اخوان زدایی زیر چتر مبارزه با داعش

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، روز یکشنبه فیلم ویدیویی پنج دقیقهای در فضای سایبری پخش شد که در آن بریدن سر 21 نفر در ساحل دریا به تصویر کشیده میشود. گفته میشود قربانیان، کارگران قبطی مصری و قاتلان، اعضای داعش هستند. تقریبا میتوان گفت همه نکاتی که درباره این فیلم گفته میشود یا آثار و پیامدهای احتمالی که این رخداد در پی داشته یا در آینده میتواند داشته باشد قابل تامل و سؤال برانگیز است.
یکی از این نکات قابل تامل این است که بعد ازآغاز و ادامه جنگ داخلی لیبی و اعلام موجودیت دو دولت در آن خیلی از کشورها به خارج کردن اتباع و توقف فعالیتهای سیاسی و اقتصادی خود در این کشور اقدام کردند و حتی برخی از اتباع مردم لیبی از بیم جانشان مجبور به مهاجرت شدند و برهمین اساس یکی از مشکلات و چالشهای همسایگان لیبی و همچنین کشورهای جنوب اروپا که در ساحل دریای مدیترانه قرار گرفتهاند، مهاجران تازه وارد از لیبی بوده است.
در چنین وضعیتی اینکه گفته میشود 21 قبطی مصری برای کار به لیبی رفته بودند، جای تردید و تامل دارد. این ادعا زمانی پذیرفته میشد که در لیبی ثبات و امنیت برقرار میشد و در عین حال بازسازی در دستور کار قرار میگرفت حال آنکه خیلی از مردم این کشور نیز در اثر ناامنیها و درگیریها مجبور به ترک این کشور نفت خیز شدهاند.
ازدیگر نکات قابل تامل مربوط به قاتلان است که گفته میشود داعشی هستند. دراینکه یک چنین جنایتی ازداعش سر بزند هیچ تردیدی نیست و داعش بارها در مناطق تحت اشغال خود در عراق و سوریه یک چنین جنایاتی و حتی بدتر از آن مرتکب شده است اما اینکه عین همان جنایات در لیبی تکرار میشود جای تامل دارد، زیرا داعش در سوریه از تکفیریهای وارداتی از سایر کشورها تشکیل یافته است که دارای هویت مشخصی هم نیستند و چه بسا از سوی دولتهای متبوع سابق خود سلب هویت شدهاند اما کسانی که در لیبی به آنها برچسب داعشی زده میشود اولا بومی لیبی هستند و دوم گرایشات اخوانی دارند که البته امکان دارد بعضی از آنها گرایش داعشی هم داشته باشند.
بنا براینکه همه اسلام گراهای لیبی با یک چوب رانده شوندو برچسب داعشی بخورند جای تامل و سؤال دارد. اتخاذچنین رویکردی با منافع و مواضع دستکم دو دسته از کشورها سازگاری دارد که در ارتباط با هم عمل میکنند:نخست آن دسته از کشورهای عربی که به اخوان المسلمین به دیده دشمن نگاه میکنند و درتلاشند از فضای ائتلاف ضد داعش برای سرکوب و مهار اخوانیها استفاده کنند. مصر، عربستان سعودی و امارات عربی متحده ازجمله این کشورها هستند.
دوم کشورهای غربی هستند که در اندیشه حاکم ساختن لائیکها در لیبی و بازگشت به این کشورهستند. در واقع منافع هر دو گروه از کشورها درمقابله با قدرتگیری جریان اسلام گرایی در لیبی با یکدیگر گره خورده و برهمین اساس احتمال میرود هر دو گروه در همکاری با یکدیگر برای یکسرهسازی در لیبی واردعمل شوند.
چند شاخص در این زمینه قابل توجه است: نخست اینکه مجوزی که باراک اوباما از کنگره برای صدور فرمان عملیات ویژه علیه داعش درخواست کرده شامل لیبی یا هر کشور دیگر هم میشود و دوم اینکه تأمین هزینه خریدهای تسلیحاتی میلیاردی مصر از فرانسه و روسیه از سوی عربستان و امارات عربی متحده زمانی معنا پیدا میکند که برای این کشورها نیز مابه ازایی داشته باشد و به نظر میرسد مشارکت مصر در جنگ علیه گروههای اسلام گرای لیبی (که شرق این کشور را در کنترل خود دارند) و به قدرت رساندن ژنرال حفتر میتواند بخشی از این مابه ازا را جبران کند.
براین اساس احتمال میرود انتشار فیلم مربوط به سربریدن 21 قبطی مصری در لیبی بخشی از یک پروژه جدید برای یکسرهسازی اوضاع در لیبی و پایان بخشیدن به وضعیت برزخی در این کشور باشد و آنچه این احتمال را قوت میبخشد این است که این فیلم نیز همانند فیلمهای قبلی منسوب به داعش درست در آستانه نشست وزرای دفاع عضو ائتلاف موسوم به داعش در ریاض عربستان منتشر شده و دوم اینکه در این فیلم نیز همانند فیلم مربوط به زنده سوزاندن خلبان اسیر اردنی، قربانیان نه از اتباع غربی بلکه از اتباع جناح عربی این ائتلاف هستند که فضای ناشی از این قربانیان به گونهای مدیریت میشوند که به تقویت همکاری جناح عربی بینجامد و آنها را از دودلی خارج کند./997/د101/ب6
منبع: روزنامه جوان