انتخاب سرگروه‌های نظارت بر کتاب فرآیندی گام به گام و تدریجی است
به گزارش خبرگزاری رسا، محمد سلگی، مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با اشاره به اقدام‌های هیأت نظارت بر اجرای ضوابط نشر اظهار کرد: هیأت نظارت بر ضوابط نشر که در دولت جدید تشکیل شده و از اردیبهشت سال 1393 فعالیت خود را آغاز کرده است، پس از انجام پاره‌ای اقدام‌های اساسی همچون تصویب آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌ها، بررسی و تأیید کارگروه‌های استانی کتاب را در سال 1394 در دستور کار خود قرار داد. بنابراین از خرداد 1394 کار بررسی و تأیید اعضای کارگروه‌های 5 استان را (که از قبل، کارگروه‌های نظارت بر کتاب در آنها تشکیل شده بود) شامل خراسان رضوی، قم، کرمان، اصفهان و آذربایجان شرقی در دستور کار خود قرار داد.
وی افزود: در ادامه روند بررسی و تأیید کارگروه‌های استانی، 4 کارگروه جدید استان‌های همدان، فارس، یزد و خوزستان در دستور کار قرار گرفتند. به موازات این اقدام‌ها بررسی کارگروه نظارت تهران نیز در دستور کار بود. بنابراین تغییر و تحول در کارگروه‌های تهران و استان‌ها از خرداد سال جاری آغاز و در دی‌ماه 1394 اعضای کارگروه‌ها به تصویب هیأت مرکزی نظارت بر ضوابط نشر کتاب رسیدند.
مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کرد: از آنجا که برخی کارگروه‌های استانی هنوز تکمیل نشده‌اند یا برخی افراد معرفی شده تایید نشده‌اند، بررسی اعضای باقیمانده در جریان است.
سلگی ضمن رد تصمیم و اقدام شخصی در تأیید سرگروه‌های بررسی کتاب، گفت: انتخاب سرگروه‌ها طی یک فرآیند صورت می‌گیرد. این فرآیند با پیشنهادهای اداره کل کتاب، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بررسی و تصویب کمیته تخصصی هیأت نظارت و هیأت مرکزی نظارت انجام می‌شود.
وی ادامه داد: سرگروه‌های پیشنهادی پس از بررسی اولیه در اداره کتاب و تأیید معاون امور فرهنگی، توسط کمیته تخصصی هیأت نظارت مورد بررسی قرار می‌گیرند و اسامی برای تصمیم نهایی به صحن هیأت مرکزی نظارت بر ضوابط نشر ارسال می‌شود. بنابراین ادعای انتخاب شخصی اعضای کارگروه‌های نظارت بر اجرای ضوابط نشر از جمله کارگروه تهران کاملا بی پایه است.
سلگی با اشاره به فرآیند بررسی کاندیداهای پیشنهادی برای حضور در هیأت‌های نظارت استانی عنوان کرد: هیأت نظارت و کمیته تخصصی آن، ضمن بررسی سوابق علمی، پژوهشی، تجارب، اشراف بر مقوله ضوابط نشر و دیگر معیارها، سوابق تمام کاندیداها را به دقت مورد مطالعه قرار می‌دهد. برخی را تأیید و برخی را رد کرده و استان‌ها و تهران در مواردی افرادی را به عنوان جایگزین معرفی کرده‌اند. ضمناً برخی از سرگروه‌های پیشین نیز در مسئولیت‌های خود ابقا شده‌اند. همچنین در برخی موضوع‌ها، برای سهولت، سرعت و افزایش دقت در ارزیابی آثار، شاخه‌های جدیدی تأسیس شده است.
مدیر اداره توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین درباره مجوز چاپ به برخی کتاب‌ها و گزارش‌های رسانه‌ای درباره آنها گفت: قصد پاسخگویی جزئی به موارد ذکر شده را نداریم. فی‌المثل در گزارشی به کتابی اشاره شده، حال آن‌که آن اثر فاقد مجوز چاپ است یا این‌که کتاب چند سال قبل مجوز گرفته اما در گزارش‌های رسانه‌ای، تاریخ صدور مجوز سال 1393 یا 1394 بیان شده است.
وی افزود: صرف نظر از این نکته، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با دو صورت مسئله روبه‌روست. پاره‌ای موارد، همچون گزارش‌های مندرج در برخی از رسانه‌ها به چاپ برخی آثار ایراد دارند و از سوی دیگر پاره‌ای از گزارش‌ها معترض به سخت‌گیری وزارت فرهنگ و ارشاد در ممیزی آثار هستند.
سلگی تشکیل کارگروه تجدیدنظر را یکی از اقدام‌های دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این منظور دانست و گفت: در مواجهه با مورد نخست، اداره کتاب از اردیبهشت 1394 و بعد از نمایشگاه کتاب تهران کارگروهی تحت عنوان کمیته تجدید نظر را مأمور کرده تا تمامی گزارش‌هایی که حاوی نگرانی در باب محتوای آثار است، بررسی کند. نتایج متفاوتی از این بررسی‌ها حاصل شده است. در مواردی بسیار محدود اعتراض وارد بوده و اثر غیر قابل چاپ شناخته شده است. در مواردی اصلاحاتی به کتاب وارد شده است و در بسیاری از موارد نیز اعتراضات وارد نبوده است. این رویه کماکان ادامه دارد. شورای کتاب و کمیته تخصصی هیأت نظارت، در بررسی و اعلام نظر درباره این دسته از آثار کمیته تجدیدنظر را همراهی کرده‌اند.
وی افزود: در مواجهه با مورد دوم، یعنی سخت‌گیری های احتمالی نیز روش مورد اول اجرا می‌شود و شکایات رسیده از مؤلفان و ناشران مورد بررسی قرار می‌گیرند. در هر دو حالت با ناشر یا پدیدآورنده اثر مذاکره و گفت‌وگو می‌شود.
سلگی اظهار کرد: اداره کتاب تلاش دارد از سویی پاسدار ضوابط نشر و ارزش‌های انقلاب و اسلام باشد و هم این‌که به رشد و توسعه نشر کشور که ضامن توسعه فرهنگ کشور است، مدد رساند. اجرای این نظارت سخت و توان فرساست و اداره کتاب در این زمینه از رسانه‌ها که پیشروان جبهه فرهنگی کشورند، انتظار حمایت، همراهی و مساعدت دارد./998/د102/ق
منبع: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی