حوزه علمیه در خلق آثار هنری مشارکت کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حسین شرف الدین در نشست تخصصی بایستههای مطالعات نظری هنر و رسانه در حوزههای علمیه که عصر امروز در دبیرخانه هنرهای آسمانی برگزار شد، اظهار داشت: زعمای حوزه علمیه باید پاسخگوی وظیفه حوزه در عرصه هنر و رسانه باشند.
استاد دانشکده صدا و سیمای قم با بیان اینکه نسبتهایی میان حوزههای هنر و رسانه وجود دارد، افزود: هنر نوعی رسانه است و رسانه از هنر استفاده میکند؛ هردو دنیای بسیار گستردهای دارند و بخاطر ارتباطی که میان آن دو وجود دارد، در جشنواره هنرهای آسمانی جمع شدهاند.
وی ادامه داد: هنر و رسانه ساحتهای مختلفی دارند و در جنبههای فلسفه اشتراکات فراوانی دارند؛ باید بدانیم که حوزه چه نسبتهایی میان رسانه و حوزه برقرار کند؟ و آیا ورود به عرصه هنر و رسانه جزو شأنیت اولیه حوزههای علوم دینی است یا خیر؟
شرف الدین ابراز کرد: رسانه و هنر همچنین ابعادی جامعه شناختی دارند؛ اینکه هنر در چه متونهایی میروید و چه زمینههایی برای شکوفایی هنر لازم است؟ باید دید که مخاطب و استقبال مخاطب چه نقشی در شکلگیری هنر دارد؟
وی بیان کرد: هنر به عنوان یک واقعیت اجتماعی بر جامعه تأثیرگذار است و نهادهای اقتصادی از طریق هنر به اهداف خودشان میرسند.
استاد دانشکده صدا و سیمای قم خاطرنشان کرد: محصولات رسانهای به مثابه کالا در بازار ارائه میشوند و باید بررسی کرد که حوزه چه مقدار به ابعاد جامعه شناختی هنر و رسانه علاقه مند است و تا چه اندازه میتواند و صلاح است که به آن ورود کند؟
وی یادآور شد: از وظایف هنر و رسانه، نقد و برجسته سازی و شناسایی ابعاد هنر است و برخی از عناصر ناهمخوان و ضعیف فرهنگ را به حاشیه میبرد.
شرف الدین تأکید کرد: هنر و رسانه در کشوری همچون ایران که مذهب در آن حرف اول را میزند، به جای فرهنگ نشسته است؛ باید بررسی کرد که فرهنگ دینی چگونه از رسانه استفاده می کند؟
وی با بیان این هنر را باید به لحاظ مردم شناختی در دورههای مختلف تاریخی بررسی کرد، تصریح کرد: ایجاد مسرت در جامعه برای اوقات فراغت یکی از بزرگترین کارکردهای هنر شعر در زمانهای قدیم بوده است.
استاد دانشکده صدا و سیمای قم با بیان اینکه هنر سینما ابعاد فراوانی دارد که تنها یکی از بعدهای آن، هنر است، عنوان کرد: سینما چندین حیثیت دارد و به مثابه یک آژانس اقتصادی، یک زبان ویژه و سازمان فرهنگی و اجتماعی و حتی یک نهاد سیاسی مطرح است.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از ابعاد هنر و رسانه، نگاه تاریخی به آنان است، اظهار داشت: باید بررسی کرد که هنر در تمدن اسلامی چه تحولاتی را تجربه کرده و اسلام چه مقدار بر آن تاثیرگذار بوده است؟
شرف الدین بیان کرد: باید دید که هنر و ابعاد آن و گونههای مختلفش چه ابعادی را به ما میدهند؛ ابعاد مختلفی وجود دارد و به طور کلی نخست باید نسبت این حوزه با دین را بررسی کرد.
وی ادامه داد: زمانی که اسلام وارد جامعه شد، پدیدههایی را شکل داد؛ این سؤال به وجود آمد که اسلام چه کرد که جنبههایی از هنر به وجود آمد؟
استاد دانشکده صدا و سیمای قم ابراز کرد: در بسیاری از موارد دیده می شود که فلسفه برای اسلام یا مسلمین است اما افرادی که معتقدند فلسفه برای یونان است و مسلمین توانستند آن را در خدمت دین بگیرند، باید پاسخ دهند که آیا همه چیزی را که مسلمین با ابزار عقل درک کردهاند را می توان به اسلام نسبت داد؟
وی افزود: درباره هنر هم باید گفت که درون اسلام نیز تحقق یافته و رنگ و بوی اسلام گرفته است اما باید بررسی کرد که آیا میتوان هنر را دینی دانست یا خیر؟
شرف الدین خاطرنشان کرد: تفاوت میان این دو نگاه، تفاوت کلامی است، نگاه جامعه شناختی به این است که چرا پدیدهای در یک جامعه به وجود آمد و در جامعه دیگر به وجود نیامد؟
وی یادآور شد: هنر دینی به یقین اهدافی را دنبال میکند که با غایات اسلامی همراه است که باید مصداق عمل صالح باشد؛ همچنین هنر اسلامی باید با نفوسی که متصف به مکارم و فضائل اخلاقی هستند، همراه باشد.
استاد دانشکده صدا و سیمای قم تأکید کرد: فلسفههای درجه دو هنر به این هستند که دانشهای مربوط به هنر و روش شناسی خلق محصول را مطالبه کنیم؛ چرا برخی هنرها بازار دارد و برخی ندارند؟ چرا برخی هنرها ماندگار میشوند و برخی محکوم به فنا هستند؟
وی گفت: حوزه علمیه باید در عرصه هنر در جامعه اتخاذ موضع داشته باشد و در خلق آثار هنری مشارکت کند؛ بنابراین از زعمای حوزه انتظار میرود که سریعتر به فکر این مسائل باشند.
شرف الدین تصریح کرد: جا دارد که یکی از پژوهشکدههای بزرگ حوزه علمیه درگیر مسأله هنر شود و مواضع حوزه در این عرصه را ابلاغ کند.
وی تأکید کرد: این ضرورت برای بزرگان حوزه جدی گرفته نشده است اما اگر اقدامی صورت گیرد، بعد از 10 تا 15 سال، موضع هنر در حوزه را مشخص میکند./997/پ202/ف2