تغییر نظام ارزشی سبک زندگی را دگرگون میکند
نعمت الله کرم اللهی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در تبیین سبک زندگی اسلامی اظهار داشت: در حوزه کلان دو نگاه به سبک زندگی وجود دارد که در یک دسته آن سبک زندگی ناظر به رفتار، الگوهای رفتاری، کنشها و فعالیتهای انسان در عرصههای مختلفی همچون مصرف، پوشش، تغذیه و تفریح است و در نگاه دوم سبک زندگی به رفتار و انگیزههای سازنده رفتار و نگرشها تعریف میشود.
این استاد دانشگاه در تبیین سبک زندگی اسلامی افزود: در نگاه جامع به سبک زندگی مجموعه الگوهای رفتاری است که واجد خصلت ارزشی، نگرشی و اعتقادی است و ریشه در باورها دارد.
سبک زندگی در تعریف جامعه شناسی به دو مفهوم مصرف و گزینشگری گره خورده است
وی به تعریف جامعه شناسی سبک زندگی اشاره و ابراز کرد: سبک زندگی در تعریف جامعه شناسی با دو مفهوم گره می خورد، نخست مصرف و دیگری گزینشگری است، دنیای مدرن گزینههای مختلفی را مقابل انسان ها قرار داده که آنها با انتخاب از میان گزینهها و مصرف، هویت خاصی برای خود رقم میزنند.
وی افزود: اگر فرهنگ جامعه را در دو سطح در نظر بگیریم نخست سطح زیر بنایی که سطح فرهنگساز و لایه ارزشها و باورها است و لایه بالایی فرهنگ را سبک زندگی تشکیل میدهد که همان الگوهای رفتاری و فعالیتهای روزمره است.
کرم اللهی تأکید کرد: سبک زندگی ریشه در ارزشها و باورها دارد و اگر نحوه نگاه انسان به عالم هستی، انسانها و رویکرد ارزش گذاری نسبت به موضوعات مختلف سبقه دینی و اسلامی داشته باشد، سبک زندگی وی عرصه رفتارهایی میشود که رنگ دینی با خود دارند.
داوری مبتنی بر ارزشهای مادی یا ماورایی در سبک زندگی دخالت دارد
وی نوع نگاه به عالم را در سبک زندگی مؤثر دانست و گفت: نوع نگاه مادی یا متافیزیک و داوری مبتنی بر ارزشهای مادی یا ماورایی در نحوه گزینشها در عرصه زندگی واقعی همچون سبک ازدواج، پوشش، تغذیه، تفریح و تعاملات اجتماعی تأثیرگذار است و این ارزشها و باورها در سبک زندگی انسان نمود و تجلی مییابد.
کرم اللهی با اشاره به سبک زندگی اسلامی اشاره و تأکید کرد: از نگاه معرفتی اگر عالم را محضر خدا بدانیم در تمام عرصه ها از نحوه پوشش، سکوت و سخن گفتن تا ازدواج ، تعاملات در حیطه خانواده و کار، تلاش مان برای کسب رضایت خواهد بود.
وی تصریح کرد: اگر با نگاه سکولار و مادی به عالم نگریسته شود در سبک زندگی مصرف انبوه ، تنوع در مصرف ارزش میشود و با رویکرد لیبرال و اباحه گری تلاش برای مصرف بیشتر زندگی و کسب لذت بیشتر است.
نوع هستی شناسی در نظام زیبا شناختی انسان تأثیرگذار است
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم تأکید کرد: نوع هستی شناسی و انسان شناسی، نظام زیبا شناختی فرد را نیز رقم میزند که نظام زیباشناختی در داوریهای انسان بسیار تأثیرگذار است.
وی یادآور شد: اگر انسان نگاه دینی داشته یاشد و قائل به مبدأ و معاد باشد معیار برتری انسانها را تقوا معرفی میکند و کسی را در عرصه واقعی زندگی زیبا میداند که ملکه تقوا بیشتر در او تجلی پیدا کرده باشد؛ در این نوع نگاه، عفت و حجاب بسیار زیبا است و فرد در زمینه ازدواج یکی از معیارهای زیبایی در همسر آینده خود را عفاف و حجاب وی میداند.
کرم اللهی با اشاره به نگاه مادی و سکولار به زندگی بیان داشت: اگر مبانی انسان، مادی، سکولار و دنیایی باشد معیار زیباشناختیاش نیز متفاوت خواهد شد و زیبایی را در ظواهر انسانها، مصرف گرایی، تجمل گرایی و ثروت زیاد خلاصه میکند اما در نگاه دینی و خدایی تقوا، حیا، زهد و پرهیز از تجمل زیبا است.
در سبک زندگی اسلامی، ارزشهای دینی و ملی اهمیت دارد
وی با توجه به اهمیت ارزشهای دین در سبک زندگی اسلامی افزود: عوض شدن نظام ارزشی و سپس زیبایی شناسی در افراد منجر به تغییر در سبک زندگی و عملکرد آنها خواهد شد چنان که در حال حاضر بحث مدیریت بدن در میان خانمها بسیار جدی است و این ربطی به سلامتی و ورزش ندارد.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم در تبیین مدیریت بدن ابراز کرد: در حال حاضر به مجموعه عملکردهایی که با هدف زیبایی انجام میگیرد مدیریت بدن گفته میشود و در حال حاضر برخی با وجود عوارض بعدی به جراحیهای زیبایی و رژیمهای لاغری تن میدهند چون ارزشهای شخصیتی و باطنی در نظر این افراد به زیبایی ظاهری تغییر پیدا کرده است.
کرم اللهی گفت: در آمریکا برای دختران دو ویژگی جذابیت ظاهری و جوان بودن خیلی مهم است از اینرو در این کشور سالانه دختران زیادی که این دو خصوصیت را ندارند دچار افسردگی میشوند.
وی افزود: متأسفانه این ویژگیهای ظاهری متأثر از فرهنگ فطرتکش غرب در جامعه ما نیز وجود دارد و در نظام زیبایی شناختی برخی از جوانان جامعه وارد شده است که آثار آن را اکنون در پوشش، رژیم غذایی، تفریحات و مسائل دیگر مشاهده میکنیم./908/ت302/ف