برپایی کرسی های آزاد اندیشی لازمه تحول در علوم انسانی است

به گزارش خبرگزاری رسا، احمد فرشبافیان، عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه علوم انسانی هر کشور باید منطبق بر فرهنگ بومی و درونی آن جامعه باشد تا توانایی پاسخگویی به مشکلات آن را داشته باشد، اظهار کرد: علوم انسانی که درحال حاضر در سطح کشور ارائه شده و در جریان سازی های فکری و تحقیق و تدریس مورد استفاده قرار می گیرد، غربی است.

وی افزود: علوم انسانی جاری در جامعه ما، اسلامی و ایرانی نبوده، بلکه غربی است و عدم وجود بینش و دید راهگشا و چاره سازانه در دانشگاه هاست که نمی تواند پاسخ گوی نیازهای جامعه باشد.

فرشبافیان با استناد به فرمایشات رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه "در جامعه اسلامی، باید علوم انسانی دانشگاه ها براساس قرآن و حدیث باشد" اظهار داشت: ضروری است فرهنگ جامع و جاری در جامعه اسلامی، فرهنگی مبتنی بر اسلام و آموزه های قرآنی و حدیث باشد تا پاسخ گوی نیازهای فطری، دینی و اسلامی- ایرانی باشد، که بومی کردن علوم انسانی، اولین و مهمترین اقدام در راستای نیل به این هدف است.

وی وجود نیروی انسانی با تفکر دینی و بومی را دومین شرط لازم برای بومی کردن علوم انسانی در دانشگاه ها برشمرد و گفت: مدیریت مراکز آموزشی و دانشگاه های نظام اسلامی تا زمانیکه از تفکر سالم و بومی برخوردار نباشند، امکان ورود علوم اسلامی و انسانی در دانشگاه ها ممکن نخواهد بود.

عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز وجود نیروهای غرب زده و غرب گرای حوزه علوم انسانی در دانشگاه ها را از موانع پیش روی بومی کردن علوم انسانی دانست و تشریح کرد: اگر بهترین منابع علوم انسانی- اسلامی نیز در اختیار یک استاد غرب گرا گذاشته شود، از آن بدترین استفاده را خواهد کرد، لذا مدیران باید بومی گرایی را باور داشته و برای تهیه منابع بومی و جذب نیروی انسانی معتقد به علوم انسانی اسلامی-ایرانی اقدام کنند.

وی با بیان این‌که قدرت علمی و جرات بیان، دو مولفه اساسی برای اساتید دانشگاهی است، گفت: انجام پالایش در دانشگاه ها و جایگزین کردن نیروهای جوان متخصص و متعهد در حوزه علوم انسانی به جای اساتیدی که عمر قانونی تدریس را سپری کرده اند، از جمله اقدامات اساسی در جهت بومی و اسلامی کردن علوم انسانی از شکل مریض غربی آن است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: تعداد قابل توجهی از اساتید علوم انسانی در دانشگاه ها با تفکر سکولاریستی حضور دارند که معتقدند دین نباید وارد حوزه علوم انسانی شود؛ در حالیکه اگر دین وارد این حوزه نشود، نمی تواند به رسالت خود عمل کند.

وی از نگرش تک بعدی به علوم انسانی انتقاد کرد و گفت: متأسفانه وقتی سخن از این علوم به میان می آید، ذهن ها به سوی رشته جامعه شناسی سوق پیدا می کند، درحالیکه جامعه شناسی شاخه ای از این قضیه است.

فرشبافیان خاطرنشان کرد: رشته ادبیات فارسی، مادر علوم انسانی و جامع رشته های دیگر است؛ چرا که در بطن این رشته علومی همچون جامعه شناسی، روانشناسی، فلسفه، اخلاق، الهیات و بسیاری مباحث دیگر وجود دارد.

وی با اشاره به لزوم گذراندن درس ادبیات فارسی به عنوان واحد عمومی در تمامی رشته ها، افزود: این امر نشان دهنده نیاز تمام دانشجویان به آموزه های ادبیات فارسی می باشد و تاثیری که ادبیات فارسی در ذهن دانشجو برجای می گذارد بیش از جامعه شناسی یا سایر رشته هاست چون اکثر الگوهای علمی سالم با این علم شناخته می شوند.

وی یکی از ابزارهایی که به بومی سازی علوم انسانی کمک فراوانی می کند و بارها مورد تاکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته را کرسی های آزاد اندیشی خواند و افزود: کرسی های آزاد اندیشی اگر به شکلی منطقی بین دو گروه از صاحب نظران مخالف و موافق، انجام گیرد، از تضارب آرای آنان نتایج علمی و قابل قبول به دست خواهد آمد که بسیاری از مشکلات جامعه را حل خواهد کرد.

فرشبافیان عدم ارائه تعریفی صحیح از آزادی را مشکل بزرگی برای جامعه بشری برشمرد و اظهار کرد: تعریف آزادی برمبنای اینکه "هرکس تا جایی آزاد است که به آزادی دیگران لطمه وارد نکند" تعریفی کاملا غلط و اشتباه است؛ بلکه باید چنین تعریفی جایگزین آن شود که "هر کس تا جایی آزاد است که آزادی او به آزادی فطری دیگران، لطمه نزند."

این استاد دانشگاه جزمی نگری و غرب گرایی را بزرگترین درد دانشگاه ها خواند و گفت: یکی از مشخصه های علوم انسانی غرب گرا این است که اجازه تعریف صحیح مفاهیم را به جوامع نمی دهد.

وی افزود: تفاوت بارز تفکر لیبرال دموکراسی و اسلام انقلابی بر اساس عملکرد آنهاست؛ اینگونه که اسلام، نخست مبنای تئوریک را براساس فطرت می گذارد و بعد رفتار را با آن تطبیق می دهد، اما غرب ابتدا به صورت افسار گسیخته و آزاد به عمل می پردازد و بعد برای آن بر مبنای رفتار خود، تعریف ارائه می کند./935/د102/ب