شماره 38فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی + دانلود

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دانشگاه معارف، این شماره از فصلنامه دارای عناوین زیر است:

«منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران؛ (مطالعه موردی سند چشم انداز 1404)» 

«انقلاب اسلامی و هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»

«نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر پاکستان»

«سازه انگاری کلی گرا: یک رهیافت جامع برای توضیح رفتارهای سیاست خارجی ایران»

«مروری بر امنیت سایبری؛ درس هایی برای جمهوری اسلامی ایران»

«بازنمایی رسانه ای بحران سوریه در وب سایت های بی. بی. سی عربی، العربیه و العالم»

«بررسی تطبیقی تاثیر نوع جامعه مدنی بر نوع گذار در انقلاب های تونس، مصر و لیبی»

«تحلیل تطبیقی نظریه اقتدار کاریزماتیک وبر با نقش رهبری امام خمینی+ در انقلاب اسلامی ایران»

«تمایز جوهری مردم سالاری دینی و غیردینی با تاکید بر تجربه مردم سالاری در ایران اسلامی و غرب»

«کاربست رهیافت گفتمان در تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی»

منابع فرهنگی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی سند چشم انداز 1404)

حسین رفیع

سید محمدجواد قربی

حسین دانش  

چکیده: این مقاله با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی در پی بررسی منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سند چشم انداز می باشد و این سند از حیث منابع فرهنگی تاثیرگذار بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. یافته های مقاله حاکی از آن است که سند چشم انداز از ظرفیت ها و پتانسیل های مطلوبی در راستای تقویت قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی برخوردار است و منابع فرهنگی تولید کننده قدرت نرم در سند چشم انداز شامل مولفه هایی نظیر؛ جامعه اخلاقی، هویت اسلامی و انقلابی، هنجارسازی، اسوه ها و الگوها، نهاد مستحکم خانواده، ارزش های اسلامی، علم و دانش، تقویت سامان دفاعی با رویکرد فرهنگی، الهام بخشی فرهنگی و غیره می شود. تقویت مولفه های فوق می تواند قدرت نرم جامعه ایرانی را ارتقا بخشد.

انقلاب اسلامی و هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

سید شمس الدین صادقی  

چکیده: هویت، ارزش ها و هنجارها از اصلی ترین عناصر سازنده منافع کشورها در عرصه سیاست خارجی و مناسبات بین المللی هستند و هر گونه تغییر در آن می تواند به تغییر در اولویت بندی منافع و نوع رویکرد و جهت گیری سیاست خارجی بینجامد. به نظر می رسد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز که ریشه در ارزش ها و آرمان های انقلاب اسلامی دارد، مستثنی از این قاعده کلی نباشد و علی رغم تغییر در دولت ها، این عناصر هویتی همچنان «تداوم» یافته و «تغییری» در بنیادهای آن ایجاد نگردیده است. با توجه به این مهم، این پژوهش تلاش می نماید تا ضمن شناخت مبانی هویتی و هستی شناسی سیاست خارجی ایران، مُدعای تبیینی خود را با بهره گیری از «روش مقایسه ای» در سه دوره مشخص حیات سیاست خارجی ایران یعنی: 1. دوران نوسازی اقتصادی، 2. دوران اصلاح طلبی و 3. دوران اصول گرایی به اثبات برساند.

نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر پاکستان

جمیل میلانی

محمد تقی اسماعیلی  

چکیده: نوشتار پیش رو در پی پاسخ گویی به این سوال است که انقلاب اسلامی ایران چه تاثیری بر مسلمانان پاکستان گذاشته است؟ به نظر می رسد با پیروزی و گسترش انقلاب اسلامی، مسلمانان پاکستان نیز امیدوارتر از قبل و با تاسی از آموزه های اسلامی در راستای آزادی و استقلال گام برداشتند. اسلام سیاسی از حاشیه به متن آمد و جنبش های اسلامی مثل نهضت فقه جعفری با الهام از آموزه های اسلامی شکل گرفتند. در این بین شیعیان پاکستان بیش از سایر گروه ها از انقلاب ایران تاثیر پذیرفتند و به ایران به عنوان یک حامی و الگوی مبارزه نجات بخش نگاه می کنند.

سازه انگاری کلی گرا: یک رهیافت جامع برای توضیح رفتارهای سیاست خارجی ایران

مهدی محمدنیا  

چکیده: این مقاله معتقد است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از یک سو در سطح داخلی تحت تأثیرگفتمان های انقلاب و از سوی دیگر در سطح بین المللی تحت تاثیر فضای هنجاری صلح امیز یا تهاجمی حاکم بر نظام بین الملل بوده است. از این رو فهم ساختارهای گفتمانی و هنجاری جمهوری اسلامی ایران از یک طرف و فهم ماهیت محیط هنجاری نظام بین الملل از طرف دیگر، لازمه یک تحلیلل مناسب از رفتار های سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب اسلامی است. بر اساس سازه انگاری کلی گرا، این مقاله تلاش می کند با بررسی محیط هنجاری در دو سطح ملی و بین المللی، چرایی ثبات و تغییر را در سیاست خارجی ایران توضیح داده و فهم مناسبی از روابط تعارض آمیز و غیر تعارض آمیز ایران و غرب به دست آورد.

مروری بر امنیت سایبری؛ درس هایی برای جمهوری اسلامی ایران

سید مهدی برقعی  

چکیده: امروزه این نگرانی برای دولت ها ایجاد شده که حملات مبتنی بر فضای مجازی، می توانند سرویس های ارتباطی، اقتصادی و حیاتی کشورها را مختل نموده و موجب خسارات شدیدگردند. جمهوری اسلامی ایران سال هاست که از فضای مجازی در بخش های مختلف نظامی و غیر نظامی بهره می گیرد. مراکز حساس ملی مانند تاسیسات هسته ای و وزارت نفت در سال های گذشته هدف حملات سایبری گروه ها، افراد و دولت ها بوده است. بدین منظور، سعی شده است تا دراین مقاله به این پرسش که چگونه حملات سایبری منجر به تهدیدات امنیتی در نظام جمهوری اسلامی ایران خواهد شد، پرداخته شود و در نهایت راهبردهای مناسب برای امنیت روزافزون فضای سایبری جمهوری اسلامی ایران در برابر حملات سایبری ارائه خواهد شد.

بازنمایی رسانه ای بحران سوریه در وب سایت های بی. بی. سی عربی، العربیه و العالم

حسن بشیر

علی‌اصغر کرم فر  

چکیده: در سال های 2011 و 2012 همزمان با موج بیداری اسلامی در خاورمیانه، حوادثی در کشور سوریه رخ داد که تفاوت های اساسی با این جریان داشت و این کشور را تا مدت ها با مشکلات فراوانی مواجه نمود. این مقاله با هدف بررسی بازنمایی رسانه بحران سوریه، تعداد 95 یادداشت تحلیلی از سه وب سایت العالم، العربیه و بی بی سی عربی را در بازه زمانی شش ماهه «اول اکتبر 2011 تا اول آوریل 2012»، با استفاده از روش تحلیل گفتمان بررسی نموده است.

بررسی تطبیقی تاثیر نوع جامعه مدنی بر نوع گذار در انقلاب های تونس، مصر و لیبی

عباس حاتمی

علی امیدی

مهرداد رشیدی علویجه  

چکیده: این مقاله با بررسی تطبیقی انقلاب های مصر، تونس و لیبی، ارتباط میان نوع جامعه مدنی با نوع گذارهای سیاسی را واکاویی نموده است. در قالب این ارتباط، مقاله مشخص ساخت که گستردگی قابل توجه جامعه مدنی در تونس و مصر باعث شده است تا گذارهای دموکراتیک در این دو کشور در بازه زمانی کوتاه تر و بالطبع با خشونت کمتری حادث شود. برعکس، ضعف و عدم گسترش جامعه مدنی در لیبی باعث گردید تا فرایند گذار دموکراتیک در آن کشور در بازه زمانی طولانی تر و لاجرم با خشونت بیشتری همراه گردد. گرچه کودتای جولای سال 2013 ارتش مصر نشان داد که نوع قوام یافته جامعه مدنی نمی تواند تثبیت گذارهای دموکراتیک را تضمین نماید، اما مطالعات تطبیقی مقاله مبین این موضوع است که فارغ از عوامل دیگر، نوع قوام یافته این جامعه مدنی در تعیین شیوه گذار سریع و کم خشونت و نوع قوام نیافته آن در تعیین شیوه گذار طولانی مدت و پرخشونت موثر عمل نموده و در وضعیت دوم حتی دخالت های خارجی را برانگیخته است.

تحلیل تطبیقی نظریه اقتدار کاریزماتیک وبر با نقش رهبری امام خمینی+ در انقلاب اسلامی ایران

بهجت یزدخواستی

مهدی عزتی  

چکیده: در انقلاب ایران نقش موثر رهبری امام خمینی+، موجب شد تا بسیاری از صاحب نظران، انقلاب اسلامی ایران را بر مبنای نظریه کاریزماتیک وبر تفسیر کنند. لکن میان علم سیاست غربی و نهضت امام خمینی+ در مبانی و مفاهیم تفاوت جدی و اساسی وجود دارد و نویسنده بر این نظر است که این تفاوت و تعارض به تحریف و تقلیل نهضت امام خمینی+ در تحلیل های ارائه شده در چارچوب علم سیاست غربی انجامیده است. لذا، این مقاله با نگاه انتقادی به نظر وبر در ارتباط با انقلاب ایران، و بیان ویژگی های رهبری امام خمینی+ به این نتیجه رسیده است که رهبری ایشان را نمی توان مبتنی بر نظریه کاریزمای وبر تحلیل کرد و با نشان دادن ماهیت اسلامی، تاکید بر عامل مرجعیت و رابطه شخصیتی، آن هم نه شخصیت فردی بلکه شخصیت علمی با محوریت «فقاهت» و «عدالت»، غیر شخصی و عقلانی بودن رهبری در انقلاب اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است.

تمایز جوهری مردم سالاری دینی و غیردینی با تاکید بر تجربه مردم سالاری در ایران اسلامی و غرب

داود مهدوی زادگان  

چکیده: برخلاف برداشت رایج، مردم سالاری دینی هیچ وجه اشتراک معنوی با مردم سالاری غیر دینی (غربی) ندارد؛ زیرا جوهره مردم سالاری دینی وحدت گراست و مردم سالاری غیردینی بر تکثرگرایی استوار است. چنان که تجربه عینی مردم سالاری غربی بر اصالت تکثر شکل گرفته است. از این رو، جنگ و منازعه در تجربه غربی مردم سالاری امر طبیعی تلقی شده است. لیکن، کثرت در مردم سالاری اسلامی اصالت ندارد؛ زیرا فرد و جامعه هر دو غایت متعالی مشترکی دارند. از این رو، مردم سالاری دینی، حقیقتی وحدت گرا دارد. تجربه مردم سالاری دینی وحدت گرا با وقوع انقلاب اسلامی و تاسیس جمهوری اسلامی در ایران ممکن گردید.

کاربست رهیافت گفتمان در تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی رحمةالله‌علیه

مهدی جاودانی مقدم  

چکیده: رهیافت گفتمان با تمرکز بر ساختارهای معنایی زبانی، نشانه ها و نمادها و تبیین نظم معنایی و کرداری ابژه و سوژه با محوریت دال مرکزی گفتمان و منظومه های گفتمانی از قابلیت بیشتری در تبیین سیاست خارجی ایران برخوردار است. بر این اساس، این مقاله تلاش کرده است تا با استفاده از این رهیافت، با اشاره به عناصر و مفصل بندی گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی رحمةالله علیه، اصول، اهداف و منافع ملی ایران را مبتنی بر رویکرد نظری و عملی امام در حوزه سیاست خارجی مورد ارزیابی قرار دهد.

جهت دریافت فایل اینجا را کلیک کنید.

لازم به ذکر است، شماره 38 فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی سال یازدهم، پاییز 1393 به صاحب‌امتیازی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، دانشگاه معارف اسلامی و مدیر مسؤولی ابراهیم کلانتری در 200 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و قیمت تک‌شماره 6300 تومان منتشر شده است. /992/د101/ق