گسترش تروريسم در آسياي ميانه

بخش نخست:

حوالي ظهر روز جمعه، اول ارديبهشت‌ماه سال‌جاري، گروهي از شبه‌نظاميان طالبان به پادگان 209 شاهين در ولايت بلخ، حمله كردند و بيش از 150 سرباز را در مسجد و غذاخوري اين پادگان کشته و نزديك به 170 نظامي ديگر را مجروح كردند. پادگان 209 شاهين در ولسوالي «دهدادي» در ولايت بلخ، زماني رخ داد که به گفته مقامات، نظاميان در حال خارج شدن از مسجد بودند. گفته مي‌شود علاوه بر انفجار در مسجد، زد و خورد ميان نيروهاي امنيتي و طالبان در درون پادگان رخ داده و تا چند ساعت صداي شليک از اين منطقه شنيده مي‌شد.

حمله از سوي ده طالب به همراه سه مهاجم انتحاري که ملبس به لباس‌هاي ارتش و سوار بر دو گشتي ارتش بودند، انجام شد. به گفته منابع محلي در بلخ، يکي از افراد انتحاري مواد منفحره‌اش را در بيرون از مسجد، انتحاري دوم در داخل مسجد و سپس انتحاري سوم در سالن غذاخوري، مواد انفجاري خود را منفجر کردند. گفته مي‌شود يک نفر از طالبان، تعداد زيادي از سربازان را به داخل غذاخوري هدايت و سپس با بستن درِ غذاخوري، سربازان را به گلوله بسته است. در زمان حمله مهاجمان به سربازان، اکثر نظاميان، غيرمسلح بودند. گروه طالبان مسئوليت اين حمله را پذيرفته و «ذبيح الله مجاهد» يکي از سخنگويان اين گروه مدعي شده که اين حمله به تلافي کشته شدن شماري از فرماندهان طالبان در عمليات ارتش در ولايت‌هاي «بغلان» و «قندوز» صورت گرفته و تلفاتي سنگين به نيروهاي امنيتي افغانستان وارد کرده است. 

شماري از سربازاني که در اين حمله تروريستي زخمي شده‌اند، مي‌گويند که همدستي از داخل پادگان موجب شد تا حمله کنندگان، با عبور از چندين ايست و بازرسي و موانع، به راحتي خودشان را به مرکز اين پادگان برسانند. به ادعاي طالبان، چهار تن از مهاجمان پيشتر در اردوي سپاه 209 شاهين خدمت کرده بودند و از نقشه آن آگاه بودند.

به دنبال اين حادثه تروريستي، دولت افغانستان روز يک‌شنبه را در اين کشور عزاي عمومي اعلام کرد و اشرف‌ غني شخصا از مجروحين اين حادثه عيادت كرد. به گزارش خبرگزاري صداي افغان، تاکنون،24 جسد به بدخشان،33 جسد به تخار، 77 جسد به قندوز، 55 جسد به پکتيا، 24 جسد به بغلان، 18 جسد به وردك، 22 جسد به ننگرهار،2 جسد به جوزجان و به کابل 1 جسد انتقال داده شده است. حمله به اردوي 209 شاهين در بلخ يکي از مرگبارترين جنايت تروريستي در افغانستان بوده که موج گسترده‌اي از انتقادها به مقام‌هاي امنيتي را در ميان شهروندان کشور به دنبال داشته است.

 طالبان مسلح همچنين صبح روز دوشنبه، 4 ارديبهشت نيز به يک اردوي امنيتي در مسير راه ولسوالي‌هاي درقد و خواجه بهاوالدين در تخار حمله کرد‌ه‌اند. به گزارش تلويزيون يک، اين حمله به اردويي به نام "چرسي‌ها" صورت گرفته و درگيري‌ها همچنان تداوم دارد. تاکنون تلفات اين درگيري روشن نشده است.

واكنش‌هاي داخلي به اين حمله 
اين حمله از سوي مقامات سياسي از جمله اشرف‌غني رئيس جمهور، دكتر عبدالله رئيس اجرايي، عطامحمد نور والي بلخ، حامد كرزي رئيس جمهور پيشين، نمايندگان مجلس و سناتورها و ساير رهبران احزاب، سياسيون و شخصيت‌هاي قومي – مذهبي در درون افغانستان محكوم شد.

محمد اشرف غني در نشستي با فرماندهان نظامي در مزار شريف شرکت کرد و گفت که چگونگي وقوع اين رويداد بايد به صورت همه‌جانبه بررسي شود. وي همچنين با صدور فرماني روز يک‌شنبه را در کشور عزاي عمومي اعلام کرد و از نمايندگي‌هاي سياسي افغانستان در سراسر جهان خواست که پرچم هاي کشور را نيمه افراشته درآورند. اشرف غني، ضمن سفر به بلخ و ديدار با مجروحين حادثه بلخ، از ضرورت بسيج مردمي سخن گفت و اعلام كرد كه «بايد همه عليه جنايات تروريستان بسيج شوند، زيرا اين درد مشترک همه مردم مي‌باشد و اراده ما در مبارزه با تروريزم و دشمنان افغانستان تغيير نمي‌کند.»

ارگ رياست جمهوري افغانستان نيز اعلام كرد که طالبان بدون همکاري شبکه‌هاي دولت‌هاي خارجي، توانايي سازمان‌دهي حملات تروريستي را ندارند. شاه‌حسين مرتضوي، سرپرست دفتر سخنگوي اشرف‌غني افزود: بررسي‌ها براي واضح‌شدن جوانب پنهان حمله بر پايگاه قول اردوي 209 شاهين آغاز شده است. به گفته مرتضوي، در سازمان‌دهي اين گونه حمله‌ها شبکه‌هاي خارجي با طالبان همکاري مي‌کنند و در حال حاضر افغانستان به ميدان جنگ جهاني تبديل شده است. به گفته او رهبري حکومت و نيروهاي امنيتي از اراده‌‌اي جدي براي سرکوب هراس‌افكنان برخور دارند.

ديگر مقامات افغان، همچون دکتر عبدالله و و الي بلخ نيز پيام هايي صادر کردند، اما در اين ميان سخنان عبدالرشيد دوستم معاون اول رياست جمهوري افغانستان، قابل توجه است. وي در عنوان کرد: «من قوياً باور دارم که دشمنان ما در هر لباسي که هستند قوي و نيرومند نيستند، بل رهبري و مديريت در نهادهاي امنيتي و دفاعي ما گرفتار ضعف و سستي است و از اين سبب است که اين نيروها در ميادين جنگ و جاهاي ديگر در دام اين گونه توطئه‌ها و دسايس سازمان يافته مي‌افتند و تلفاتي را به به‌بار مي‌آورد که جبران ناپذير مي‌باشد و اين‌گونه رخدادها مي‌تواند بر انگيزه جنگيدن نيروهاي ما تأثيرات ناگواري را وارد کند.» ژنرال دوستم هشدار داد كه جنبش ملي ضمن محكوم كردن اين حمله، به‌زودي در مورد اوضاع جاري کشور اعلام موضع خواهد کرد.

اغلب احزاب و جريان‌هاي سياسي، نمايندگان مجلس و سناتورها، شخصيت‌هاي علمي و مذهبي، طي پيام‌هايي، جنايت طالبان در اردوي 209 شاهين را به شدت محکوم کردند.

نمايندگان مردم در مجلس نيز ضمن محكوم كردن اين حمله هولناك، مي‌گويند، تنها خواسته مردم از حکومت تامين امنيت است و حکومت در برقراري امنيت حتي در بخش‌هاي نظامي، سخت ناتوان است و بايد رويکرد امنيتي تغيير کند. مجلس سناي افغانستان نيز در واکنش به اين حمله، خواستار تشکيل اجماع ملي براي برون رفت از وضعيت کنوني کشور شد و اعلام کرد: حکومت بايد براي انتقام‌گيري از طالبان، زندانيان اين گروه را به صورت دسته جمعي اعدام کند. اعضاي مجلس سنا، همچنين بر اصلاحات در صفوف نيروهاي امنيتي، بازنگري برنامه‌هاي امنيتي و شناسايي ستون پنجمي‌ها تاکيد کردند. در همين حال برخي نمايندگان مجلس نيز «حامد کرزي» رئيس جمهوري پيشين را به دليل آنچه که اظهارات حمايت آميز وي از طالبان و معرفي آنان به عنوان يک گروه سياسي خواندند، عامل ريختن خون سربازان ارتش دانستند.

گفتني است جمهوري اسلامي ايران و ساير كشورهاي منطقه نيز، حمله تروريستي به پادگان مزارشريف را محكوم كردند. «علي شمخاني» نماينده مقام معظم رهبري و دبير شورايعالي امنيت ملي ايران در تماس تلفني با «محمد حنيف اتمر» همتاي افغانستاني خود، ضمن محکوم کردن حمله طالبان، کشته شدن تعداد زيادي از سربازان شجاع اين کشور را به ملت و دولت افغانستان تسليت گفت.

تحليل رويداد
حادثه جمعه گذشته که هنگام اداي نماز جمعه در مسجد انجام شد، هويت اصلي گروه طالبان را نشان داد. طالبان نه به ارزش هاي انساني احترام مي گذارند و نه به ارزش هاي اسلامي. آن ها يک گروه مزدور و سرسپرده اند که در جهت ابزار اعمال برنامه هاي آمريکايي ها تلاش مي کنند. 

نکته مهم اما اين که غير از طالبان، در شمال افغانستان، گروهاي مختلف تروريستي منطقه اي از جمله ازبک ها، چچن ها و ايغورها و همچنين گروه هاي تروريستي بين المللي مانند داعش نيز حضور دارند. اهداف اصلي اين گروه ها  با حمايت غربي ها، ايجاد پايگاه در شمال افغانستان براي رسيدن به آسياي مرکزي هستند. طالبان در رقابت با اين گروه ها با از دست دادن فرماندهان و واليان خودخوانده خود در قندوز و بغلان، خواستند تا با اين حمله، از يک سو به جنگجويان خود روحيه داده و از سوي ديگر موجوديت شان را در شمال اعلام کنند./۹۱۶/ ۱۰۲/ع

اسماعیل باقری