ضرورت ایجاد و تقویت حسّ خدمت رسانی در جامعه
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام علی صدوقی، کارشناس علوم و معارف حدیث و پژوهشگر مبانی تربیتی و فرهنگ مهدوی، در برنامه شبستان که از رادیو پخش میشد، به بحث جایگاه خدمت به دیگران، در فرهنگ اسلامی پرداخت و گفت: خدمت به دیگران در اندیشه اسلامی، یک تعریف ویژهای دارد؛ به این دلیل که خودش یک ارزش است و در دین ما، هر ارزشی از یک اعتبار خاصی برخوردار است.
وی افزود: خدمت و احسان، عملی است که فرد، با تمامی امکانات خودش، برای ایجاد تسهیلات و مساعدت به فرد دیگری، وارد عمل میشود تا بتواند خشنودی و رضای پروردگار را به دست بیاورد، هر چه نیت خادم در مسیر رضایت پروردگار، بیشتر باشد، ماهیت این خدمت، از ارزش بالاتری برخوردار است.
وی ابراز داشت: ممکن است مانند حاتم تایی، بعد معنوی در کار شخص خدوم نباشد، ولی خودِ خدمت رسانی در متن جامعه، سبب میشود که او و فرزندانش از نام نیک برخوردار باشند و به یک فعل نیک، مشهور شوند؛ یعنی ممکن است آخرت هم برایشان ثبت نشود، اما خداوند در همین دنیا، پاداش خوبی به آنها میدهد.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین، هدف از خدمت، ایجاد یک انگیزه در جامعه، جهت تعاون و همبستگی است؛ یعنی ما باید کاری کنیم که تمامی جامعه با این انگیزه زندگی کند، اگر بخواهیم بقا و هویت داشته و از یک آرامش در جامعه برخوردار باشیم، باید حس خدمت رسانی را در خود، ایجاد و تقویت کنیم.
حجتالاسلام صدوقی ادامه داد: جامعه وقتی مطلوب است که افراد آن، نسبت به یکدیگر بی تفاوت نباشند و هر کاری از دستشان بر میآید، برای حل مشکلات دیگران انجام دهند، این جامعه، جامعه رشیدی است، اما اگر این طور نباشد و مردم با یک انگیزش بیرونی (یعنی با تشویق، تنبیه یا جایزه) کار انجام دهند، آن جامعه نمیتواند مفاهیم تعاون و هم بستگی را تجربه کند.
وی افزود: البته اگر طرف مقابل، به خاطر خدمتی که برایش انجام دادهایم، هدیه و پاداشی به ما داد، یا دولت، حقوقی را لحاظ کرد، اشکالی ندارد، اما اینکه به خاطر آن حقوق و پاداش کاری کنیم، این عملی که انجام، دیگر دادیم عمل متعالی نیست.
وی تأکید کرد: کسی که کارمند دولت است و فقط برای دریافت حقوقش کار میکند، عمل بدی انجام نداده، امّا آن لطافت و زیبایی و ارزش و اعتباری که باید در متن عملش دیده شود، وجود نخواهد داشت، زیرا او برای خدا کار نکرده و نمیخواهد باری را از دوش همنوعان خود بردارد؛ این منزلت و ساختار شخصیتی فرد را تنزل میدهد.
این کارشناس حوزوی با بیان تفاوت فرهنگ غرب با فرهنگ اسلامی در این زمینه، ابراز داشت: در فرهنگ غرب، در حالت خوشبینانه، نهایتاً کار به انگیزه درونی به نام «عواطف» انجام میشود، امّا اشکالش این است که عواطف، سبُک و سنگین نمیکند؛ که کدام کار، اولویت دارد و مهمتر است، ولی در فرهنگ دینی، علاوه بر اینکه عواطف وارد صحنه میشود، هدف، به تنهایی تأمین نیاز عاطفی خود نیست.
وی در پایان، هدف از کار، در فرهنگ دینی را توضیح داد و گفت: در فرهنگ دینی، هدف این است که بتوانیم زمینه و تسهیلاتی را برای جامعه ایجاد کنیم، که هم جامعه به سمت اعتدال پیش رود و هم زمینه و بستری برای جامعه پیش بیاید که به سمت تعالی برود؛ یعنی به سمت حیات طیبه و رضای خداوند حرکت کند. /9194/پ202/ی