نگاه تمدن سازانه پژوهشکده اسلام تمدنی به فقه، قرآن و اهل بیت
سیدعلیرضا واسعی در دومین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به زمینه شکل گیری پژوهشکده اسلام تمدنی مشهد مقدس اظهار داشت: این پژوهشکده با این عنوان سابقه طولانی ندارد و قبلا با عنوان مرکز پژوهش های اسلامی و انسانی بود؛ ولی به هرحال مراد از این عنوان یعنی اسلام تمدنی مهم است چون برخی گمان می کنند که اسلام تمدنی همان تمدن اسلامی است، درحالی که اینگونه نیست.
رییس پژوهشکده اسلام تمدنی مشهد افزود: اسلام تمدنی به معنای شناسایی و معرفی اسلام به عنوان عنصر تمدن ساز است و یا به تعبیر دیگر اسلام به عنوان عامل و علت پیدایی تمدن متفاوت که در واقع همان اسلام کارکردی است، بنابراین تنها بخشی از مطالعات ما به تمدن اسلام گره می خورد که گذشته داشته های مسلمان ها است.
عرصه های مطالعاتی اسلام تمدنی
وی با بیان اینکه دو عرصه دیگر جدای از مطالعات تمدن اسلامی در این پژوهشکده مورد مطالعه و پژوهش قرار می گیرد، یادآور شد: نخست جایگاه تمدنی اسلام است به این معنا که اسلام در دنیای کنونی چه نقشی ایفا می کند؟ چه وضعیتی دارد؟ و چه تأثیری بر تمدن های دیگر می گذارد و مطالعه دوم آینده تمدن اسلام است که در واقع به مقوله احیای تمدن اسلامی یا ایجاد تمدن نوین می پردازد و در واقع پژوهشکده اسلام تمدنی با این شاکله فعالیت های خود را تعریف می کند.
واسعی افزود: پژوهشکده اسلام تمدنی 15 عضو هیأت علمی دارد که از این نظر متفاوت با پژوهشکده دیگر دفتر تبلیغات اسلامی است و ما چهار مجله علمی داریم؛ نشریه علمی پژوهشی با عنوان «پژوهش های قرآنی» مورد نخست است، مورد دوم مجله «مطالعات ادبی متون اسلامی» است که امتیاز علمی و ترویجی را به آن دادند ولی ما قبول نکردیم چرا که معتقد بودیم سطح بالاتری دارد و انشاءالله به زودی امتیاز علمی پژوهشی را کسب می کند.
معرفی آکادمیک معصومان در مجله «سیره پژوهشی اهل بیت(ع)»
وی با اشاره به دیگر فعالیت های پژوهشی پژوهشکده اسلام تمدنی به مجله «سیره پژوهشی اهل بیت(ع)» اشاره کرد و عنوان داشت: این مجله در حوزه خاصی مأموریت خود را تعریف می کند که در واقع همان معرفی اهل بیت(ع) در دنیای کنونی است، چراکه ما با همه دغدغه ای که در مورد تشیع داریم ولی پرداختن به اهل بیت(ع) را به صورت آکادمیک جدی نگرفته ایم؛ همچنین مجله دیگری با عنوان «مطالعات عقلی نوین» را نیز داریم که دو شماره نخست آن تا یکی دو هفته دیگر منتشر می شود و این مجله نیز امتیاز علمی پژوهشی دارد.
رییس پژوهشکده اسلام تمدنی مشهد ضمن ابراز امیدواری از آینده فعالیت های این پژوهشکده به تحولات منطقه اشاره کرد و گفت: خیلی از افراد معتقدند با توجه به تحولات منطقه و بعد از داعش امروز نوبت پیدا شدن تمدن نوین اسلامی است و ما هم با این نگاه کار را دنبال می کنیم.
وی تأکید کرد: در این پژوهشکده چهارگروه هم معطوف به رویکرد اسلام تمدنی فعالیت می کنند؛ نخست گروه «فقه کاربردی» است که متفاوت با مطالعات فقهی رایج است، گروه دوم «حکمت و کلام نوین» است که وارد عرصه های نوین فلسفه پژوهشی و کلام پژوهشی اسلامی می شود، «قرآن و مطالعات اجتماعی» نیز گروه سوم ما است که ما در این گروه نگاه زندگی سازانه به قرآن داریم و در نهایت گروه «هنر و تمدن اسلامی» داریم و با توجه به سابقه تمدنی خراسان و جایگاهی که در تمدن اسلامی داشته است به نظر می رسد، می شود در دنیای امروز گام های خوبی را برداریم./1330/302/ب3