته در تبلیغ» می‌نامیم.
یکی از ویژگی‌های اصلی این برنامه روان بودن سخنان استاد قرائتی است که همین عامل موجب شده است طیف و دامنه مخاطبان منحصر به یک قشر خاص از جامعه نباشد و همه مردم با ویژگی‌های فرهنگی، سنی، حتی با گرایشات مختلف سیاسی و اجتماعی احساس مشترک بودن زبان در برنامه ایشان را داشته باشند و حتی سطح تحصیلات مخاطبان هم موجب دسته‌بندی مخاطبان این برنامه نشود، از سوی دیگر ادبیات شاد و تمثیل‌های زیبا و جالب که همگی از فنون بیان و ابزارهای ارتباط مؤثر با مخاطب و اصل مهم مخاطب‌شناسی هستند در کلام استاد گرانقدر برنامه درس‌هایی از قرآن نهفته است و همه این عوامل مجموعاً موجب افزایش رضایتمندی مردم و البته افزایش میزان تأثیرگذاری این برنامه که حکم یک کلاس آموزشی دینی و اخلاقی و نیز یک منبر را دارد، می‌شود.
در واقع علاوه بر محتوای ارائه شده در برنامه که اشاره شد این برنامه دارای تأثیرات بالای اجتماعی و تربیتی در جامعه است، این برنامه ناخودآگاه در نقش یک کارگاه آموزشی برای مبلغان جوان ما محسوب می‌شود و البته بسیاری از طلاب و مبلغان روحانی با تأسی از این شیوه ابداعی منحصر به فرد حجت‌الاسلام قرائتی فصل نوینی در تبلیغ دینی را می‌توانند رقم بزنند.
بد نیست در همین باره از زبان خود استاد قرائتی در مورد ابداعات و شیوه‌های نوین تبلیغی بشنویم:«یک سنت‌هایی غلط است. این سنت‌های غلط را باید برداشت. . . بنده در طلبگی، پنج سنت را از نظام آخوندی حذف کردم، راحت شدم. دیدم روحانیون را باید دعوت کنند. گفتم: نه من خودم، خودم را دعوت می‌کنم. در خانه‌ها را زدم بچه‌ها را دعوت کردم. بدون بانی، بدون اینکه کسی دعوت کند. . . دیدم منبری‌ها می‌گریانند. گفتیم: گریه یک ارزش برای ایام سوگواری است اما خنده هم یک ارزش برای غیر ایام سوگواری است. «وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَکَ وَ أَبْکى» (نجم/43) ما چرا «أَضْحَکَ» را از دست دادیم فقط «أَبْکى» را گرفتیم. در بحث‌هایم خنده را آوردم. دیدم روی منبر می‌روند. گفتم: منبر یک وسیله است. همه وسیله‌ها که منبر نیست. تخته سیاه هم یک وسیله است. دیدم تبلیغ برای محرم و صفر و ماه رمضان است. گفتم: چه کسی گفته است؟ تبلیغ دین برای همه طول سال است. دیدم بیشتر سراغ بزرگسال‌ها می‌روند، ما گفتیم سراغ بچه‌ها می‌رویم. دیدم بیشتر اصرار دارند یک دهه روی یک موضوع صحبت کنند. گفتم: این حرف، فکر غلطی است... مردم هزار رقم نیاز دارند... قرآن می‌گوید: آسمان را گفتی شتر هم بگو. «إِلَى الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَت» (غاشیه/17)، «وَ إِلَى السَّماءِ کَیْفَ رُفِعَت» (غاشیه/18) در یک آیه شتر را گفته، آسمان را هم گفته است. در یک آیه کهکشان را گفته، بقّال را هم گفته است. «وَ السَّماءَ رَفَعَها وَ وَضَعَ الْمیزانَ» (الرحمن/7) آسمان را برافراشت و توازن در کهکشان ایجاد کرد، بعد می‌گوید: «أَلاَّ تَطْغَوْا فِی الْمیزان» (الرحمن/8) تو هم در مغازه بقّالی مواظب میزانت باش. میزان کهکشان کجا، میزان بقّال کجا؟ یکسری چیزها را باید عوض کرد.»
به هر حال تبلیغ دینی مسأله کم‌اهمیتی نیست و امروز بیش از هر زمانی باید به این موضوع نگاه جدی داشت و نسبت به تربیت مبلغان با توانمندی‌های بالای تبلیغی باید حساسیت و اهتمام به خرج داده شود و این برنامه می‌تواند در حکم یک مصداق عینی برای تربیت و آموزش مبلغان جوان و آینده‌دار ما باشد. البته نباید نقش رسانه ملی را در فراهم کردن بستر و اختصاص موقعیتی خاص و ویژه که منجر به تولید برنامه‌ای پیوسته که تحقیقاً اولین برنامه بدون وقفه و قدیمی‌ترین برنامه تلویزیونی با بیش از 1800 قسمت در 1800 هفته در عرض 33 سال عمر انقلاب مردمی ایران است، فراموش کرد، از همین رو با استناد به فرمایشات استاد قرائتی در بزرگداشتی که رادیو ایران سال گذشته برای ایشان ترتیب داده بود، (نقل به مضمون) نیمی از موفقیت برنامه درس‌هایی از قرآن متعلق به رسانه ملی است چراکه فراهم کردن کنداکتور ثابت هفتگی در عرض 33 سال آن هم با کیفیتی که مخاطب همواره آن را می‌پسندد و به هیچ عنوان در وادی کلیشه و تکرار و ایجاد خستگی و وازدگی نیفتاده، کاری است کارستان که کمترین امکان برای ما به نشان قدرشناسی از رسانه ملی دست مریزاد و خداقوت است./971/ت203/ی
بد نیست در همین باره از زبان خود استاد قرائتی در مورد ابداعات و شیوه‌های نوین تبلیغی بشنویم:«یک سنت‌هایی غلط است. این سنت‌های غلط را باید برداشت. . . بنده در طلبگی، پنج سنت را از نظام آخوندی حذف کردم، راحت شدم. دیدم روحانیون را باید دعوت کنند. گفتم: نه من خودم، خودم را دعوت می‌کنم. در خانه‌ها را زدم بچه‌ها را دعوت کردم. بدون بانی، بدون اینکه کسی دعوت کند. . . دیدم منبری‌ها می‌گریانند. گفتیم: گریه یک ارزش برای ایام سوگواری است اما خنده هم یک ارزش برای غیر ایام سوگواری است. «وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَکَ وَ أَبْکى» (نجم/43) ما چرا «أَضْحَکَ» را از دست دادیم فقط «أَبْکى» را گرفتیم. در بحث‌هایم خنده را آوردم. دیدم روی منبر می‌روند. گفتم: منبر یک وسیله است. همه وسیله‌ها که منبر نیست. تخته سیاه هم یک وسیله است. دیدم تبلیغ برای محرم و صفر و ماه رمضان است. گفتم: چه کسی گفته است؟ تبلیغ دین برای همه طول سال است. دیدم بیشتر سراغ بزرگسال‌ها می‌روند، ما گفتیم سراغ بچه‌ها می‌رویم. دیدم بیشتر اصرار دارند یک دهه روی یک موضوع صحبت کنند. گفتم: این حرف، فکر غلطی است... مردم هزار رقم نیاز دارند... قرآن می‌گوید: آسمان را گفتی شتر هم بگو. «إِلَى الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَت» (غاشیه/17)، «وَ إِلَى السَّماءِ کَیْفَ رُفِعَت» (غاشیه/18) در یک آیه شتر را گفته، آسمان را هم گفته است. در یک آیه کهکشان را گفته، بقّال را هم گفته است. «وَ السَّماءَ رَفَعَها وَ وَضَعَ الْمیزانَ» (الرحمن/7) آسمان را برافراشت و توازن در کهکشان ایجاد کرد، بعد می‌گوید: «أَلاَّ تَطْغَوْا فِی الْمیزان» (الرحمن/8) تو هم در مغازه بقّالی مواظب میزانت باش. میزان کهکشان کجا، میزان بقّال کجا؟ یکسری چیزها را باید عوض کرد.»
به هر حال تبلیغ دینی مسأله کم‌اهمیتی نیست و امروز بیش از هر زمانی باید به این موضوع نگاه جدی داشت و نسبت به تربیت مبلغان با توانمندی‌های بالای تبلیغی باید حساسیت و اهتمام به خرج داده شود و این برنامه می‌تواند در حکم یک مصداق عینی برای تربیت و آموزش مبلغان جوان و آینده‌دار ما باشد. البته نباید نقش رسانه ملی را در فراهم کردن بستر و اختصاص موقعیتی خاص و ویژه که منجر به تولید برنامه‌ای پیوسته که تحقیقاً اولین برنامه بدون وقفه و قدیمی‌ترین برنامه تلویزیونی با بیش از 1800 قسمت در 1800 هفته در عرض 33 سال عمر انقلاب مردمی ایران است، فراموش کرد، از همین رو با استناد به فرمایشات استاد قرائتی در بزرگداشتی که رادیو ایران سال گذشته برای ایشان ترتیب داده بود، (نقل به مضمون) نیمی از موفقیت برنامه درس‌هایی از قرآن متعلق به رسانه ملی است چراکه فراهم کردن کنداکتور ثابت هفتگی در عرض 33 سال آن هم با کیفیتی که مخاطب همواره آن را می‌پسندد و به هیچ عنوان در وادی کلیشه و تکرار و ایجاد خستگی و وازدگی نیفتاده، کاری است کارستان که کمترین امکان برای ما به نشان قدرشناسی از رسانه ملی دست مریزاد و خداقوت است./971/ت203/ی
ارسال نظرات