پژوهشگر پژوهشکده مهدویت تبیین کرد؛
یک آیه و یک حدیث درباره مهدویت
خبرگزاری رسا ـ پژوهشگر پژوهشکده مهدویت گفت: موضوع مشترک در بین روایات، وجود یاران حضرت مهدی(عج)، چگونگی جمع شدن، محل قرار آنها، تعداد آنها و همینطور شخصیت و قدرت و حتی محل زندگی بعضی از آنها است.
خبرگزاری رسا ـ پژوهشگر پژوهشکده مهدویت گفت:
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاعرسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در بیست و دومین شماره از سلسله یادداشتهای «یک آیه یک حدیث از مهدویت» به قلم حجتالاسلام مرتضی عبدی چاری از پژوهشگران پژوهشکده مهدویت و آیندهپژوهی به بررسی روایات حضور یاران حضرت مهدی (عج) در مکه پرداخته شده است که توجه علاقهمندان را به آن جلب میکنیم.
حضور یاران حضرت مهدی (عج) در مکه
آیه:
وَ لِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیها فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمیعاً إِنَّ اللَّهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ
برای هر کسی قبلهای است که وی روی خود را به آن [سوی] میگرداند پس در کارهای نیک بر یکدیگر پیشی گیرید. هر کجا که باشید، خداوند همگی شما را [به سوی خود باز] میآورد در حقیقت، خدا بر همه چیز تواناست. (بقره: 148)
در ذیل این آیه روایات زیادی وجود دارد که تا به حال، 15 روایت ذکر شده است مابقی متعاقباً خواهد آمد.
روایت:
14 ـ «عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ أَوْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ (ع)أَنَّهُ قَالَ: الْفُقَدَاءُ قَوْمٌ یُفْقَدُونَ مِنْ فُرُشِهِمْ فَیُصْبِحُونَ بِمَکَّةَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعاً وَ هُمْ أَصْحَابُ الْقَائِمِ (ع)»
علی بن الحسین و یا از محمّد بن علی (امام باقر)(ع) که فرمود: مفقودشدگان گروهی هستند که از بسترهایشان ناپدید میشوند و بامداد در مکه باشند و این است قول خدای عزّوجلّ: « هرکجا باشید خداوند همه شما را خواهد آورد».و آنان یاران قائم هستند.
منابع :
الغیبةللنعمانی،ص 313، باب 20، ح 4- أخبرنا عبدالواحد بن عبد الله بن یونس قال حدثنا محمد بن جعفر القرشی قال حدثنا محمد بن الحسین بن أبی الخطاب عن محمد بن سنان عن ضریس عن أبی خالد الکابلی عن علی بن الحسین أو عن محمد بن علی (ع):
البرهان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 347 ، ح 685.
المحجة فی ما نزل فی القائم الحجة (عج) ، ص 19 ـ 20.
بحار الأنوار، ج 52، ص 368، باب 27، ح 154.
روایت:
15 ـ «حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَمِّی مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی الْقَاسِمِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْکُوفِیِّ [البرقی ]عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع): لَقَدْ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ فِی الْمُفْتَقَدِینَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ (ع)قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعاً إِنَّهُمْ لَمُفْتَقَدُونَ عَنْ فُرُشِهِمْ لَیْلًا فَیُصْبِحُونَ بِمَکَّةَ وَ بَعْضُهُمْ یَسِیرُ فِی السَّحَابِ نَهَاراً یُعْرَفُ اسْمُهُ وَ اسْمُ أَبِیهِ وَ حِلْیَتُهُ وَ نَسَبُهُ. قَالَ فَقُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ أَیُّهُمْ أَعْظَمُ إِیمَاناً؟ قَالَ: الَّذِی یَسِیرُ فِی السَّحَابِ نَهَاراً.»
امام صادق(ع)فرمود: این آیه درباره آن کسانی از یاران قائم (ع)نازل شده که مفقود شدگاناند و آن گفته خدای عزوجل است «هر کجا باشید خدا شما را خواهد آورد.» آنان شب از بستر خود ناپدید شوند و بامداد در مکه باشند و برخی در ابر سیر کنند و هرکدام به نام خود و پدر و شمایل و فامیل معرفی شوند؛ [مفضل بن عمر]گوید عرض کردم: قربانت گردم، کدامیک ایمانشان قویتر است؟ فرمود: آنها که در روز با ابر سفر کنند.
منابع:
کمالالدین و تمام النعمة، ج 2، ص 672، باب 58، ح 24- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَمِّی مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی الْقَاسِمِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْکُوفِیِّ [البرقی ]عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع):
منتخبالأنوارالمضیئة، ص 179.
تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 139 ،ح 425.
البرهان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 349، ح 690 .
المحجة فی ما نزل فی القائم الحجة (عج) ، ص 21.
تفسیر صافی، ج 1، ص 201 .
تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، ج2، ص 191 .
بحار الأنوار، ج 52، ص 286، باب 26، ح 21.
نکته:
1ـ موضوع مشترک در بین روایات بسیاری که ذیل این آیات بیان شده است وجود یاران حضرت مهدی(عج)، چگونگی جمع شدن، محل قرار آنها، تعداد آنها و همینطور شخصیت و قدرت و حتی محل زندگی بعضی از آنها؛ بیان شده است و با توجه به این روایات و توضیحاتی که حضرات معصومین در روایات بعدی دادهاند؛ دیگر نیاز به توضیح اضافه درباره یاران حضرت ندیدم.
2ـ ذکر روایت در ذیل آیه، دال بر صحت آن روایت نیست و نیاز به توضیح بیشتری درباره سند و صحت روایت است؛ اما بنای ما در این نوشتار به بیان روایات ذیل آیات است، صحت و وثاقت روایات نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق علمی دارد؛ که در این نوشتار نمیگنجد. البته پژوهشگران و کاربران محترم میتوانند نکته، نظرات، نقد و پیشنهاد خود را به آدرس ما بفرستند؛ و ما نیز با بررسی نظرات محققان در صورت لزوم در ذیل روایت با عنوان دیدگاه محققان قرار میدهیم تا بر غنای و کیفیت مباحث افزوده گردد.
مطالب مطرح شده برگرفته از کتاب «معجم مهدویت در روایات تفسیری» اثر مرتضی عبدی چاری است./9191/د101/ن
ارسال نظرات