راه‌های دستیابی به تقوا از نگاه قرآن
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین عیسی زاده مدیر گروه فرهنگنامه های قرآنی در یادداشتی به بررسی نگاه قرآن به مسئله تقوا پرداخته است.
قرآن کریم به عنوان کتاب هدایتگر بشری و منبع فیض الهی، موارد بسیاری را برای دستیابی مومنان به تقوا مطرح کرده ، که در این نوشتار به اختصار به برخی از آنها اشاره می کنیم.
1. تقویت ایمان و باورهای دینی
یکی از راه‌های به دست آوردن ملکه تقوا، تقویت باورهای دینی و ایمان به خدای متعال، حقانیت بعثت انبیاء و کتب آسمانی از طریق مطالعه و تفکر در حوزه‌های معرفتی و بینش دینی است. رعایت تقوا، عملی است که برخاسته از ایمان انسان است و آدمی تا ایمان قوی و شناخت شفافی نسبت به حقایق هستی و اعتقادات دینی نداشته باشد، ضامن اجرایی نخواهد داشت. در قرآن مجید در موارد متعددی، تقوا مشروط به ایمان شده است.
2. شناخت احکام عملی دین
یکی دیگر از راه‌های دستیابی به تقوا، آشنایی با احکام عملی اسلام است، زیرا آگاهی نسبت به معارف دینی و احکام عملی، لازمه تقواپیشگی است و کسی که کارهای زشت و زیبا را به خوبی نشناسد، نمی‌تواند آنها را ترک کند و اینها را به جای آورد. قرآن مجید، عالی‌ترین درجه تقوا را که خوف و خشیت الهی است، منحصر در قشر ارزشمند دانشمندان دانسته، می‌فرماید:
«انما یخشی الله من عباده العلما
3. انس با محافل مذهبی
انس و شرکت در مجالس و محافل مذهبی، همراهی مؤمنان، همنشینی با عالمان ربانی، مطالعه سیره عملی رهبران معصوم و همچنین مطالعه زندگی و سیره عملی عالمان وارسته، اهل تقوا و سلوک، همچنین سرگذشت گناهکاران و سرانجام منحرفان از راه خدا و تقوا، همگی راه‌هایی هستند که به تقویت بعد معنوی انسان خواهد انجامید و در رشد تقوا نقش مؤثری دارد.
4. شیطان شناسی
به دست آوردن ملکه تقوا بدون شناخت دقیق شیطان و دسیسه‌های آن ممکن نیست؛ زیرا شیطان، ترفندهای فراوانی را برای جلوگیری از رسیدن انسان‌ها به ملکه تقوا به کار می‌گیرد. بر همین اساس تأکیدات فراوانی در قرآن در مورد، وسوسه‌ها و توطئه‌های شیاطین و شیطان‌صفتان، مطرح و از عواقب پیروی از آنها به مؤمنان هشدار داده شده است.
5. پرستش خدا
اگر تقوا به سنگری تشبیه گردد که مؤمن در آن به جنگ با شیطان می‌پردازد، عبادت و پرستش، نقش ارتباط مستمرّ و دریافت فرمان و کمک از فرمانده مطلق هستی را ایفا می‌کند و هرچه این ارتباط قوی‌تر و بیشتر باشد، رزم، سنگر و رزمنده نیز قوی‌تر و محفوظ‌ترند و مأموریت نیکوتر انجام می‌گیرد و اگر برعکس، ارتباط ضعیف و اندک باشد، آسیب‌پذیر خواهند شد. قرآن مجید این واقعیت را در دو آیه بیان کرده است، نخست درباره مطلق عبادت می‌فرماید:
«یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم والذین من قبلکم لعلکم تتقون؛ ای مردم! پروردگارتان را که شما و پیشینیانتان را آفریده بپرستید، شاید تقواپیشه کنید».
اما درباره عبادت خاصی چون روزه می‌فرماید:
«یاایها الذین آمنوا‌کتب علیکم‌الصیام کماکتب علی‌الذین من قبلکم لعلّکم‌تتقون؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، روزه بر شما مقرر شده، همان گونه که بر پیشینیان شما مقرر شده بود، شاید متقی شوید». /997/د101/ی
منبع: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی