علاقه، تمرکز و دقت عوامل تقویت حافظه است
به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب«نسیم هدایت، رهنمودهای بزرگان به طلاب جوان» تدوین شده از سوی علی وافی، دربردارنده چهل پرسش و پاسخ درباره آداب و رموز طلبگی و صد‌ها نکته آموزنده درباره شیوه طلبگی است.
با توجه به اهمیت طرح این مباحث برای طلاب به ویژه طلاب جوان و تازه‌وارد به حوزه‌های علمیه، خبرگزاری رسا اقدام به انتشار بخشی از محتوای این کتاب کرده است.
در بخشی از این کتاب، آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی به این پرسش که «ممکن است در رابطه با تقویت حافظه، به عوامل و علل فراموشی نیز اشاره فرمایید؟» این‌گونه پاسخ داده است:
فراموشی گاهی علل طبیعی دارد که نوعی بیماری است، مثل ناراحتی‌های عصبی و مغزی که باید به دکتر مراجعه کرد و نوعا قابل معالجه است. اما صرف نظر از فراموشی‌هایی که جنبه بیماری دارد، گاهی سطحی و عدم دقت یا علاقه نداشتن به یک موضوع سبب فراموشی است. این موضوع با توجه به پاسخ سؤال قبلی، کاملا معلوم می‌شود.
چنین فراموشی‌هایی در اثر این است که انسان در درک مطلبی دقت نمی‌کند و نسبت به آن تمرکز ندارد و دریچه ذهنش برای ورود همه جور فکری باز است، یعنی همان ذهن قهوه‌خانه‌ای و کاروان‌سرایی، طبعا همه این‌ها که به ذهنش می‌رسد، لحظه‌ای است، چند دقیقه می‌آید، توقف می‌کند و می‌رود، چندان پایدار نیست که برای مدت زیادی یادش بماند.
پس برای جلوگیری از فراموشی آن مطلبی که می‌خواهد مدت مدیدی یادش بماند، باید با دقت به آن توجه کند. این مسأله دقت کردن، خودش عاملی است که روان‌شناسان هم به آن تکیه می‌کنند. دقت و تمرکز سبب می‌شود که مطلب در ذهن انسان کوبیده شود.
مثل این‌که شما یک میخی را همین‌طور سرسری توی دیوار فشار دهید، معلوم است که ساعتی بعد با اندکی ضربه و تکانی کنده می‌شود، اما اگر با چکش، خوب آن را بکوبند، جایش هم محکم باشد، به این زودی‌ها از جا در نمی‌آید. مطالبی که وارد ذهن می‌شوند گاهی مثل یک پونز هست که خیلی راحت با فشار انگشت به دیوار فرو می‌رود، البته بعد هم به راحتی کنده می‌شود. اما اگر میخی باشد و آن را با چکش به دیوار بکوبند، راحت کنده نمی‌شود.
دقت کردن در فراگیری یک مطلب، همان کوبیدن آن است و هرچه انسان بیشتر دقت کند و تمرکز داشته باشد، در ذهن بهتر کوبیده می‌شود و به این زودی‌ها از بین نمی‌رود.
نکته مهم دیگر، همان‌طور که گفته شد، این است که نباید در ذهن را به روی همه چیز باز کرد که ببیند هرجا چه خبر است و از همه مسائل و اسرار مردم سر در بیاورد.
بعضی‌ها هستند که چنین روحیه‌ای دارند و اسمش را کنجکاوی می‌گذارند. خب اصل کنجکاوی خوب است ولی آن کنجکاوی پسندیده است که انسان را به هدف نزدیک‌تر کند، برایش مفید باشد و او را به کمال برساند، نه کنجکاوی نسبت به همه چیز، حتی نسبت به اسرار مردم و مسائل خصوصی آن‌ها که اگر دیگران درباره او این کنجکاوی را داشته باشند، حتما ناراحت می‌شود.
خلاصه، اگر کسی بخواهد هرچه می‌بیند و می‌شنود، درباره‌اش فکر کند و ذهنش را به روی همه چیز باز بگذارد، طبعا چیز زیادی هم یادش نمی‌ماند، مگر چیزهایی که ناخودآگاه به آن‌ها علاقه دارد و توجه‌اش را جلب می‌کنند که فقط آن‌ها در ذهنش ثابت می‌مانند. بنابراین برای این‌که چیزی در حافظه بماند و فراموش نشود، باید انسان به آن علاقه‌مند بوده و سعی کند که نسبت به آن تمرکز و دقت داشته باشد.
شایان ذکر است، علاقه‌مندان به تهیه این کتاب می‌توانند به انتشارات شفق به نشانی قم ـ خیابان شهدا ـ کوچه 22 مراجعه کنند یا با شماره 7741028 پیش شماره 0251 تماس بگیرند./997/پ202/پ