علمای دین از تفرقه افکنی بپرهیزند/ استناد به روایات ضعیف نقد عالمانه نیست

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام حسین غیب غلامی در گردهمایی دانش آموختگان نقد فرق و ادیان  که پیش از ظهر امروز در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه(س) برگزار شد، به تبیین مسؤولیت علما و طلاب علوم دینیه در ارتباط با فرق و ادیان پرداخت.

استاد حوزه علمیه قم در ابتدای سخنان خود اظهار داشت: امروز به واسطه ابزاری که در دست بشر قرار گرفته، ارتباطات گسترده شده و اطلاعات به سرعت در اختیار مراکز علمی قرار می‌گیرد؛ اما با وجود این‌که در گذشته، وسایل ارتباطی در اختیار علما قرار نداشت اما فعالیت آنان برای کسب علوم نظری، بسیار قوی‌تر و مستدام‌تر بود.

نویسنده کتاب «الامام البخاری و فقه اهل العراق» بیان کرد: زحماتی که علمای سلف در راستای شناخت معارف دین می‌کشیدند، بیانگر این بود که دین را به تمام معنا پذیرفته‌اند و بدون ابتلا به مطامع دنیا، شبانه‌روز به کار و تلاش می‌پرداختند.

وی ادامه داد: امروز که ابزار ارتباطات در دست حوزه‌های علمیه قرار گرفته، اما بازدهی گذشته را هم ندارد؛ امروز علوم طوری شده که کتاب‌های دست اولی که باید خوانده شود، مورد غفلت قرار گرفته شده است.

حجت‌الاسلام غیب غلامی ابراز کرد: اهدافی که علما در تألیف کتاب‌ها داشتند را باید بررسی کرد و آن در شرایط روز هم جاری کرد؛ ابزار ارتباطی همان‌طور که برکات فراوانی را به ارمغان آورده، برکات بسیار زیادی را هم از میان برده است.

وی ضمن انتقاد از این‌که کتاب‌های اصولی مذهب از سوی طلاب مورد غفلت قرار گرفته‌اند، افزود:  گشمده بشریت امروز، تنفس در علم است؛ عالم عین نور است و هیچ‌کس از نور آزرده نمی‌شود و آن‌چه که بینونت ایجاد می‌کند، جهل است.

این پژوهشگر حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد:‌ چنانچه فردی به واقع عالم باشد، هیچ‌گاه ایجاد کدورت نمی‌کند؛ چنانچه دشمن از کسی تعریف کند، باید نسبت به آن فرد ترس داشت.

وی یادآور شد: نباید از انصاف گذشت؛ اگر عالم سنی ادعا کند که فلان عالم نمی‌داند، حق دارد؛ هر کس باید در حد و اندازه خودش سخن بگوید.

حجت‌الاسلام غیب غلامی با تأکید بر این‌که راه اندازی شبکه‌های ماهواره‌ای، با آگاهی از لوازم آن اتفاق افتد، عنوان کرد: کسی که در یک کرسی علم و دانش و نور می‌نشیند، باید نور را به ثمر برساند؛ مبادا عالمی در راستای تفرقه افکنی دست به راه اندازی شبکه بزند.

وی گفت: عالم حدیث در ابتدای کتاب خود، سندی را تماما نقل می‌کند و در اسناد آتی، برای اختصار، موارد تمییز را حذف می‌کند؛ این‌که بخاری در یک قسمت اسم عبدالله بن مسعود را آورده و در مورد دیگر، اسم نیاورده، سبک کتاب‌های حدیثی است و نباید خرده گرفت.

استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد:‌ رجال سند جزء سنت رسول خدا(ص) نیست بلکه جزء متون آن است؛ چنانچه عالمی یک حدیث را در جایی ضعیف و در جایی قوی اعلام کند، از دو لحاظ سند و سنت است؛ ممکن است سند حدیثی ضعیف باشد اما مفهوم آن قویا موافق با سنت باشد.

وی تأکید کرد:‌ حدیث نزد علمای سنی یا ضعیف است یا مضعف؛ اما نزد علمای شیعه توصیف به مضعف وجود ندارد؛ حدیثی که بعضی از رجال سند آن دچار ابهامند، نزد اهل‌سنت مضعف است.

حجت‌الاسلام غیب غلامی عنوان کرد: کتاب‌های حدیثی، کتب بحث و جدل نیستند؛ برای بحث علمی و نقد یک مذهب، نباید تنها از احادیث کتب آن مذهب استفاده کرد.

وی اظهار داشت:‌ یکی از مشکلات حوزه‌های علمیه این است که می‌پندارند علمای سنی صحیح بخاری را از اول تا آخر آن، صحیح می‌دانند؛ در حالی که با روش علامه مجلس در مرآة العقول، حتی یک حدیث صحیح در کتاب بخاری وجود ندارد.

این محقق و نویسنده حوزه علمیه قم بیان کرد: یک عالم در هر مذهب و فکر و اندیشه‌ای باید اسباب علم را داشته باشد؛ هیچ کس مجاز به دخالت در مذهبی نیست که نسبت به آن مذهب معرفت و شناخت نداشته باشد.

وی ادامه داد: چهارده قسم روایت در کتاب بخاری وجود دارد که اهل‌سنت تنها یک قسم آن را صحیح می‌دانند؛ تعریف که برای یک عنوان آمد، متباین از عنوان دیگر است؛ ما باید الفبای اولیه صحیح و غلط بودن روایات اهل‌سنت را بیاموزیم.

حجت‌الاسلام غیب غلامی ابراز کرد: حوزه‌های علمیه رسالتی غیر از رسالت سابق دارند؛ کسی که الفبای فکری مذهب مقابل خود را بشناسد، هیچ‌گاه به این اندازه ضعیف به رد آن مذهب نمی‌پردازد و با ایجاد شبکه‌های ماهواره‌ای دست به تفرقه افکنی نمی‌اندازد.

وی افزود: آنچه که باید شبکه راه اندازی کند، علم و تقوا است؛ هرکس پول دارد، دلیل نمی‌شود که شبکه ماهواره‌ای راه اندازی کند.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد:‌ ما باید علوم را متکثر بدانیم و در مطالعه، مضایقه نداشته باشیم؛ عده‌ای از طلاب و روحانیان از بدیهی‌ترین معلومات دینی هم بی بهره‌اند در حالی که بدیهی‌ترین الفبای یک مذهب، کتاب‌های متون هستند.

وی یادآور شد: سنی مخالف حق ندارد با چند روایت ضعیف یا صحیح، به نقد مذهب ما بپردازد؛ عالم شیعه هم حق ندارد صرفا با چند روایت، مذهب اهل‌سنت را به چالش بکشد؛ عالم دین نباید تفرقه افکن باشد؛ بنابراین تفرقه‌هایی که امروز وجود دارد نشان از عدم علمی بودن مباحث و نقدها دارد.

حجت‌الاسلام غیب غلامی تأکید کرد: علمای دین مسؤولیت سنگینی دارند و ای کاش حوزه‌های علمیه امروز عشری از معلومات و تلاش‌های علمای سلف را داشتند؛ نباید فریب کتاب‌های پر زرق و ورزق را خورد./997/202/ب2