تهاجم فرهنگی از عوامل بی‌توجهی افراد به حقوق همسایگان است
حجت‌الاسلام حسین زاهدی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در پاسخ به این پرسش که «چقدر در جامعه حقوق همسایگان رعایت می‌شود؟» به بررسی دلایل و عوامل رعایت نکردن حقوق همسایگان از سوی برخی افراد پرداخته و عدم شناخت، آگاهی به مسؤولیت‌های اجتماعی را از مهم‌ترین دلایل رعایت نکردن حقوق همسایگان دانست.
وی گفت: شناخت صحیح فرهنگ اسلامی نسبت به مسؤولیت‌های اجتماعی همانند حق خانواده نسبت به یکدیگر، فرزندان نسبت به والدین و والدین در برابر فرزندان، شناخت حقوق خویشاوندان در حلقه دوم و همسایگان در حلقه سوم سبب رعایت حقوق افراد در جامعه اسلامی می‌شود.
تهاجمات فرهنگی از عوامل بی‌توجهی افراد به حقوق همسایگان است
این استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر اینکه تهاجمات فرهنگی علیه دین و ارزش‌های دینی سبب می‌شود تا افراد به معارف دین و سبک زندگی اسلامی جهل داشته باشند، خاطرنشان کرد: آشنای با روایت و سیره اهل‌بیت(ع) سبب حفظ حقوق همسایگان می‌شود چرا که در روایت نسبت به حفظ حقوق همسایگان سفارش‌های فراوانی شده است.
وی تأکید کرد: در تاریخ نقل شده است که امیرمؤمنان(ع) می‌فرمایند «پیامبر(ص) به قدری ما را به حفظ حقوق و حق همسایگان سفارش کردند که ما گمان کردیم همسایه از همسایه ارث می‌برد»، همان‌گونه که ما به خانواده خود توجه می‌کنیم باید به همسایه نیز توجه کرده و این یک وظیفه است.
حجت‌الاسلام زاهدی با اشاره به روایتی به توجه معصومان(ع) نسبت به همسایگان خود اشاره کرد و اظهار داشت: امام حسن مجتبی(ع) می‌فرمایند «شب جمعه مادرم از اوایل شب تا صبح به عبادت مشغول بودند و در طول این زمان همسایگان را دعا می‌کردند، وقتی من از ایشان پرسیدم مادر چرا نخست همسایگان را و در پایان خودمان را دعا کردی»، حضرت زهرا(س) فرمودند «الجار ثم الدار، یعنی نخست همسایه و سپس خودمان».
وی تصریح کرد: حتی پیامبر(ص) در روایتی می‌فرمایند «احترام همسایه همانند احترام مادر است»، چرا که همان‌گونه که انسان از سوی مادر در رحم حفظ و مراقبت می‌شود، همسایگان نیز سبب حفظ و مراقبت یکدیگر می‌شوند.
رعایت نکردن حقوق همسایگان سبب قطعه قطعه شدن جامعه اسلامی می‌شود
استاد اخلاق حوزه علمیه قم با بیان روایتی از امام صادق(ع) «حسن خلق همسایگان با یکدیگر خانه‌ها را آباد می‌کند»، یادآور شد: امام کاظم(ع) می‌فرمایند«حق همسایه این نیست که از تو به او آزار نرسد بلکه اگر از او به تو اذیت و آزاری رسید او را بخشیده و انتقام نگیری».
وی افزود: در نظام اسلامی باید حقوق همسایگان رعایت شود تا وحدت میان مردم آن جامعه حفظ شده و جامعه از قطعه قطعه شدن در امان باشد، پیامبر(ص) می‌فرمایند «حق همسایه به همسایه این است که اگر به او برکتی رسید تبریک بگوید، اگر مصیبتی رسید دلداری دهید، اگر قرضی دارد قرض او را ادا کرده و اگر خواسته‌ای دارد آن را برطرف کنید».
استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این پرسش که معیار شناخت همسایه در اسلام چیست؟ گفت: امام علی(ع) در روایتی می‌فرمایند «حریم همسایه در اسلام چهل منزل است»، یعنی یک خانه‌ای که چهل منزل از منزل ما دورتر است همسایه ما به شمار آمده و باید حق او را حفظ کرد.
آیا در زندگی آپارتمان نشینی همسایگی معنا دارد؟
وی عنوان کرد: البته همسایگانی که نزدیک‌تر هستند از اولویت بیشتری برخوردار بوده و حق آن‌ها نیز بیشتر است، باید به این نکته نیز توجه کرد که منظور از همسایگان تنها افرادی که در طول منزل ما منزل دارند نیست بلکه افرادی که در بالای خانه ما نیز خانه دارند همسایه به شمار می‌آیند و حقوق آن‌ها باید رعایت شود که این موضوع در زندگی آپارتمان نشینی امروزه برجستگی بیشتری دارد.
حجت‌الاسلام زاهدی با اشاره به روایتی از امام علی(ع) مبنی بر اینکه «به افراد احترام بگذارید هر چند هم دین شما نباشند چرا که در آفرینش مساوی بوده و انسان هستند»، خاطرنشان کرد: ممکن است همسایه فرد هم دین او و یا موحد بوده و به خداوند متعال اعتقاد دارد.
وی افزود: اگر همسایه با ما هم دین باشد که مسلما باید احترام او را حفظ کرد و اگر مانند یهودیان و مسیحیان موحد بوده و در شریعتشان با ما متفاوت است باید به احترام موحد بودن احترام آن‌ها را حفظ کرد، در غیر تمام این موارد نیز باید به احترام انسان بودند احترام آن‌ها حفظ شود.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به آیه «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَ‌ضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا»، اظهار داشت: روزی فردی با امیرمؤمنان(ع) هم سفر بود، امام(ع) راهی کوفه و مرد راهی مدینه بود، وقتی آن‌ها به یک دو راهی که میان کوفه و مدینه بود رسیدند مرد از حضرت علی(ع) جدا شد و به سمت مدینه حرکت کرد ولی امام علی(ع) پشت سر مرد چند قدمی به سمت مدینه حرکت کردند، وقتی مرد از حضرت علی(ع) پرسید که شما راهی کوفه بودید و چرا به سوی مدینه می‌آید، امیرمؤمنان(ع) فرمودند «دین ما دستور می‌دهد که فرد باید همسفر خود را مقداری همراهی کند»، در این زمان بود که مرد به سبب دقت و کامل بودن اسلام مسلمان شد.
چگونه برخی از مسیحیان لبنان به سبب حفظ حقوق همسایه مسلمان شدند؟
وی تصریح کرد: اگر دین ما کامل‌ترین دین است باید آن را به جهانیان نشان داده و آن را جهانی کرد که می‌توان حداقل با حفظ حقوق همسایگان، حدود الهی و اخلاق اسلامی مردم جهان را به این دین تمایل داده و مسلمان کرد.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه دین اسلام تنها نماز خواندن و یا روزه گرفتن نیست بلکه حفظ حقوق همسایگان نیز از تأکیدات اسلام است، اظهار داشت: در زمان جنگ وقتی بسیجیان می‌خواستند بر روی دیوارهای شهر لبنان شعار اسلامی بنویسند از صاحب خانه‌های آن‌ها اجازه می‌گرفتند و این کار بسیجیان سبب می‌شد تا برخی از افراد مسلمان شوند چرا که آن‌ها می‌دیدند اسلام به چه میزان به حقوق دیگران احترام می‌گذارد.
شایان ذکر است، مقام معظم رهبری در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیب‌های سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، دو پرسش از این پرسش‌ها مربوط به موضوع دروغ بود.
گفتنی است، پرسش‌های زیر بخش از پرسش‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری است:
چه کنیم که طلاق و فروپاشى خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چرا در بعضى از شهرهاى بزرگ، خانه‌هاى مجردى وجود دارد؟ این بیمارى غربى چگونه در جامعه‌ى ما نفوذ کرده است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاه‌هاى ادارى ما کم است؟
تولید کیفى در بخش‌های مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اینترنت و... مراعات می‌کنیم؟
علت پرخاشگرى و بى‌صبرى و نا بردباری در میان بعضى از ماها چیست؟
بعضى‌ها با داشتن توان کار، از کار می‌گریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
آیا ما در معاشرت‌های روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگونیم؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
طراحى لباسمان چقدر متناسب با نیازهاى ما و عقلانى و منطقى است؟
آپارتمان‌نشینى چقدر براى ما ضرورى است؟ چقدر درست است؟
چرا صله‌ى رحم در بین ما ضعیف است؟
چرا در برخى از بخش‌های کشورمان روى آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف می‌زنیم؟
چرا در بین بسیارى از مردم ما مصرف‌گرایی رواج دارد؟
تجمل‌گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
آپارتمان‌نشینى چقدر براى ما ضرورى است؟
چه کنیم که ریشه‌ى ربا در جامعه قطع شود؟
چرا برخى از حرف‌های خوب، ایده‌هاى خوب، در حد رؤیا و حرف باقى می‌ماند؟
وجدان کارى در جامعه چقدر وجود دارد؟
انضباط اجتماعى در جامعه چقدر وجود دارد؟
چقدر به قانون احترام می‌کنیم؟ علت قانون گریزی در برخى از مردم چیست؟
علت پرخاشگرى و بى‌صبرى در میان بعضى از ماها چیست؟
چرا در برخى از بخش‌های کشورمان طلاق زیاد است؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
نوع معمارى در جامعه‌ى ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهاى ماست؟
الگوى تفریح سالم چیست؟
حد زاد و ولد در جامعه‌ى ما چیست؟
چرا در زمینه‌ى فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطى به طور کامل نیستیم؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا فرهنگ کار جمعى در جامعه‌ى ما ضعیف است؟
چه کنیم که زن در جامعه‌ى ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعی‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگی‌اش محفوظ بماند؟/993/ت302/ی