گردهمایی سالانه خبرنگاران رسا و تجربه‌های جدید خبری
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست سالانه اعضای این رسانه حوزوی با حضور 250 نفر از خبرنگاران، عوامل اجرایی و خانواده‌های آنان از روز یک‌شنبه یازدهم مردادماه به مدت سه شبانه روز در دهکده تفریحی و فرهنگی وسف قم برگزار شد.
تقویت مبانی علمی و حرفه‌ای، بصیرت افزایی، هم افزایی در بخش‌های خبری و تأکیدی دوباره بر استقلال تحریریه خبر بخشی از اهداف این نشست سالانه بود که با برنامه ریزی‌های علمی و اجرایی فشرده از سوی معاونت‌های مختلف خبرگزاری برگزار شد.
از ویژه برنامه‌های علمی این نشست می‌توان به برگزاری کلاس‌های آموزش حرفه‌ای خبرنگاری، بصیرت سیاسی، آزمون علمی و نیز آموزش خانواده با موضوع تربیت فرزند برای خانواده‌ها و نشست نقد فیلم فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد.
همچنین برگزاری برنامه‌های تفریحی، ورزشی و آمادگی جسمانی برای خبرنگاران و خانواده‌های آنان، افتتاحیه و اختتامیه همایش و اهدای جوایز به خبرنگاران برتر در طول سال و در دوره آموزشی نشست سالانه از دیگر ویژه برنامه‌های این نشست بود.
در این نشست سالانه، مدیران استانی هر کدام به ارائه گزارشی از وضعیت حوزه‌های علمیه، رسانه‌ها و شرایط اجتماعی و سیاسی استان خود پرداختند و نیز اساس نامه‌های سرویس‌های سیاسی، فرهنگی، استان‌ها، اندیشه و تازه‌های نشر از سوی دبیران مربوطه تبیین شد.
قابل ذکر است، از آن‌جایی که اکثر خبرنگاران رسا در 21 مرکز استانی غیر از قم مستقرند و برخی نیز پیش از رسا با سایر خبرگزاری‌ها همکاری داشته‌اند، در میان محصولات ارسالی تناسب کیفی و نگارشی مناسبی وجود نداشت؛ از این رو، تغییراتی در شیوه نامه نگارشی رسا انجام و در این همایش، برای خبرنگاران رونمایی و تبیین شد.
روند برگزاری همایش و معیارهای دعوت از استادان دوره
حجت‌الاسلام محققی، مدیر عامل خبرگزاری رسا در گفت‌وگویی به روند برگزاری همایش یادشده، از مشاوره‌هایی علمی با اساتید، دبیران و مدیران استانی خبرگزاری رسا برای اجرای برنامه‌های آموزشی تا انجام برنامه ریزی‌های فشرده اجرایی سخن گفته و اظهار داشته است که برنامه ریزی‌ها برای برگزاری این نشست در دو محور آموزشی و اجرایی میان معاونان، دبیران و مسؤولان استانی صورت گرفته بود. پس از نیازسنجی و دریافت مشاوره‌های علمی از استادان ارتباطات، جلساتی علمی تشکیل و در آن برای مطالب آموزشی این نشست سالانه تولید محتوا شد.
به گفته وی، عمده خبرنگاران رسا، طلبه بوده و نگاه ویژه‌ای به آنان دوخته شده است و می‌بایست از لحاظ حرفه خبری و نیز تحلیل سیاسی قدرت بالایی داشته باشند؛ بنابراین همان‌طور که خبرگزاری رسا سعی دارد تا در تمام برنامه‌های علمی از استادانی دعوت به حضور کند که علاوه بر تخصص حرفه‌ای و خبری با فضای طلبگی نیز سنخیت داشته باشند، در این نشست سالانه هم از استادان تبلیغی و رسانه‌ای دعوت شد که تخصص حرفه‌ای و سطح آگاهی بالایی داشتند.
عناوین کلاس‌های آموزش خبرنگاری حرفه‌ای در نشست سالانه رسا
بر اساس این گزارش، «مهارت نویسندگی و شیوه‌نامه خبری»، «مهارت نویسندگی»، «مصاحبه»، «رسانه در سنجه فقه و حقوق»، «بایسته‌های حفاظتی» و «دروازه بانی خبر» بخشی از عناوین کلاس‌های آموزشی این دوره بودند که با حضور اساتید برجسته و شرکت بیش از 100 خبرنگار خانم و آقا از مراکز استانی خبرگزاری رسا، تشکیل شدند.
ارائه و تبیین شیوه‌نامه جدید تحریریه
پیش از ارائه مباحث علمی در کلاس‌های آموزشی این نشست سالانه، روح الله عباسپور، سردبیر خبرگزاری رسا به ارائه و تبیین شیوه‌نامه خبری جدید این خبرگزاری پرداخت تا پس از رونمایی از سایت جدید این خبرگزاری در ماه‌های آتی، از سوی تمامی خبرنگاران مجموعه اجرا شود.
عباسپور نهادی چون خبرگزاری رسا را مسؤول انعکاس اخبار حوزه‌های علمیه شیعی و تفکرات اصیل آن معرفی کرد که باید به همه ساحت‌های رسانه‌ای خود تأکید داشته باشد و در مسیر حراست از چهار اصل کلی «اخلاق دینی»، «اخلاق رسانه‌ای»، «پویایی و روزآمدی» و «زبان معیار» از هیچ تلاشی فروگذار نکند.
وی در تبیین آیین‌نامه خبری رسا به پنج فصل اساسی «اصول کاربردی خبرنگاری»، «قوانین خبرنویسی»، «قوانین، عناوین و القاب»، «قوانین ویرایشی» و «قوانین عکس» اشاره و ابراز کرد: البته این مطالب درباره اساس شیوه نامه بوده و مباحث نگارشی همچون درست‌نویسی، فصل و وصل کلمات، گرته‌برداری، ساده‌نویسی و روان‌نویسی در مجموعه‌ای مستقل منتشر خواهد شد.
اهم نکات بیان شده در کلاس مهارت نویسندگی
علی اسفندیار، فعال عرصه خبر و رسانه در کلاس مهارت نویسندگی این دوره آموزشی، بر مباحثی همچون جایگاه رسانه در انقلاب اسلامی و نیز اهمیت و بایدهای نگارش پاراگراف خبری تأکید کرد و وظایف مطبوعات را از نگاه رهبر معظم انقلاب، نقد و نظارت، اطلاع رسانی صادقانه و شفاف و طرح و تبادل آرا و افکار در جامعه دانست.
وی در خصوص اهمیت نوشتن پاراگراف خبری و اهمیت ترکیب‌بندی جملات گفت: هر آیه قرآن کریم دربردارنده ویژگی‌هایی است؛ با این که یک آیه با آیات قبل و بعد خود کاملا مرتبط است و پیوند دارد، از نظر مفاهیم، پیام و ترکیب‌ها و به کارگیری کلمات نیز مهندسی ویژه‌ای را داراست. در واقع می‌توان گفت: آخرین تکنولوژی واژه‌پردازی در آن به کار گرفته شده است.
مصاحبه، مهم‌ترین رکن خبرنگاری است
«مصاحبه» عنوان یکی از کلاس‌های این دوره آموزشی بود که از سوی سید رضا مصطفوی، مؤلف کتاب «گپ و گفت حرفه‌ای» تدریس و در آن بر نکاتی درباره اهمیت، شیوه و راه‌های ورود به مصاحبه تأکید شد.
وی با بیان این‌که مصاحبه، مهم‌ترین رکن خبرنگاری و یک فن و ابزار برای به دست آوردن اطلاعات است، تصریح کرد: مهم‌ترین رشته‌ای که مصاحبه کننده به آن نیاز دارد، روانشناسی است تا دانش رفتارهای طرف مقابل را فرا بگیرد؛ خبرنگارانی که از رؤسای جمهور مصاحبه می‌گیرند، به دنبال کسب دانش و یا افزودن دانش ملت خود نبوده بلکه به دنبال چالشمند کردن مصاحبه شونده و آنلایز کردن رفتارهای وی برای تخریب یا مقابله هستند.
رسانه در سنجه فقه و حقوق
حجت‌الاسلام محمدمهدی محققی، مدیرعامل خبرگزاری رسا در دو کلاس از این دوره آموزشی به مباحث رسانه در سنجه فقه و حقوق و نیز بایسته‌های حفاظتی پرداخت و تذکراتی حقوقی را درباره انتشار اخبار به خبرنگاران گوشزد کرد.
وی فعالیت‌های مرتبط با خبر و رسانه را در اقسام چهارگانه «عناوین قصدی»، «عصیان یا تخلف»، «افعال تسبیبی قصدی» و «افعال تسبیبی قهری» جای داد و برای هر کدام تعاریف و توضیحاتی را بیان کرد.
این پژوهشگر عرصه دین و رسانه در پایان به ذکر مثال‌هایی از تمامی عناوین مجرمانه در قلمروهای عمومی و خصوص و نیز نوع مجازات‌های آنان پرداخت.
دروازه‌بانی خبر؛ مراحل و سطوح
«دروازه بانی خبر» عنوان یکی دیگر از کلاس‌های این دوره آموزشی بود که از سوی فرشاد مهدی پور، مشاور مدیرعامل خبرگزاری مهر و دبیر سیاسی سابق روزنامه همشهری تدریس شد.
وی دستکاری اطلاعات، انتخاب اطلاعات، شکل دهی و سازماندهی اطلاعات و محلی سازی اطلاعات را چهار مرحله دروازه بانی خبر دانست و گفت: رسانه‌های بیگانه در خصوص اخبار داخل ایران، به دنبال شکاف‌ها، اختلافات و درگیری‌ها هستند اما ارزش‌های خبری برای رسانه‌های داخلی در راستای آرام کردن تشنجات است.
سردبیر سابق هفته نامه پنجره با بیان این‌که دروازه بانی خبر در چهار سطح فردی، حرفه‌ای، سازمانی و نظام اجتماعی اتفاق می‌افتد، تأکید کرد: یکی از تحولاتی که در آینده با آن مواجه هستیم، تغییر در چگونگی تولید اطلاعات است که دروازه بانی ما را عوض می‌کند.
چشم انداز آینده دروازه بانی
وی با بیان این‌که تحول آتی افزایش تعداد دروازه‌‌ها و نامریی شدن آنها است، خاطرنشان کرد: یکی دیگر از تحولات مهم، تغییر نقش و نگرش دروازه بانان و خروج آنها از چشم اندازهای سنتی و حرکت در فضای سایبر است.
مهدی پور همچنین در پایان به مبحث چارچوب بندی خبر اشاره کرد و ضمن تعریف این واژه، ساختاربندی، کارکردها، ابزارها، فرآیند و انواع چارچوب بندی و نیز ایده‌های کلی در چارچوب‌بندی کلان را تشریح کرد.
برگزاری دوره بصیرت سیاسی
به اعتقاد مدیرعامل خبرگزاری رسا، خبرنگاران ارتباطات گسترده‌ای با افراد نخبه دارند، همواره سخنان و تحلیل‌های جدید را می‌شنوند و به خودی خود مورد رجوع هستند؛ در صورتی که یک خبرنگار، طلبه نیز باشد، نگاه مقدس مأبانه‌ای به وی دوخته می‌شود که بصیرت و قدرت تحلیل ویژه‌ای را برای آن خبرنگار می‌طلبد.
از این رو، در نشست سالانه این خبرگزاری حوزوی یک دوره آموزشی بصیرت سیاسی نیز برگزار شد تا بینش سیاسی و قدرت تحلیل خبرنگاران، افزایش یابد.
استاد این دوره آموزشی در بخشی از سخنان خود با بیان این‌که انقلاب اسلامی ایران از ابتدای حرکت خود تا به حال مدعی شجره طیبه بوده و توانسته است تا خود را ثابت کند، اظهار داشته است که «آمریکایی‌ها در گذشته با جنگ‌های نیابتی اما امروز به صورت مستقیم به جنگ با این شجره طیبه آمده اند؛ جنگ فعلی آمریکایی‌ها با انقلاب اسلامی با مذاکره پیش می‌رود و در آینده نیز با رویکردهای مختلف دیگری به جنگ با ایران می‌آیند».
گزارش‌هایی از مدیران استانی رسا
در بخشی دیگر از نشست سالانه خبرگزاری رسا، هر یک از مدیران استانی خراسان، کرمان، فارس، آذربایجان شرقی، تهران، کرمانشاه، خوزستان و قزوین به ایراد سخن و ارائه گزارشی از وضعیت حوزه‌های علمیه، رسانه‌ها و شرایط اجتماعی و سیاسی استان خود پرداختند.
مشهد مقدس، پایلوت فعالیت‌های فرهنگی کشور
حجت‌الاسلام علی‌پور، سرپرست خبرگزاری رسا در مشهد مقدس ضمن بیان این‌که دفتر رسا در خراسان، سال 1386 افتتاح و عمده‌های فعالیت‌های آن از سال 1389 آغاز شد، مجموع عملکرد این دفتر را مثبت ارزیابی و اتاق فکر رسا را دعوت به چاره اندیشی در باره انتظارات خراسان کرد.
وی مشهد مقدس را پایلوت بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی کشور دانست و گفت: این شهر تا سال 2017 به عنوان پایگاه فرهنگی جهان اسلام خوانده خواهد شد؛ از این رو لازم است تا ما نیز بر روی این موج سوار شده و افقی را برای خود در سال 2017 ترسیم کنیم.
کرمان و فارس، مهد دین‌داری و بر لبه تیغ جریان‌های افراطی
در ادامه حجت‌الاسلام رسول الله وردی، سرپرست رسا در کرمان به سابقه طولانی دین مداری مردم این شهر اشاره کرد و اظهار داشت: کرمان از جهت اقتصادی غنی و نیز بهشت معادن است اما فرهنگ دینی و عمومی مناسبی ندارد و در میان دو تیغه وهابیت و جریان افراطی شیعه در حال حرکت است.
همچنین حجت‌الاسلام محمدهاشم نعمت اللهی، سرپرست رسا در شیراز در این نشست عنوان کرد: استان فارس با 29 شهرستان، 5 تا 6 هزار طلبه، هفتاد نماز جمعه، پنجاه و پنج حوزه علمیه و جمع بسیاری از تشکل‌های حوزوی مانند جامعه روحانیت و جامعه اساتید، دارای گستره‌های خبری زیادی است که فعالیت هرچه بیشتر خبرگزاری رسا در این استان را می‌طلبد.
وی حضور آیت‌الله ایمانی، آیت‌الله شیارزی، آیت‌الله شیخ علی موحد و آیت‌الله دستغیب در استان فارس و در مقابل فعالیت جریان‌های سیاسی، بهایی، وهابی و فرقه‌های نوظهور را از جمله ظرفیت‌های خبری این استان دانست.
ظرفیت‌های فعالیتی رسا در اصفهان و تبریز
سعید صادقی، سرپرست رسا در اصفهان نیز در سخنانی از افتتاح این دفتر در سال 90 یاد کرد و گفت: نخستین اقدام ما در اصفهان، اصلاح نیت بود تا خبرنگاران حوزوی این مؤسسه با رضای خدا و در راستای تبلیغ دین و با برداشتن بار فرهنگی قدم بردارند؛ از این رو دفتر اصفهان در خصوص سبک زندگی اسلامی، اقدامات شایسته‌ای انجام داد.
شفیعی، سرپرست رسا در تبریز به سابقه 9 ساله فعالیت خبرگزاری رسا در این استان اشاره کرد و گفت: مردم خطه آذربایجان در تاریخ ایران از حمله روس تا انقلاب اسلامی، همواره در خط مقدم جهاد و دفاع بوده‌اند؛ از لحاظ سیاسی نیز گاهی تبریز پیشرو از مرکز عمل کرده که تجمع تاریخی مردم تبریز در روز هشتم دی‌ماه و یک روز قبل از راهپیمایی 9 دی، گواهی بر این مطلب است.
ضعف فعالیت فرهنگی و تبلیغی در تهران و کرمانشاه
حجت‌الاسلام صدارت، سرپرست رسا در تهران هم از قدمت طولانی حوزه علمیه این کلانشهر یاد کرد و گفت: بیش از 100 حوزه علمیه خواهران و برادران و 10 هزار روحانی در تهران فعالیت دارند اما با این حال به دلیل جمعیت 13 میلیونی این کلانشهر، خطراتی همچون ضعف فرهنگی، فرقه گرایی و گسترش تفکر وهابیت مردم تهران را به صورت جدی تهدید می‌کند.
حجت‌الاسلام عامری فر، سرپرست رسا در کرمانشاه، ضمن اشاره به فعالیت سه ساله این دفتر، اوضاع فرهنگی کرمانشاه را ضعیف ارزیابی کرد و گفت: متأسفانه امروز نهادهای فرهنگی کرمانشاه حتی برعکس عمل می‌کنند و فعالیت اثرگذاری از آنان نمی‌بینیم؛ فعالیت‌های نهادهای انقلابی نیز بر عهده جریان‌های سیاسی استان گذاشته شده است.
ظرفیت‌های بالای تبلیغی و یارکشی‌های دشمن در خوزستان و قزوین
همچنین حجت‌الاسلام غیبی، از مسؤولان دفتر رسا در اهواز نیز بیان کرد: خوزستان با جمعیتی بالغ بر پنج میلیون نفر، هفتاد و پنج درصد تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است؛ در این میان سابقه فرهنگی طولانی و مثبتی نیز دارد اما دشمن در سال‌های اخیر توانسته است، مردم عرب زبان این استان را به خود جذب کرده و برای جبهه‌های سیاسی یارکشی کند.
در پایان هم حجت الاسلام ابراهیمی سرپرست رسا در قزوین به ایراد سخن پرداخت و گفت: استان قزوین از گذشته تا کنون علمای بسیاری را در خود پرورش داده و ظرفیت‌های خوبی را در خود برای کارهای فرهنگی و دینی ایجاد کرده است؛ اما از آن‌جایی که فعالان فرهنگی کمتر به این مهم می‌پردازند، اخیرا شاهد فعالیت‌های سلفی، بهائی و سایر فرق در این استان هستیم.
تبیین فعالیت‌ها و خطی مشی سرویس‌های خبرگزاری رسا
در ادامه برنامه‌های نشست سالانه، هر کدام از دبیران سرویس‌های سیاسی، فرهنگی، اندیشه، کتاب و نشر و اخبار ویژه خبرگزاری رسا، به ارائه گزارشی از فعالیت‌های سرویس خود در این رسانه حوزوی و نیز بیان اساس‌نامه‌های کار در سرویس خود را پرداختند و بر رعایت نکات از سوی خبرنگاران تأکید کردند.
از این رو حمزه عباسی، دبیر استان‌های رسا ضمن ارائه چارت کلی مدیریتی در این مجموعه، به انتشار ماهانه چهار هزار خبر در سرویس استان‌ها اشاره کرد و در ادامه بر رعایت قوانین و شیوه‌نامه خبری این رسانه حوزوی در ارسال اخبار تأکید کرد.
همچنین حسین عجمی، دبیر سیاسی رسا نیز در این نشست بر اهداف، خط مشی، خطوط قرمز و بایدها و نبایدهای خبرنویسی سیاسی در این رسانه حوزوی اشاره و تصریح کرد: خبرگزاری رسا در سرویس سیاسی، پس از پوشش اخبار مراجع تقلید و تولید اخبار بر اساس منویات رهبر معظم انقلاب، بر تبیین جایگاه و کارکردهای قوای سه گانه، مجلس خبرگان و شورای نگهبان تأکید داشته و با رعایت خطوط قرمز نظام در انتخابات و دیگر عرصه ها عمل می‌کند.
در ادامه روح الله عباسپور سردبیر رسا، حجت‌الاسلام رهبری دبیر سرویس اندیشه، حجت‌الاسلام قنبری دبیر سرویس کتاب و نشر، رضایی مهر دبیر سرویس عکس و حسن صحرایی دبیر انتشار اخبار ویژه به بیان تذکراتی در خصوص ارسال اخبار و سیاست‌های ارسال خبر به هر یک از سرویس‌های مربوطه پرداختند.
نکاتی مهم در پوشش و رعایت حجاب بانوان خبرنگار
قابل ذکر است، حجت‌الاسلام قنبری، دبیر سرویس کتاب و نشر در بخشی از سخنان خود در این نشست سالانه به بیان تذکراتی نیز برای بانوان خبرنگار در خصوص رعایت احکام شرعی و پوشش حجاب اسلامی پرداخت.
وی با تأکید بر این‌که زن مؤمن، تنها گردی صورت و مچ دستان خود را می‌تواند از نامحرم نپوشاند، عنوان کرد: بسیاری از بانوان چانه خود را از نامحرم نمی‌پوشانند و کمی از ساق و زیور آلات دستشان به راحتی در معرض دید نامحرم است که این مشکل گاهی در خبرنگاران و مجریان زن صدا و سیما نیز مشاهده می‌شود. رعایت نکردن این مسأله، عذاب الهی را به دنبال می‌آورد.
این مبلغ دین و فعال در عرصه رسانه با بیان این‌که نپوشیدن جوراب یا پوشیدن جوراب نازک بدن نما مصداقی از عدم رعایت احکام شرعی حجاب است، تأکید کرد: مراجع عظام تقلید در فتاوای خود فرموده‌اند که لباس پوشیدن زن نباید سبب جلب توجه نامحرم شود؛ چنانچه خانمی با روسری رنگی یا کفش قرمز توجه نامحرم را جلب کرده باشد، گناه بزرگی مرتکب شده است؛ البته در عرف جامعه ما، چنین گناهان بزرگی را کوچک می‌شمارند.
وی گفت: تکرار گناه به آرامی توجیه بندگان را به دنبال می‌آورد و این همان سیاه شدن تمام صفحه قلب به وسیله نقطه گناهان فراوان است که امام صادق(ع) بدان اشاره فرموده‌اند.
برگزاری آزمون، اعطای گواهی‌نامه و تجلیل از خبرنگاران برتر
گفتنی است، در پایان نشست سالانه خبرگزاری رسا، به خبرنگاران حاضر در کلاس‌های آموزشی و آزمون علمی، گواهی حضور فعال و قبولی در دوره اعطا و از خبرنگاران برتر این خبرگزاری در طول سال و در این دوره آموزشی، تجلیل و تقدیر به عمل آمد./997/ز501/س