میزان کار مفید با خصوصی سازی اوج میگیرد
حجتالاسلام عبدالکریم بهجتپور، استاد و محقق حوزه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در پاسخ به پرسشهای« چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه ما ضعیف است؟ علت کار گریزی چیست؟ وجدان کاری در جامعه چقدر وجود دارد؟ بعضیها با داشتن توان کار، از کار میگریزند؛ علت کار گریزی چیست؟» به عوامل تحقق نیافتن کار جمعی اشاره کرد و گفت: زمانی که اصل و اساس ارتزاق بسته به حضور است و از مشوقهای کم اثر، استفاده میشود، به طور طبیعی میزان کار مفید در دستگاهها پایین میآید.
وی افزود: اگر بنا و سازمان مباحث و پژوهشهای دینی در حوزه را بر اساس فرد مداری بسته باشیم، یعنی فرد بنشیند، منابع را ببیند و از طلاب و شخصیتهای فاضل و جوانی که میتوانند ایشان را یاری کنند، به این عرصه دعوت نکند، یا اگر دعوت کرد مالکیت و نقش آنها در رسیدن این فرد به نتیجه، نادیده گرفته شود، در اینها به طور طبیعی علاقه ورود به کار جمعی در حوزه پژوهش کمفروغ میشود.
محقق و پژوهشگر قرآنی در بیان علت ضعیف بودن فرهنگ کار جمعی در جامعه، گفت: البته فضای حوزه مثل فضای عمومی و علمی پژوهشی جامعه باید بررسی شود، در کشوری که به دلایلی فرهنگ کار جمعی شکل نگرفته است در همه بخشها شاهد عدم موفقیت، عدم نشاط و شادابی گروهی و جمعی خواهیم بود.
وی ابراز داشت: برای حل این مشکل به طور طبیعی باید از سرمایههای فرهنگی خودمان برای توسعه کار جمعی یا خرد جمعی و نظایر اینها استفاده کنیم باید در جامعه قدرت استفاده از فرهنگ جمعی بالا برود، مردم و مسؤولین و اساتید با طلاب حوزه از نظرات مشورتیشان استفاده کنند و این نظرات را مورد استفاده قرار دهند و از باب یک کالای شیک با آن برخورد نکنند.
ضعف در دانشگاه و حوزه
حجتالاسلام بهجتپور افزود: به طور مثال در دانشگاههایی که سالها در فضای بینالمللی تنفس میکنند در پژوهشها و تألیفات جمعی ضعیف عمل میکنند و تولیدات جمعی آنها به حد قابل قبولی نرسیده است، درباره حوزه تحت تأثیر همین امر میتوان قضیه را تحلیل کرد.
وی تصریح کرد: نباید برای استفاده از فضای عمومی و گفتوگوهای جمعی عقب بمانیم و همچنین نشستها و دیدارهایی را ایجاد کنیم، و برای تنوع اندیشههای صاحب نظرانی که گرد میز نظریه پردازی مینشینند و پیرامون مسألهای اظهار نظر میکنند ارزش قائل شویم و به طور طبیعی فرهنگ استفاده مشاوره جمعی و نظرات صاحب نظران گسترش مییابد.
رییس موسسه تمهید ادامه داد: مزد کسانی که در فعالیتهای جمعی پژوهشی شرکت میکنند، حقالزحمه دادن نیست، بلکه مزدشان این است که سهمشان را در تولید دانش به رسمیت بشناسند و این را اظهار کنند که اگر نادیده گرفته شود، آسیب بزرگی است.
وی اظهار داشت: اگر قدر کارهای جمعی را بدانیم و از عناصری که در تولید کار جمعی مشارکت میکنند، قدردانی کنیم و سهمشان را به خوبی بپردازیم، این شوکی میشود که راه توسعه فعالیت جمعی و گروهی را در حوزه، تسهیل و تفهیم میکند و اگر این امر محقق نشود، افراد تصمیم به کارهای فردی و یا تأسیس نهادهای فردی و یا سازمانها یا پژوهشگاههای شخصی میگیرند.
اهتمام به خصوصیسازی
این محقق و پژوهشگر قرآنی درباره کمبود کار مفید اداری در دستگاهها گفت: بخشی از فرهنگ کار به این است که ما کار داشته باشیم و بخشی دیگر دولتی شدن کارها است و این که از بیتالمال ارتزاق سازمانها تأمین میشود، به گونهای که در سازمانها به حضور افراد، حقوق پرداخت میکنند و نه به تولیداتی که انجام میشود و نه به کیفیت تولید، بها میدهند، اگرچه گاهی نظارتها و حتی توبیخهایی انجام میشود، اما زمانی که اصل و اساس ارتزاق بسته به حضور است و از مشوقهای کم اثر، استفاده میشود، به طور طبیعی میزان کار مفید در دستگاهها پایین میآید.
وی درباره راه حل این مشکل گفت: راه حل این است که ما رابطه مستقیم ارتزاق با حضور را قطع کنیم، تجربه نشان داده است در بخشهای خصوصی مراقب این معنا هستند و از کارمندانشان حداکثر استفاده را میکنند، حال اگر بخشهایی از دولت را به تعاونیها و شرکتها و گروههای آزاد انتقال دهند، زمینه کار مفید در دستگاهها اوج خواهد گرفت.
افراط در گستردگی ادارات
حجتالاسلام بهجتپور در پایان خاطر نشان کرد: از دیگر علتها، گسترده بودن سازمانها است و ما برای خودمان انجام کارهای ساده توسط افراد متعدد را فرهنگ میکنیم که این امر میزان کار مفید را پایین میآورد، شما نمونه کار ساده را در دفاتر مراجع میبینید با کمترین هزینه و کمترین افراد کارهای بزرگ انجام میدهند، یعنی تشکیلات به حداقل میرسد و ارتباط مستقیم با مسؤول بیشتر میشود و سطح مفید کار بالاتر میرود.
شایان ذکر است، مقام معظم رهبری در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیبهای سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، پرسشهای زیر بخشی از پرسشهای مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری است:
چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه ما ضعیف است؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا در روابط همسایگیمان رعایتهای لازم را نمیکنیم؟
چرا در زمینه فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطی به طور کامل نیستیم؟
حد زادوولد در جامعه ما چیست؟
الگوی تفریح سالم چیست؟
نوع معماری در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهای ماست؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخی از بخشهای کشورمان طلاق زیاد است؟
علت پرخاشگری و بیصبری در میان بعضی از ماها چیست؟
چقدر به قانون احترام میکنیم؟ علت قانون گریزی در برخی از مردم چیست؟
انضباط اجتماعی در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کاری در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخی از حرفهای خوب، ایدههای خوب، در حد رؤیا و حرف باقی میماند؟
چه کنیم که ریشهٔ ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتماننشینی چقدر برای ما ضروری است؟
تجملگرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بین بسیاری از مردم ما مصرفگرایی رواج دارد؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف میزنیم؟
چرا در برخی از بخشهای کشورمان روی آوردن جوانها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا صلهٔ رحم در بین ما ضعیف است؟
آپارتماننشینی چقدر برای ما ضروری است؟ چقدر درست است؟
طراحی لباسمان چقدر متناسب با نیازهای ما و عقلانی و منطقی است؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
آیا ما در معاشرتهای روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگوییم؟
بعضیها با داشتن توان کار، از کار میگریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
علت پرخاشگری و بیصبری و نا بردباری در میان بعضی از ماها چیست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانهها ، در اینترنت و... مراعات میکنیم؟
تولید کیفی در بخشهای مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاههای اداری ما کم است؟
چرا در بعضی از شهرهای بزرگ، خانههای مجردی وجود دارد؟ این بیماری غربی چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
چه کنیم که طلاق و فروپاشی خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چه کنیم که زن در جامعه ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعیاش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگیاش محفوظ بماند؟/979/ت302/ن