مدیریت حج با شیوه های سنتی جواب نمی دهد/ سعودی ها نمی توانند از پذیرش مسؤولیت فاجعه منا شانه خالی کنند
وی افزود: بعد از ازدحام در نقطه اوج بحران کنار جاده اتومبیبلی را پارک کرده بودند که برای دقایقی مسیر را بستند اگرچه این کار سابقه داشته که گاهی میخواستند اوج جمعیت را در جمرات بشکنند چند دقیقه نگه داشته بعد باز میکردند اما این عمل در نزدیکیها جمرات و نه در این خیابان صورت میگرفت.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت عنوان کرد: ماموران لحظاتی مسیر را میبندند که دلیل آن باید برای ما روشن شود که روشن نیست و اینکه کسی از شخصیتهای آنها میخواسته رمی جمرات کند صحت ندارد از قسمت پایین خیابان هم راه را مسدود نمیکنند.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر اظهار داشت: در این خیابان جمعیت افزوده میشود، با تصور باز بودن راه کاملا متراکم شده و به شکلی که حتی یک شخص نمیتوانسته بنشنید و یا استراحت کند و این جای سوال دارد که چرا دولت عربستان برای چنین شرایطی چاره اندیشی نکرده است.
وی با اشاره به مطالعات دانشمندان در رفتار جمعیت انسانی هنگام ازدحام، بیان داشت: در راستای این مساله دانشمندان مقاله نوشتند که هنگام ازدحام چه می توان کرد زیرا امروزه در بسیاری از کشورها ازدحامهای دینی، مذهبی یا سیاسی اتفاق میافتد، در کشور خودمان نیز در ایام تاسوعا و عاشورا یا مراسم سالگرد امام راحل نیز تجمعات زیادی میشود که در رابطه با امداد، آبرسانی و تهویه و بسیاری مسائل دیگر برنامهریزیهای لازم انجام میگیرد، چگونه در کشوری نظیر عربستان که هرساله جمع کثیری از زائران به حج میروند اقدامات لازم صورت نگرفته است.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت افزود: هیچ گاه در طول تاریخ آمار تلفات تا این حد بالا نبوده است؛ طبق آمار به دست آمده در فاجعه منا 7500 نفر انسانهای شایسته از مجموع کشورها تلف شدند باید بررسی شود که آیا این نحو اداره حج از نظر علمی صحیح است یا نه.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر بیان داشت: به طور قطع شیوه مدیریت حج به شکل سنتی جواب نمیدهد و باید عربستان برای آن فکری میکرد؛ چندین سال است ما در این زمینه نامه نوشته و تذکر داده بودیم، به عنوان مثال با تذکرات مداوم ما در منا خیمههای پارچهای به خیمههای نسوز تبدیل شد که حالا کمتر آتش سوزی اتفاق میافتد اما هنوز مسائل زیادی وجود دارد که دولت عربستان باید به آن توجه کند اما نکرده است.
وی افزود: با همه بحرانهای پزشکی و بهداشتی دیده می شود که ماموران قدرت جمعآوری زبالههای چند روز را را ندارند آیا این صحنهها زیبنده اسلام و مسلمانان است، باید بررسی شود که آیا خیابان بندیها به لحاظ مدیریتی درست طراحی شده است یا اینکه چرا در این مسیرها پستهای امدادی حضور نداشتند و برای کمکرسانی به مردم پیشبینیهای لازم نشده بود.
نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت عنوان کرد: درباره اینکه باید اداره حرمین شرفین را به دست مسلمانان و جهان اسلام بدهیم نیز باید بررسیهای لازم انجام شود که آیا واقعا با شورایی شدن مشکل حل میشود آیا وقتی ما کارهای خود را شورایی انجام میدهیم مشکلات حل میشود باید پذیرفت که بخشی از یک کشور را در اختیار جهان اسلام گذاشتن شدنی و قابل عمل نیست.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر گفت: ما باید روی نوع مدیریت حج بحث کنیم؛ این دو شهر در اختیار عربستان است در حالی که مدیریت آن را با روشهای سنتی اداره میشود.
وی در ادامه اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات این است که برخی از کشورها زائران خود را آموزش نداده و به حج میفرستند که آنجا بهداشت را رعایت نمیکنند که سبب خدشهدار شدن عزت اسلام است در حالی که حج علم اسلام است و باید نشانه اقتدار و عظمت اسلام باشد.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت بیان داشت: در حوزه رفت و آمد و حمل و نقل دولت عربستان با پول و درآمدی که دارند در طول این همه سال میتوانستند مترو احداث کند که ترددها آسان شود؛ گاهی در پایان اعمال منا در مسیر چند کیلومتری تا مسجدالحرام 10 ساعت طول میکشد تا شخص به این مکان برسد؛ بنابراین باید در این زمینه مدیریت لازم انجام شود.
حجتالاسلام والمسلمین قاضی عسگر با اشاره به بحث حقوقی فاجعه منا عنوان کرد: در بحث حقوقی باید مسائل زیادی را مورد بحث قرار دهیم زیرا این حادثه به صورت طبیعی رخ نداده است، باید از نظر دینی، شرعی و حقوق بینالملل مشخص کنیم که مقصر کیست و چه کسی مسؤول است.
وی افزود: آنچه شواهد نشان میدهد این است که این حرکت عمدی بوده است؛ اما در بحث غیر عمدی چرا راه را بستند در حالی که دوربینهای مداربسته و بالگردها در حرکت بودند، دولت عربستان در حرم دوربین قرار داده است که اگر زائر ایرانی با یک خارجی صحبت کند میآیند و او دستگیر میکنند.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر با اشاره به قتل شبه عمد بودن فاجعه منا عنوان کرد: وقتی دولت عربستان در خصوص حضور زائران فراخوان داده و اعلام کرده که امکانات فراهم میکند باید این امکانات برای سهولت کار زائران باشد.
وی افزود: دولت عربستان باید پاسخگوی حادثه اتفاق افتاده باشد و چرا میهمانان خود را به خوبی مدیریت نکرده است، چرا نیروهای آموزش ندیده را آنجا آورده است؟ در چنین صحنههایی استفاده از نیروهای نظامی یا نیروهای تربیت شده امدادی نیاز است؟ حال که این حادثه اتفاق افتاده عکس العمل آنها چه بوده است.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت افزود: شاهدان عینی به ما میگویند که وقتی جلوی جمعیت گرفته و تراکم ایجاد شد افرادی که پایین میافتادند به هم کلاف شده و کار امداد و نجات را دچار مشکل میکرد؛ یکی از مشکلات این است که گروههای امدادی دیر رسیدند و این خود جای سوال است.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر اظهار داشت: سوال دیگر اینکه چرا اجازه داده شد ویلچریها و اشخاص با اسباب و اثاثیه وارد این خیابان شوند که سبب افزایش تلفات شود چرا امکانات فراهم نشده و پستهای امداد و نجات آنجا نبودند؟ حالا که ما امداد خود را وارد کردیم حدود 500 نفر را نجات داده که 100 نفر از آنها ایرانی بودند چرا این افراد را از صحنه خارج کردند.
وی افزود: عربستان باید پاسخگو باشد که چرا از اشخاص دوربین و موبایلهای آنها را گرفته و یا این که چرا مشخصات افراد فوت شده را از آنها جدا کردند، چرا در بحث نجات مجروحان دقت لازم را نکردند و نجات کسانی که زنده بودند را در اولویت قرار ندادند، چرا در بیمارستان به مجروحان رسیدگی نشده است.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت گفت: در بحث کنترل اجساد حدود 25 کانتینر کنار سردخانه با هوای گرم عربستان نگه داشتند که از آن خونابه خارج شده و بوی تعفن گرفته بود، گروه تجسس ایرانی فداکاری کردند که 7 یا 9 ساعت لابه لای جنازهها گشتند تا توانستند جنازههای ایرانی را بیابند.
حجتالاسلام والمسلمین قاضیعسگر با اشاره به سخنرانی مقتدرانه رهبر معظم انقلاب در خصوص تحویل گرفتن اجساد فاجعه منا، اظهار داشت: بیانات رهبر معظم انقلاب راه را باز کرد تا ما توانستیم اجساد عزیزان خود را بازپس بگیریم./807/پ201/ج