خوشرویی کلید محبت و دوستی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب اخلاق معاشرت مجموعه ای از رهنمودهای اخلاق دینی در معاشرت با دیگران است که حجت الاسلام والمسلمین جواد محدثی آنرا به نگارش در آورده است.
این کتاب از عناوینی چون «شناخت و مراعات ححقوق دیگران، سلام و مصاحفه، خوشرویی و خوشخویی، مردم داری، کارگشایی، رازداری، ادب، هنرگوش دادن، برخورد کریمانه، آداب مهمانی و ضیافت، صله رحم، باهمسایگان، سوغات و عیادت، حریم خانه و زندگی، مزاحمت و...» تدوین شده است.
نویسنده در بخش خوشرویی و خوشخویی، نوشته است: «شاید گیراتر از حسن خلق، واژه‌ای نباشد که ترسیم‌کننده روحی زلال و طبعی بلند و رفتاری جاذبه‌دار باشد. چیزی که عنوان برجسته رفتار یک مسلمان است و معیار کمال ایمان یک مؤمن، آن‌گونه که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله نیز، به این فضیلت متعالی آراسته بود.
بخشی از اخلاق نیکو، در خوشرویی متجلی است، بخشی در خوشخویی و بخشی هم در خوش‌گویی. در رابطه با خوشرویی باید گفت: در مواجهه دو نفر با یکدیگر، پیش از هر سخن و عمل، دو صورت با هم روبهرو می‌شود. مواجهه دو انسان با هم و کیفیت این رویارویی چهره‌ها، نقش عمده در نحوه گفتار و رفتار دارد و رمز گشایش قفل دلهاست. خوشرویی، هم در نگاه مطرح است هم در لبخند. هم در گفتار آشکار می‌شود، هم در رفتار.
چه بسا رابطه‌ها و دوستی‌هایی که با ترش‌رویی و اخم‌کردن و عبوس‌شدن به هم خورده است. از سوی دیگر مبدأ بسیاری از آشناییها هم یک تبسم بوده است. وقتی با چهره شکفته و باز، با کسی روبهرو می‌شوید، در واقع کلید محبت و دوستی را به دست او داده‌اید. برعکس، چهره اخمو و ابروهای گره‌خورده و صورت در‌هم و بسته، دریچه ارتباط و صمیمیت را می بندد. اگر این خوشرویی و خنده‌رویی با نیت پاک و الهی انجام گیرد، علاوه بر تأثیر محبت‌آفرین، حسنه و عبادت به حساب می‌آید.
امام باقر علیه‌السلام فرمود: لبخند انسان به چهره برادر دینی‌اش حسنه است. تبسم، مبدأ بسیاری از آشناییها و زداینده بسیاری از غمها و کدورتهاست. شگفت از کسانی است که از این کار بی‌زحمت و رنج و خرج، که برکات فراوان دارد، طفره می‌روند و به‌سختی حاضرند گلخنده مسرت را بر لبان خود و چهره دیگران بیافرینند. برخورد با چهره باز با دیگران، آنان را آماده‌تر می‌کند تا دل به دوستی با شما بسپارند. خنده‌رویی و بشاش‌بودن، دیگران را دل و جرأت می‌بخشد، تا بی‌هیچ هراس و نگرانی، با شما باب آشنایی را باز کنند و سفره دلشان را پیشتان بگشایند.
اگر با خوشرویی، بتوانید بار سنگین غم دوستان را سبک کنید، کارتان عبادت است و اگر با یک تبسم، بتوانید خاطری را شاد سازید، به خدا نزدیک‌تر شده اید. به قول حافظ:
دایم گل این بستان، شاداب نمی‌ماند دریاب ضعیفان را در وقت توانایی
بعضی‌ها حضوری غم‌آفرین دارند، برخی هم محضری غم‌زدا. گروه اخیر، آیت لطف الهی‌اند که قدرشان ناشناخته است. سعدی می‌گوید:
گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم چه بگویم که غم از دل برود چون تو بیایی
دراین زمینه، سخنی از امام صادق علیه‌السلام می‌آوریم که فرمود: «هر مسلمانی که با مسلمانی دیدار کند و در برخورد، او را شادمان سازد، خدای متعال نیز او را خوشحال و مسرور خواهد ساخت.
وقتی می‌توان با کلماتی و چهره و برخوردی خوش و دلپذیر، خاطری را خرسند ساخت، چرا باید با گفتن کلماتی ناخوشایند و اندوه آفرین، غم بر چهره دیگری نشاند و او را به یاد روزهای تلخش انداخت و او را مأیوس و دلسرد ساخت؟
هنرمند کسی است که بتواند غبار غم از خاطره‌ها بزداید. باز حافظ می‌گوید:
سمن‌بویان، غبار غم چو بنشینند بنشانند پری‌رویان قرار از دل چو بستیزند، بستانند»
لازم به ذکر است، کتاب اخلاق معاشرت اثر جواد محدثی در 255 صفحه به نگارش درآمده و از سوی مؤسسه بوستان کتاب به انتشار رسیده است./992/ن603/ق