چرایی اهمیت شعر پارسی به واقعه کربلا
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب «شهادت نامه عشاق» مجموعه اشعار عاشورایی سرکار خانم لیلا خجسته راد است که در گروه ادب و هنر مرکز پژوهشهای جوان پژوهشگاه، سامان يافته و به تازگی راهی بازار فروش شده است.
از این رو و به مناسبت فرارسیدن ماه محرم و صفر گفت و گویی با وی ترتیب دادیم که متن کامل این گفت و گو در ادامه میآید:
انگيزه شما از نگاشتن اين كتاب چه بود؟
لزوم تدوین و جمعآوری اشعار عاشورایی با توجه به گرایش شاعران متعهد امروز به این رخدادِ بیبدیل، بنده را بر آن داشت تا به این کار همت ورزم. هر چه کتاب دربارهی شعر عاشورايي نوشته شود، باز هم فرصت هست؛ اين واقعه به قدري عظيم و سترگ است كه بايد تا روز قيامت با كميت و كيفيت بيشتري به آن پرداخت. در كنار بيان اشعار و ذكر نام شاعران در اين عرصه لازم است تا چرايي توجه شعر و ادب فارسي به كربلا براي مخاطب جوان تشريح شود اين موضوع را در بخش اول كتاب كه متشكل از يادداشت تحليلي كوتاه است پي گرفتهام در اين بخش كوشش شده است تا اهالي ادبيات از چگونگي ارادتورزي شاعران به آلالله صحبت كنند و در طول تاريخ شعر فارسي، جريان شناسي فشردهاي در اين خصوص ارائه كنند.
ساختار اين كتاب به چه شكل است؟
در این كتاب اشعار شاعران جوان امروز را کنار شاعران مطرح گذشته و معاصر آوردهام تا مجموعهای از چند نسل، زنجیرهای از ارادتشان به حسینعلیهالسلام و خانوادهاش بسازند. سعی کردهام تا جای ممکن خلاصهای از زندگی و آثار همگی را کنار نامشان بیاورم تا یادی دوباره شود از آنها که شناخته شدهاند و آشنا شویم با شاعران چند دهه اخیر که در مصیبت خاندان رسولصلیاللهعلیهوآله قلم زدهاند. اشعار همگی بنا به تقدم تاریخ تولد شاعران از قرن نهم هجری قمری تا به امروز به ترتیب آورده شده است. برای ایجاد نظم و یکدستی کار، اشعار موزون و اشعار سپید و نیمایی را در دو فصل جداگانه آوردهام تا خواننده راحتتر به قالب مورد علاقهاش دسترسی پیدا کند.
بخش هاي اصلي كتاب كدامند؟
بخش نخست اين كتاب در برگيرنده يادداشتهايي تحليلي و كوتاه از برخي اهالي شعر و ادب به منظور آماده سازي ذهن مخاطب جهت ورود به موضوع اصلي كتاب است؛ در اين بخش دكتر محمدرضا سنگري، دكتر محمدحسين باقري، مجيد پورولي كلشتري، حبيب الله رزمجويي، مرضيه آتشي پور، حجت الاسلام سيد علي حسيني ايمني،دكتر رضا جليلي و دكتر اكرم نعمت اللهي قلم زدهاند. در بخش دوم كتاب، اشعار درباره عاشورا، در دو فصل جداگانه موزون و نیمایی در اين كتاب آورده شدهاند.
نام اين كتاب را چگونه انتخاب كرديد؟
نام كتاب يعني "شهادت نامه عشاق"را از ميان تعبيري كه در شعر حبیب الله چایچیان وجود دارد برگزيدم ايشان مي گويد:
امشب شهـادتنامـهی عشـاق امضـا میشـود
فردا ز خـون عاشقـان، این دشت دریا میشـود
امشب کنـار یکدگـر، بنشســته آل مصطفــی
فردا پریشان جمعشان، چون قلب زهرا میشود
امشب بود بر پا اگر، ایـن خیمـهی خـون خـدا
فردا به دست دشمنـان، برکنده از جـا میشـود
امشب صدای خواندن قـرآن به گوش آید ولـی
فردا صدای الامـان، زین دشـت بر پا میشـود
حبیب چایچیان متخلص به حسان از مداحان و شعرای اهل بیتعلیهمالسلام است و اين شعر از ايشان بسيار معروف است.
در اين كتاب از چه اشعاري استفاده شده است؟
در قسمت دوم كتاب كه اختصاص به اشعار عاشورايي دارد ميزبان برگزيدهاي از اشعار شعراي نامي همچون عبدالرحمن جامي، محتشم کاشانی، وحشی بافقی، شهريار، حبیب الله چایچیان، محمدرضا شفیعی کدکنی، سید علی موسوی گرمارودی، محمّدجواد محبّت، محمدعلی مجاهدی، حسین منزوی، مصطفی رحماندوست، علی معلم، قادر طهماسبی، محمدرضا سرشار، احمد عزیزی، قيصر امين پور، محمدرضا آقاسي، یوسفعلی میرشکاک، محمود اکرامی، ناصر فیض، علیرضا قزوه، اسماعیل امینی، مرتضی اميری اسفندقه، علی محمد مودب، محمدمهدی سیار، میلاد عرفانپور، سلمان هراتی، سید حسن حسینی، عمران صلاحی و... هستيم.
آيا در اين كتاب فقط به ذكر اشعار برگزيده اكتفا كردهايد؟
نه! هدف ما در اين كتاب معرفي شاعران آييني در حوزه عاشورا به مخاطب جوان بوده است مثلا در مورد شاعري مانند قيصر امين پور در اين كتاب گفته ميشود كه او از جمله شاعرانی بود که سال 58 در شکلگیری و استمرار فعالیتهای واحد شعر حوزه هنری تا سال ۶۶ تأثیرگذار بوده است و يا اينكه او در سال ۶۸ موفق به کسب جایزهی نیما یوشیج، موسوم به مرغ آمین بلورین شده است. هم چنين مهمترين آثار مكتوب امینپور كه آینههای ناگهان، گلها همه آفتابگردانند و دستور زبان عشق به مخاطب معرفي ميشود.
چنانچه نكته خاصي داريد بفرماييد.
مطالعه این مجموعه، مجالی به دست میدهد تا شعر عاشورایی امروز را نیز بهتر بشناسیم و ابعاد و قلمروهای مضمونی، موضوعی و مفهومی آن را فراچشم و ذهن داشته باشیم./998/102/ق