قطعات پازل هسته‌ای را جا به جا نکنیم
خبرگزاری رسا ـ نگاه موزاییکی و مجزا نسبت به تحولات جاری در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و اعضای 1+5 در وین، اصلی‌ترین نقطه آسیب تحلیلی ما نسبت به این واقعه محسوب می‌شود.
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، در نگاه موزاییکی و غیر سیستماتیک، اجزا و پدیده ها در ذیل یک ساختار هندسی منظم تعریف نمی شوند .از این رو هر پدیده به صورت خودکار حکم یک پدیده مستقل را پیدا می کند.در اینجا اصل پیوستگی تحولات قربانی شانتاژ روانی حول جزئیات می شود و در نهایت تصویرو قرائت ما از محیط به قرائتی ابتر و گمراه کننده تبدیل می شود.
مذاکرات هسته ای ایران و اعضای 1+5 در ساعات ،دقایق و لحظات حساسی سپری می شود. بدیهی است که چنین مذاکرات مهم و تعیین کننده در بطن خود درجه ای از هیجان را دارا هستند اما اگر خدای ناکرده نگاه هیجانی ما بر نگاه سیستمی ما غلبه پیدا کند، متغیرهای مستقل و وابسته در هم تنیده شده و تصویر واقعی مذاکرات در هیاهوی ناشی از توافق یا عدم توافق نهایی محو خواهد شد.طی روزهای اخیر ، تمامی تلاش دستگاه دیپلماسی آمریکا بر هم زدن تمرکز تیم مذاکره کننده هسته ای ایران پای میز مذاکره و افکار عمومی ایران درداخل کشور در قبال پدیده پیوستگی اجزای مذاکرات هسته ای بوده است،هر چند که ایستادگی و هوشیاری تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان تا این لحظه بازی موازی وزارت امور خارجه آمریکا و رسانه های غربی را با ناکامی مواجه کرده است. در وین لحظه ای موضوع «بازرسی های فراپادمانی» و لحظه ای دیگر موضوع « رفع فوری تحریمها « و لحظه ای دیگر « موضوع تحقیق و توسعه» و «زمان عادی سازی پرونده هسته ای ایران» موضوعیت پیدا می کند. در خصوص افراد و شخصیتها نیز همین طور است:روزی لوران فابیوس به چهره جنجالی هتل کوبورگ تبدیل می شود و روز دیگر همه نگاهها به سوی یوکیو آمانو است تا نظر وی در خصوص اختلافات موجود بر سر ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای صلح آمیز ایران به مبنای قضاوت نهایی تحلیلگران مذاکرات هسته ای تبدیل شود! روزی «لبخند جان کری» و روزی « اخم اوباما» و ساعتی « سکوت اشتاین مایر» و ساعتی دیگر «ابراز امیدواری موگرینی» در میان التهاب و تلاطم ذهنی مخاطبان مذاکرات هسته ای به گردش در می آید، فارغ از اینکه همه اینها اجزا و قطعات یک پازل با تصویری شفاف هستند... .
شواهد و مستندات موجود نشان دهنده آماده باش طرفین مذاکره کننده هسته ای برای اعلام توافق نهایی است، هر چند که در این لحظات حساس یک «زیاده خواهی» یا یک تصمیم ناگهانی می تواند کل معادله را تغییر دهد چنانچه در جریان مذاکرات سال گذشته در وین نیز تقریبا همین اتفاق رخ داد.جایی که اوباما در وقت اضافه مذاکرات هسته ای به واسطه کرشمه نفتی آل سعود به جان کری فرمان تمدید مذاکرات را داد.این بار اعلام توافق نهایی میان طرفین مرهون صدور فرمان عقب نشینی اوباما به کری ( بر سر مسائل اختلافی و چالشهای باقیمانده) است. با این حال سئوال اصلی اینجاست که در میان این همه هیاهو و جنجال خبری، رسانه ای، تبلیغاتی ،روانی و سیاسی چگونه می توان طلسم بازی غرب در مذاکرات هسته ای را در هم شکست ؟به نظر می رسد تنها راه این مواجهه، مرور آگاهانه صحنه مذاکرات با رویکردی آینده پژوهانه است. در این خصوص لازم است ده نکته کوتاه زیر را مدنظر قرار داد:
1- توافق هسته ای ایران و اعضای 1+5 دارای ابعاد حقوقی و راهبردی یا همان متنی و فرامتنی است اما پیوستگی این دو حوزه با یکدیگر نباید در تحلیل نهایی ما از مذاکرات فراموش شود.
2- نگرانی های واشنگتن در خصوص دستیابی ایران به سلاح
هسته ای ازجنس غیر واقعی ،اما خواسته ایران در خصوص رفع تحریمها و ظالمانه بودن آنها ماهیتی واقعی و حقوقی دارد.
در اینجا ما با تلفیق ادعایی غیر واقعی و درخواستی محکم و واقعی مواجه هستیم.
3- یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی
در صدد است ضمن نقش آفرینی فعال و بی سابقه در این دور از مذاکرات،از خود به عنوان یک چهره واسطه گر موفق در رسیدن طرفین به توافق نهایی یاد کند. اما نباید فراموش کرد تصویر واقعی مذاکرات، آژانس خود یک طرف منازعه است نه یک طرف واسطه گر و کاتالیزوری برای حل پرونده هسته ای ایران .از این رو نقش آفرینی اخیر آمانو نباید منجر به نادیده انگاشته شدن نقش سلبی آژانس در تطویل حل و فصل پرونده هسته ای ایران و سنگ اندازی های مکرر قبلی ،فعلی و حتی بعدی آمانو شود.
4- تیم مذاکره کننده هسته ای زحمتکش و انقلابی ایران، نهایت سعی و تلاش خود را در جهت اثبات حسن نیت کشورمان پای میز مذاکرت هسته ای (در جهت احقاق حقوق حقه هسته ای ایران) صورت داده و هم اکنون نوبت به فعلیت رسیدن اراده سیاسی غرب در مسیر رسیدن به توافق نهایی است. بدیهی است که درچنین شرایطی مسئولیت عواقب و تبعات اصرار غرب بر مواضع غیر عقلانی خود، صرفا بر عهده کاخ سفید و متحدان آن خواهد بود.
5- ایالات متحده آمریکا و تروییکای اروپایی مدتهاست خود و رسانه هایشان را برای بازی در دو شرایط احتمالی “پساتوافق” و “ پسا شکست “مذاکرات آماده کرده اند. در گزینه نخست “وارونه نمایی توافق نهایی “ و در گزینه دوم “ مقصر جلوه دادن طرف ایرانی” اصالت دارد. از این رو باید آمادگی مواجهه با این بازی هدفمند طرف غربی را طی روزهای آتی داشته باشیم.
6- اصلی ترین نقطه ضعف طرف غربی در قبال هدایت تحولات دوران پساتوافق و پسا شکست، قرار گرفتن گلوگاه این بازی در دستان ایران است. آنچه این بازی پیچیده را پس از پایان مذاکرات وین (فارغ از هر نتیجه ای که در آن حاصل می شود) به ضرب غرب بر هم می زند، مواجهه اصولی و مدیریت شده ما با توافق یا عدم توافق هسته ای است.
7- «هیجان ناشی از توافق» یا «خشم ناشی از شکست مذاکرات» درایران، هر دو درونمایه ها و پیش فرضهای بازی روانی و سیاسی غرب در روزهای آتی محسوب می شود.
بدیهی است که اگر دولت و دستگاه سیاست خارجی ضمن به کارگیری یک بازی هوشمندانه ،آرام و منطقی این پیش فرضها را در هم شکند، ساختار بازی پیچیده غرب نیز به صورت خودکار در هم خواهد شکست .متاسفانه این مسئله در جریان امضای توافقنامه موقت ژنو یا قرائت بیانیه لوزان رعایت نگردید و در نتیجه ، کنترل عملیات روانی و سیاسی غرب تا حدود زیادی از دستان دولت ما خارج شد.
8- چنانچه مذاکرات هسته ای ایران و اعضای 1+5 دو وجه دارد، میدان نبرد راهبردی، حقوقی و روانی دوران پسا توافق یا پسا شکست مذاکرات نیز دو طرف دارد. در میدان عملیات راهبردی، اگر برای توافق نهایی اصالتی استراتژیک قائل شده و از آن به عنوان یک نقطه گذار راهبردی در سیاست خارجی خود یاد کنیم بازی را به طرف مقابل واگذار کرده ایم حتی اگر بهترین توافق ممکن را صورت دهیم! تعیین حدود و ثغور توافق یا عدم توافق هسته ای نباید از حوزه تاکتیکی فراتر رود.
9- در میدان نبرد حقوقی با غرب، از یک سو با سوء تفسیرهای عامدانه غرب در قبال متن توافق نهایی و از سوی دیگر، با عدم شفافیت مکانیزیم های نظارتی بر توافق نهایی مواجه خواهیم بود. از این رو باید متن توافق احتمالی به اندازه ای محکم باشد که اجازه کمترین سوء تفسیری به غرب را در قبال مسائل احتمالی ندهد. این قاعده در خصوص حوزه های خاص و خطوط قرمزی مانند بازرسی های نظامی و رفع فوری تحریمها بیشتر صادق است. در اینجا حتی یک تبصره یا حرف اضافه می تواند معادله را به طور کامل دگرگون سازد.
10- در میدان نبرد رسانه ای و تبلیغاتی با طرف مقابل ، با فشار و هجمه هایی از سوی رسانه های غربی مواجه خواهیم بود که هدف نهایی آنها در میدان عملیات روانی به گردش در آوردن مولفه ها و انگاره های بازدارنده و تنش زا در فضای سیاسی و رسانه ای ایران است. این عملیات پیچیده غرب پس از توافق موقت ژنو و قرائت بیانیه لوزان نیز قابل رصد بود.
در نهایت اینکه باید از همین لحظات آماده مواجهه با آتشبازی راهبردی، حقوقی و روانی غرب در قبال توافق یا عدم توافق نهایی با ایران شد.بدون شک عظمت ملت ایران و استواری نظام جمهوری اسلامی شکست و دشمنان قسم خورده کشورمان را در این عملیات رقم خواهد زد... . /836/د102/س
منبع: روزنامه رسالت
ارسال نظرات