سبک زندگی امام حسن مجتبی

حجت الاسلام عباس فرازی نیا مسؤول امور روحانیت و ارتباطات حوزوی تولیت آستان قدس رضوی و عضو هیأت امنای اتاق تبلیغ خراسان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد پیرامون سبک زندگی امام حسن مجتبی(ع) ابتدا به مدح ایشان در روایات و فضائل و مناقب امام اشاره کرد و گفت: در روایات ما سه قالب مدح حول شخصیت کریم اهل بیت بیان شده است.

وی افزود: برخی روایات در قالب مدح اهل بیت(ع) است و امام حسن مجتبی(ع) هم یکی از اهل بیت پیامبر(ص) محسوب می شود مثل این فرمایش «مثل اهلبیتی کمثل فی سفینه النور» و اما قالب دوم روایاتی است که در مدح حسنین آمده، مثل فرمایش پیامبر اکرم(ص) که فرمود « مَنْ أَحَبَّهُمَا فَقَدْ أَحَبَّنِي» و یا « الحسن و الحسین سیّدا شباب اهل الجنه » و اما قالب سوم روایاتی است که در مدح شخص امام حسن مجتبی(ع) آمده، که از جمله در آستانه ولادت یا بعد از ولادت آن حضرت پیامبر اکرم(ص) فرمود: خدایا من حسنم را دوست دارم پس تو دوست بدار کسانی که او را دوست دارند.

عضو اتاق تبلیغ خراسان گفت: روایاتی که در مورد زندگی امام حسن مجتبی(ع) نقل شده میراث گران بهای امروز زندگی ما شیعیان است زندگی 47 ساله امام حسن مجتبی(ع) و مناقب و فضائل ایشان در چند بخش مورد بررسی قرار می گیرد.

وی افزود: بخش اول زندگی امام حسن مجتبی(ع) هفت سال اول عمرشان در محضر پیامبر اکرم(ص) است و بخش دوم از هفت سالگی تا سی و هفت سالگی ایشان در محضر پدر بزرگوارشان امام علی (ع) است و بخش سوم زندگی امام از 37 سالگی تا 47 سالگی دوران امامت ایشان بوده که بعد از ده سال امامت به شهادت رسیدند.

قالبهای رفتاری امام حسن مجتبی(ع)

حجت الاسلام فرازی نیا بیان داشت: محبوبیت حضرت نزد پیامبر عظیم الشان اسلام واضح است ایشان جایگاه ویژه ای نزد آن حضرت دارند پیامبر اکرم(ص) در جلسات سخنرانی وقتی امام حسن مجتبی(ع) در مسجد شرف حضور داشتند چشم از چهره امام حسن(ع) بر نمی داشتند. روزی پیامبر(ص) مشغول سخنرانی بودند که امام حسن(ع) در مسیر راه رفتن از مسجد تا منزل زمین خوردند پیامبر گرامی اسلام(ص) از منبر پایین آمدند و سریعا امام حسن(ع) را در بغل گرفتند و در جمع اصحاب تکریم ویژه کردند.

عبادت امام حسن مجتبی(ع)

مدیر ارتباطات حوزوی آستان قدس رضوی گفت: جلوه ای دیگر از زندگی امام حسن(ع) عبادت ویژه آن حضرت است در روایات آمده که در هنگام نماز یکی از امامانی که لرزه شدید هنگام عبادت داشته امام حسن حسن مجتبی(ع) است. 25 بار سفر حج و عمره را یعنی فاصله 480 کیلومتری مدینه تا مکه را با پای پیاده طی کردند از ایشان پرسیدند که چرا اینگونه می کنید؟ فرمودند به مکه می روم به احترام خانه کعبه و به مدینه به احترام جدم رسول الله(ص) برمی گردم.

کریم اهل بیت

استاد حوزه و دانشگاه خراسان گفت: کرامت و کریمی امام حسن(ع) جلوه ای دیگر از زندگی آن حضرت است حتی حضرت به حیوانات عنایت داشتند. امام دو بار سرمایه خود را بین فقرا تقسیم کردند و سه بار نصف سرمایه خود را بین محرومین تقسیم کردند.

وی افزود: از دیدگاه مبارک امام حسن(ع) فرد نیازمند دارای آبرو و اعتبار است و بدون توجه به جایگاه دینی و مذهبی فرد، به او یاری می رساند. در تاریخ آمده است که مردي نزد ایشان رفت و از گرفتاري و احتياج خود سخن گفت حضرت فرمود حاجت خود را بنويس و به من بده. مرد نامه‏اي نوشت و به امام داد امام نامه‏اش را خواند و دو برابر خواسته‏ ای که در نامه نوشته بود به او عطا کرد. يکي از حاضران این ماجرا گفت امام را مورد خطاب خویش قرار داد و گفت اين نامه براي او بسيار پربرکت بود! حضرت در پاسخ فرمود برکت آن براي من بيشتر بود، زيرا مرا جزو نيکان قرار داد!

حجت الاسلام فرازی نیا ادامه داد: امام در ادامه فرمود: مگر نمي ‏داني که نيکي آن است که بدون درخواست به کسي چيزي ببخشند. زيرا آنچه پس از درخواست داده مي ‏شود، بهاي ناچيزي در برابر آبروي اوست. شايد آن شخص نيازمند، شبي را در ناراحتي و اضطراب بسر برده و نمي‏دانسته که در برابر خواهشش چيزي به وي داده مي‏ شود يا خير؟ اکنون که با تن لرزان و دل نگران نزد تو آمده، اگر فقط به اندازه‏ي احتياجش به او ببخشي، در برابر آبرويي که نزد تو ريخته، بهاي اندکي به او داده‏اي.

وی گفت: این جریان داستانی درس آموز است که نشان می دهد امام در سبک زندگی اسلامی برای آبروی مردم چنان احترام قائل است که در زمان نداری و حاجت هم نمی خواهد او سر افکنده باشد حال باید گفت چطور برخی چهره اسلامی و شیعی از خود به نمایش می گذارند اما به خود اجازه می دهند بدون مدرک و سند به دیگران افترا بزنند و یا به کرده ای متهم کنند و آبروی دیگران را دستمایه منافع مالی یا حزبی خود قرار دهند.

حلم و حیای امام

عضو اتاق تبلیغ خراسان گفت: نکته دیگر از زندگانی امام حسن(ع) جلوه اخلاقی آن حضرت است امام مجتبی(ع) مظهر اخلاق نبوی بودند در مهمترین وصف اخلاقی امام حسن(ع) حلیم بودن ایشان نقل شده است. حلم دو بال دارد و آدم حلیم دو ویژگی قبلش دارد که می شود حلیم، یکی اینکه عالم است و دوم اینکه با حیا است محصول علم و حیا با هم می شود حلم که امام حسن مجتبی(ع) داشت. چرا؟ چون با علم جلوگیری می شود از طغیان نفس وروایت هم داریم که می فرمایند «احیاکم اعلمکم» با حیاترین شما حلیم ترین شما است در زندگی حضرت این جلوه اخلاقی هم می درخشد.

مبارزات و مجاهدات امام

حجت الاسلام فرازی نیا بیان داشت: بعد دیگری از زندگی امام حسن(ع) که می شود اشاره کرد مبارزات ایشان است که در یک کلام ممکن است امام مجتبی(ع) را امام صلح معرفی کنیم اما وقتی زندگی 47 ساله حضرت را مطالعه و بررسی می کنیم می بینیم ایشان یک امام مبارزِ مجاهدِ حاضر در ابعاد مختلف جهاد است مانند سفر به ایران در زمان خلیفه دوم که به اصفهان و شیراز و داراب و فارس تا مناطق کوهستانی مازندران و گردنه کندوان حضرت شرف حضور داشتند.

وی افزود: همراهی امام حسن(ع) با امام حسین(ع) در زمان خلیفه سوم در فتح شمال آفریقا نیز نقل شده است که در این همراهی های نظامی، مدیریت و حضور، یک گونه از مجاهده و مبارزه جدی داشتن است و نیز حضور در جنگ جمل، تبلیغ اسلام در کنار صحابی گرانقدر عمار یاسر و رزمنده قَدَر قدرت جنگ صفین بودن در کنار امیرمومنان علی(ع) هم در تاریخ آمده است امام حسن(ع) طبق روایات اهل رشادت، شهامت و شهادت بود و حتی چنان می جنگید که در جنگ صفین تا مرز شهادت پیش رفت.

حجت الاسلام فرازی نیا ادامه داد: امام حسن مجتبی(ع) نخستین سخنران سیاسی بعد از شهادت حضرت علی(ع) در کوفه بود با این که پدر را از دست داده بود یک سخنرانی سیاسی کوبنده ای انجام داد و توانست پیام حق و حقیقت را به مردمان کوفه برساند و پس از آن از کوفه به مدینه منوره برگشت.

سه خصلتی که در دنیا گریبان گیر انسان است

مدیر ارتباطات حوزوی آستان قدس گفت: هر موقع در ایام ولادت و یا شهادت امام حسن مجتبی(ع) از آن حضرت یاد کنیم از دو جنبه دیگر نباید فراموش کنیم یکی از جنبه احادیث اخلاقی و کاربردی  و سبک زندگی دینی آن حضرت و دیگر از وصیت پر مغز و هدایتگر امام حسن(ع) است که در یک روایت حضرت می فرمایند: سه خصلت است که صاحب آن نمی میرد مگر اینکه وزر و وبال و جبران آن سه خصلت سوء را در دنیا بیند یکی «البغی» یعنی سرکشی آدم طغیانگر و  قانون شکن خودش گرفتار یک قانون شکنی در حق خودش می شود. دوم قطع رحم کسی که با عزیزانش قطع رحم کند از طرف عزیزانش تنها می شود. و سوم قسم دروغ، کسی که قسم دروغ بخورد خود او هم دچار قسم دروغ از جانب دیگران می شود.

دنیا در نظرت همچون مردار باشد

عضو اتاق تبلیغ خراسان در پایان گفت: آخرین کلام را از وصیت امام به جناده بن ابی امیه اختصاص می دهم که فرمود: زاد و توشه آخرت را  قبل از اینکه اجلت برسد تهیه کن. بدان که به درستی، در حلال دنیا حساب است و در حرام عقاب و در شبهات عتاب، از دنیا به منزله میته(مردار) بهره ببر یعنی به حد ضرورت و کفایت که اگر حلال باشد دنیایی که داری به مقدار کم استفاده کردی بنابراین زهد ورزیدی و زاهد بودن یک صفت کمالی است و اگر حرام باشد ترک کردی در این صورت وزر و وبالی به گردنت نخواهد بود./301/933/ب1