دشمن شناسی از فنون گفتوگو در اندیشه امام موسی صدر است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، نشست امام موسی صدر و تجربه گفتوگو در جهان دینی با حضور دکتر هادی خانیکی، عضو هیأت علمی گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر روح الله اسلامی، عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد شب گذشته 30 اردیبهشت در سالن مرکزی جهاد دانشگاهی دانشگاه فردوسی برگزار شد.
اسلامی در این نشست با طرح این پرسش که از منظر علم سیاست چه قواعد و مبانی درباره گفتگو وجود دارد؟ و چطور این مبانی بر اندیشه های امام موسی صدر منطبق می شود؟ و تکنیک های گفت و
گفت و گو در قرائت تکفیری و سنتی از اسلام جایی ندارد
وی با بیان این که قرائت از اسلام در حال حاضر تکفیری و سنتی است، خاطرنشان کرد: گفت و گو را نمی توان در این قرائت جای داد چرا که قرائت تکفیری تقدس گرا و نقدگرا است و امکان گفت و گو را فراهم نمی کند و امام موسی صدر در مقابل اندیشه تکفیری قرار می گیرد.
اسلامی در ادامه با طرح پرسش دیگری مبنی بر این که امام موسی صدر از چه تکنیکی استفاده می کند که شرایط گفت و گو فراهم شود، بیان داشت: امام موسی صدر به دین صورت اجتماعی می دهد چرا که وقتی به دین حالت فردی و یا سیاسی داده شود تبدیل به بستری شعاری می شود و این درحالی است که امام موسی صدر دین را از این بستر خارج می کند.
وی با بیان این که دین ابزار سیاست نیست و تنها در فرد خلاصه نمی شود، خاطرنشان کرد: امام موسی صدر از دین قرائت اجتماعی و مردمی دارد و می تواند حرکت هایی راه بیندازد چرا که دین اجتماعی امکان گفت و گو را فراهم می کند و دین اگر فقط و فقط در دولت خلاصه شود چندان راهی به گفت و گو ندارد.
عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: امام موسی صدر با نگرش اجتماعی به دین خیریه راه می اندازد چرا که امکان دموکرات بودن در این نگاه بیشتر است.
وی با بیان این که امام موسی صدر به محرومان هم در اندیشه اش توجه خاصی دارد، تصریح کرد: او به حاشیه رفته ها توجه دارد و این درحالی است که امروز کسانی که اندیشه تکفیری و رادیکالی دارند از اقشار حاشیه ای هستند و آنها جزو گروه های تندرو می شوند که گفت و گو را هم قبول ندارند.
اسلامی در ادامه تبیین اندیشه های امام موسی صدر گفت: او به عقل معاش مردم هم توجه داشت و مردم را فقط به اخلاق دعوت نمی کرد و در اغلب مباحث او عقلانیت معاش اندیش وجود دارد که برای برطرف سازی نیازهای جامعه مسلمانی چه کند چرا که او معتقد است که که اگر اسلام نتواند به معاش مردم توجه کند گفت و گویی صورت نمی گیرد.
عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: در اندیشه سیاسی اسلام، اندیشه معاش قدرت زیادی دارد و فقط با اندیشه معاد اندیش نمی توان گفت و گو به راه انداخت.
وی با بیان این که صدر فردی نهادگرا است، تصریح کرد: او خودش را درقالب نهادهای و شبکه ها می اندازد و بسیاری از گروه های اجتماعی را تشکیل می دهد و اندیشه نهاد سازی در رفتارش مشخص است.
مجهز بودن امام موسی صدر به عقلانیت ارتباطی و انتقادی
اسلامی در ادامه به بیان دلایل موفقیت امام موسی صدر در گفت و گو پرداخت و بیان داشت: در واقع گفت و گو زمانی انجام می شود که فرد در موقعیت های گوناگونی قرار بگیرد و امکان بیرون آمدن از سنت برایش فراهم باشد و این همان عقلانیت ارتباطی است.
وی ادامه داد: در حالی که تکثر و تفاوت وجود دارد اما موسی صدر می توانست فضاها را به رسمیت بشناسد و عقلانیت ارتباطی را شکل بدهد و از طرفی به عقلانیت انتقادی هم مجهز بود و صدر فرد نسبی گرایی نیست و نمی گوید حق با همه است چرا که حقیقت را دنبال می کند و در بحث و جدل از ناحیه احترام و ادب وارد می شود.
عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد فنون غیریت سازی، دیگر سازی و دشمن شناسی را از جمله دیگر فنون گفت و گو در اندیشه امام موسی صدر بیان کرد و گفت: امام موسی صدر دشمن شناسی قوی داشت و دشمن مشترک همه مسلمانان را اسرائیل تعریف می کرد./934/پ202/ب4