دومین کنفرانس بین المللی فقه و قانون به کار خود پایان داد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دومین کنفرانس بین المللی فقه و قانون با موضوع رابطه اخلاق و قانون با نگاه فقهی و حقوقی که با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی پیگیری می شد به کار خود پایان داد.

شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، مقاله‌های خود را در قالب سه محور و طی چهار جلسه تخصصی ارائه کردند؛ این محورها عبارت بودند از رابطه میان اخلاق و قانون، تقنین اخلاق (تبدیل اخلاق به قانون) واخلاق قانون (ماهیت و مصداق‌ها).

بر اساس این گزارش، در مراسم اختتامیه این کنفرانس که در سالن اجتماعات مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، محمد طی استاد حقوق دانشگاه اسلامی بیروت به ایراد سخن پرداخت و گفت: از جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری کنفرانس فقه و قانون با تقدیر می کنم، خوشبختانه ایران به گسترش فرهنگ اسلامی اهتمام دارد.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران مسائلی را بررسی می کند که مورد ابتلای جهانیان است و برای آن ها چاره اندیشی می کند، اجلاسی که با اخلاق سرو کار دارد و سعی می کند که اخلاق را در قانون نهادینه کند بسیار بزرگ بوده و همه باید به آن اهتمام داشته باشند.

استاد حقوق دانشگاه اسلامی بیروت با بیان این که گنج های بسیاری در اسلام نهفته است، اظهار داشت: به وسیله ابن گنج های نهفته باید جهان را نجات داد، متأسفانه وضع کنندگان قانون در قوانین خود بهای چندانی به اخلاق نمی دهند.

وی ادامه داد: کسانی که اخلاق را رعایت نمی کنند از این وضعیت به تنگ آمده اند، صاحبان وجدان بیدار سعی دارند قانون را با اخلاق یکی و سازگار کنند؛ اگر بشریت بدون اخلاق به راه خود ادامه دهد محکوم به نابودی است.

استاد حقوق دانشگاه اسلامی بیروت با بیان این که غرب دموکراسی و مردم سالاری را برای رسیدن به اهداف خود به کار می گیرد، عنوان کرد: آیا غرب به دموکراسی که ادعای آن را دارد پایبند است، در حقوق بین الملل اخلاق کجاست؛ آیا واقعا شورای امنیت پاک است.

وی خاطرنشان کرد: قانون باید اخلاق مدار باشد در غیر این صورت نفع چندانی برای بشریت ندارد، مسلمانان با توجه به امکاناتی که دارند باید جهانیان را با اسلام و اخلاق آشنا کنند تا تصوری که به وسیله منحرفان در ذهن جهانیان مطرح شده رسوخ نکند.

در ادامه برنامه حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که اخلاق زیباترین فصل انسانی است، گفت: همه شئون زندگی انسان به اخلاق نیازمند است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با بیان این که انسان دچار مکر و کذب به دنبال دین به معنای واقعی نمی رود بلکه از آن سوء استفاده می کند، اظهار داشت: هرچه به سمت یک جامعه جهانی پیش می رویم نیاز به اخلاق و جهانی سازی آن بیشتر می شود.

وی ادامه داد: اگر اخلاق سنگر قانون را فتح نکند و همه مراحل قانون گذاری بر اساس اخلاق نباشد قانون در خدمت جامعه نخواهد بود، ما موظفیم که فصل زیبای انسانی را مبنای تحرک خود قرار دهیم؛ پیامبر اسلام با یک نهضت اخلاقی کار خود را آغاز کرد.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که اگر می خواهیم اسلام در صدر باشد باید سمت اخلاق حرکت کنیم، ابراز داشت: این کنفرانس برای حرکت جامعه اسلامی به سمت اخلاق تشکیل شد، که در آن زوایای روشنگرانه و قابل پیگری از سوی مهمانان مطرح شد.

وی عنوان کرد: این کنفرانس نقطه شروع است که اگر به حال خود واگذار شود فایده چندانی نخواهد داشت، جوامع اسلامی باید اخلاق محوری را در تمامی کارها و فعالیت های خود رعایت کنند؛ اخلاق در مسیر وحدت جامعه اسلامی نقش بسزایی دارد.

حجت السلام والمسلمین مبلغی خاطرنشان کرد: انسان ها باید در برابر وضعیت انسانی یکدیگر مسؤول باشند، انسانی که به حیوانات اهمیت می دهد چگونه می تواند به انسان ها اهتمام نورزد، فصل مشترک جامعه انسانی اخلاق است.

وی اضافه کرد: معقول نیست که رابطه خود را با دیگر انسان ها نادیده بگیریم، بازگشت گسترده به اخلاق در تمام زمینه به عنوان یک پدیده جهانی و انسانی مطرح است، اگر جامعه اسلامی وارد در اخلاق شود در راستای دین خواهد بود.

وی افزود: مشکلات بسیار امروز جامعه اسلامی به دلیل فقدان اخلاق است، رییشه تفکر جریان های تروریستی و تکفیری که سبب شد تا مسلمانان در عرصه های گوناگون عقب بمانند، دوری از اخلاق است؛ باید به سمت اخلاق حرکت کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با بیان این که در برخی از کشورهای اسلامی اخلاق ضعیف تر از جوامع غیر اسلامی است، اظهار داشت: این در حالی است که به فرموده قرآن کریم با اخلاق ترین فرد عالم رسول اکرم(ص) است.

وی ادامه داد: تشکیل نهادهای اخلاق محور و وضع قوانین بر اساس اخلاق باید همه گیر شود، اگر جامعه اسلامی در اخلاق مدار کردن خود ناکام شود برای همیشه شکست خواهد خورد و شاید دیگر نتواند فرصت مناسبی برای این کار پیدا کند.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که تکفیری ها به وسیله بازی با دین بزرگترین بد اخلاقی ها را قم زدند، ابراز داشت: همه باید برای بهبود بخشیدن به تجربیات خود و زیربناهای علمی در زمینه های گوناگون به ویژه قانون و اخلاق تلاش کنند.

سپس بیانیه پایانی این کنفرانس قرائت شد، در این بیانیه آمده است در سایه افزایش نیاز به دین و افزایش مشکلات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در دنیای معاصر؛ نیاز به فعال‌سازی نقش اخلاق در قانون، مهم می‌نماید، چرا که برای موفقیت دین و قانون در حل مشکلات جوامع بشری، اخلاق، عنصری کلیدی به شمار می‌رود.

این بیانیه می افزاید اینک و بعد از ارائه و بررسی مقالات، دومین کنفرانس بین‌المللی فقه و قانون پیشنهادات خود را مطرح می‌کند، تاکید بر ضرورت نیل به نگرشی روشن در رابطه میان فقه، اخلاق و قانون با هدف رشد جریان تقنین اخلاقی و رفع مشکلات موجود در خصوص این رابطه؛ تاکید بر شکوفاسازی ادبیات علمی در زمینه تقنین اخلاق و بیان این ادبیات به صورت جهانی تا نظام‌های جهانی از این سرچشمه جوشان سیراب شده و جریان بازگشت به اخلاق که به تازگی نشانه‌های آن در جهان اسلام نمایان شده است، گسترش یابد.

همچنین تلاش سازمانی برای ایجاد یک جریان علمی گسترده و فراهم‌سازی زمینه ایجاد و حمایت از پروژه‌های علمی اخلاق حقوق و قانون اخلاقی، دعوت از سازمان‌ها و گروه‌های فقهی برای ایجاد محیط علمی مناسب به منظور حمایت از جریان تقنین اخلاق و تبیین یک روش‌شناسی منقح برای آن، شناسایی تقنین اخلاق به عنوان گامی مهم در جهت وحدت اسلامی و دفع فتنه مذهب‌گرایی و مقابله با جریان‌های افراطی و تکفیری که این مهم با دخیل کردن آموزه‌های اخلاقی تمامی مذاهب اسلامی محقق خواهد شد.

تاکید بر این که آموزه‌های اخلاقی اسلام، پیام این دین برای اصلاح جوامع عصر حاضر و تنها راه برای حل مشکلات مختلف جهانی است، این آموزه‌ها با توجه به وجه درونی نظارت در گزاره‌های اخلاقی، ضامن حقیقی اجرای قانون خواهند بود؛ تاکید بر رصد تجربه‌ها و تلاش‌های مربوط به تقنین اخلاق، در حوزه‌های قانون‌‌گذاری‌ و پژوهش‌گری در تمامی کشورها و اطلاع‌رسانی نسبت به آن‌ها،تاکید بر نقش پژوهش‌های اخلاقی در حذف شکاف‌های قانونی در مرحله قانون‌گذاری، تدوین قانون و اجرای آن، تاکید بر نقش تکمیلی اخلاق نسبت قانون برای ایجاد عدالت. چرا که اخلاق نمونه برتر عدالت است، از مرکز تحقیقات اسلامی درخواست می‌شود برگزاری کنفرانس‌هایی مشابه این کنفرانس را به طور منظم ادامه دهد؛ با توجه به ضرورت رسیدن به اهداف اخلاقی باید عناصری اخلاقی هم‌چون حسن نیت و انصاف و ایجاد انعطاف مناسب در قانون به فرایند تقنین افزوده شود.

در پایان برنامه نیز از آقایان محمد طی، احمد خلیل عیسی، هادی نعیم المالکی، احمد یامان، محمد المنذر، محمد تهامی، راشد بن علی، حسین الخشن، خالد الغفوری در بخش اندیشمندان خارجی و از آقایان سیف الله صرامی، حسن علی اکبریان، محمود حکمت نیا و اسدالله حبیب نژاد در بخش اندیشمندان داخلی تقدیر شد./1323/پ202/ی