جنگ نرم و جهاد کبیر
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در خراسان شمالی، رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «مساله فرهنگ را به معنای واقعی کلمه یک «جنگ» به حساب بیاورید.» (1) و «یک جبهه عظیم فرهنگی که با سیاست، صنعت، پول و با انواع و اقسام پشتوانهها همراه است، الآن مثل یک سیلی راه افتاده که با ما بجنگد، جنگ هم جنگ نظامی نیست.»(2)
رهبری همچنین میفرمایند: «قطعاً انتظاری که از اساتید دانشگاهها در این جنگ و مبارزه نرم میرود، فراتر از انتظاری است که از دانشجویان وجود دارد. دانشجویان افسران جوان این جبهه هستند، اما اساتید دانشگاهها، فرماندهان جبههٔ جنگ نرم هستند. فرماندهان این جبهه باید با شناخت مسائل کلان، شناسایی دشمن و کشف اهداف او، طرحی کلان انجام دهند و بر اساس این طرح حرکت کنند.» (3)
رهبر معظم انقلاب در فرازی دیگر میفرمایند: «در این جنگ نرم، وظیفه مجموعهٔ فرهنگی این است که هنر را تمام عیار با قالبی مناسب به میدان آورد تا اثرگذار شود.» (4) و «امروز دنیای اسلام با تهاجم سیاسی و فرهنگی و تبلیغاتی همهجانبهٔ دشمنان اسلام مواجه است، این را باید همه جهان اسلام، همه آحاد مردم، بهخصوص نخبگان و روشنفکران، علمای دین و افراد برجسته غفلت نکنند.» (5)
اگر در سخنان حکیمانه مقام معظم رهبری که در مقاطع گوناگون ایراد شده دقت کنیم، به چند نکته اساسی پی میبریم که مجموعه آنها هندسه فکری ایشان را نشان میدهد:
- جبههٔ عظیم فرهنگی با تمام عِدّه و عُدّه علیه ارزشهای اسلام و انقلاب شکل گرفته است.
- این جبهه فرهنگی، «جنگ» تمام عیار به شمار میرود.
- در این جبهه فرهنگی که از سوی معاندان و دشمنان طراحی شده، تهاجم همهجانبه علیه اسلام ناب نقطه هدف است.
- وظیفه مردم بهویژه نخبگان، روشنفکران، عالمان دینی و دانشگاهیان آن است که در برابر این جبهه معاند به میدان بیایند.
- برای مقابله با این جنگ نَرم، باید هنر تمام عیار، با قالبی مناسب و اثرگذار به کار گرفته شود.
- آرایش این دفاع و جبهه حق، آن است که هرکدام در جایگاه خود قرار گیرند. دانشجویان افسران جوان جبهه هستند و اساتید فرماندهان آن.
- مقاومت و دفاع در برابر این جنگ نَرم، باید با شناسایی دشمن و کشف اهداف او طراحی و عملیاتی شود.
به دیگر سخن، آنچه در جنگ نرم باید مورد شناسایی قرار گیرد، شناخت جبهه معاند و اهداف و ابزار و روشهای آن از یکسو و شناخت جبهه خودی و حق و ترسیم موقعیت آنان از سوی دیگر است که میتوان آن دو را اینگونه مطرح کرد.
در جبهه جنگ نرم دشمنان مسائلی چون غارتگری فرهنگی، شبیخون فرهنگی، تردید افکنی و شبهه آفرینی، شهوت گستری، تولید فساد و تباهی و ساختارشکنی سیاسی جریان دارد و در مقابل در جبهه جنگ نرم حقطلبان مواردی چون غیرتمندی دینی، شجاعت و غفلتزدایی، روشنگری و شبههزدایی، پاکدامنی و عفتگستری، تولید علم و دانشافزایی و ساماندهی و سازندگی وجود دارد.
امام باقر (ع) این دو جبهه را به «بارش باران» و «هجوم ملخها» مانند کرده و میفرماید: «انسانها بر دو گونهاند: گروهی خود زیستی شایسته و بابرکت دارند و سرچشمه خیر و نیکی به همنوعان خویشاند و مانند باران برای همگان میبارند، در برابر گروهی از انسانها هستند که نه خود زندگی سالمی دارند و نه کسی از آنها بهرهای میگیرد. آنان مانند ملخهایی را مانندند که به هر جا روند، غارت و ویرانگری میکنند و هیچگاه هم از این کار خود سیر نمیشوند.»
جنگ نرم دشمن مانند سیلی ویرانگر و هجوم لشکر ملخ، به مزرعه وجود انسانها آسیب میرساند و جز ویرانگری و خسارت و تباهی چیز دیگری در پی ندارد و وظیفه دینداران، دین بانی و استواری در برابر این هجمه و تهاجم است.
جهاد کبیر
قرآن کریم در فضای جنگ نرم دشمنان، اصطلاح «جهاد کبیر» را مطرح کرده است. پیامبر اسلام (ص) در محیط مکه مبتلا به جنگ نرم دشمنان بود، در فضای شرکتآلود مکه، تیر و نیزه و شمشیر و سلاح سخت نبود، اما جنگ نرم با تیرهای تعصب، تمسخر، تهدید، تحریم، توطئه، تطمیع، تکذیب و تحقیر وجود داشت و هر روز و هر لحظه، پیامبر (ص) و یاران در معرض این تیرها قرار داشتند.
در چنین شرایطی خدای علیم و حکیم به پیامبرش میفرماید: «فَلا تُطِعِ الکَافِرِینَ وَ جَاهِدهُم بِهِ جهَاداً کَبِیراً» (6)؛ بنابراین از کافران اطاعت مکن و به وسیله قرآن با آنان مبارزه و جهاد بزرگی کن.
این دستور الهی، وظیفه دینمداران در شرایط جنگ نَرم را معلوم و معین کرده است: پیروی نکردن از ترفندها و تهدیدهای دشمنان و مبارزه کردن به وسیله قرآن با آنان.
روشن است که جهاد به وسیله قرآن با دشمنان، همان جنگ نرمی است که امروز از آن یاد میشود.
در فضایی که دشمنان عنود و جهول، حق و پیروان آن را هدف تیرهای تهمت قرار میدهند، ارزشها و الگوهای پاک آنان را به تمسخر میگیرند و تحقیر میکنند، جبهه حق را کاذب و دروغگو قلمداد میکنند و میخواهند جریان حق را با تحریمها و تهدیدها در محاصره خود قرار دهند و بالاخره با چراغ سبز و تطمیع در پی سست کردن مواضع حقجویان هستند، در چنین فضایی هیچ ابزار سختی کارساز نیست. باید با سلاح نرم به رویارویی با آنان پرداخت، قرآن این رویارویی را به نام «جهاد کبیر» نامگذاری کرده است.
جهاد بزرگ آن است که از همان شیوه و روش و ابزارهایی که دشمنان در تضعیف جبهه حق استفاده میکنند، حقجویان هم همان را به کار گیرند.
به گفته آن عالم زمانشناس و آگاه و شجاع که گفت: «لا یَنتَشِرُالهدی اِلّا مِن حَیثُ اِنتَشَرَ الضَّلال»؛ هدایت گسترش پیدا نمیکند مگر از همان مسیری که ضلالت و گمراهی گسترش مییابد.
باید در این جبهه فرهنگی و جهاد فرهنگی و به تعبیر قرآن در این «جهاد کبیر»، از همان ابزاری که دشمن بهره میگیرد تا حق و حقجویان را منزوی کند، برای نابودی باطل و خنثی کردن حیلهها و ترفندهای او استفاده کرد.
اگر دشمن در جریان جنگ فرهنگی از رسانه شنیداری و دیداری استفاده میکند، جریان حق هم از همان شیوه به مقابله بپردازد.
اگر دشمن با رسانه مکتوب و روزنامه و مجله و کتاب ضربه میزند، باید از همان راه به جنگ او رفت.
اگر آنان با تحریم و در فشار قرار دادن اقتصادی به میدان آمدهاند، حقجویان و ولایتمداران با «جهاد اقتصادی» و استقلال و خودباوری در این میدانها به جنگ دشمن بروند.
گزیده سخن آنکه امروز چه بخواهیم و چه نخواهیم، ناتوی فرهنگی علیه انقلاب و ارزشهای دینی و حاکمیت دین و نماد و نگین ارزشها یعنی ولایت فقیه، آرایش جنگی گرفته است. توپخانه دشمن از خارج و داخل آرمانها، اهداف و ارزشهای این ملت مسلمان و انقلابی را همواره بمباران میکند. عقل و خرد به اضافه تکلیف مسلمانی و دینی اقتضاء میکند که تمامقد و راستقامت در برابر این هجمه و جنگ موضع بگیریم.
در این میان آنان که تریبونهای تبلیغی در اختیار دارند، چه آنان که در سمت و جایگاه استادی قرار دارند و در حوزه و دانشگاه از این فرصت برخوردارند و چه آنان که در جمعه و جماعات به امامت مشغولاند، باید به آرایش جبهه خودی پرداخته و پاسخ منطقی و مستدل به حملات دشمنان بدهند.
دشمن میکوشد با جنگ روانی یأس آفرینی کند؛ اما ما باید با تبلیغ درست و منطقی امیدآفرینی کنیم. دشمن تلاش میکند دروغسازی و شایعهپردازی کند، ما باید واقعیتها را به مردم بگوییم و نقد منصفانه را با دفاع عاقلانه از نظام و مسؤولان به هم آمیزیم.
دشمن آیندهای ابهامآمیز و تاریک را ترسیم میکند، جبهه تبلیغی خودی شایسته است در فضای غبارآلودی که دشمن ساخته و پرداخته است، بصیرت گستری کند تا همچنان نور امید به آینده در دلهای مشتاقان به اسلام و انقلاب بتابد.
دشمن در پی آن است که با جریان شبهه افکنی و شهوت گستری، جامعه و جوانان ما را در مسیر گردباد شبههها و گرداب شهوتها گرفتار سازد، ما باید با روشنگری و پاسخگویی مستدل و منطقی و نیز گسترش عفت و حیا در برابر آنان بایستم و نگذاریم نسل پاک و جوان مستعد ما طعمه شیادان شهوت گستر قرار گیرند.
روحانیت به عنوان دیدهبان نظام و اسلام و ائمه جمعه به عنوان بازوان ولایت و نظام، در این جهاد کبیر مسؤولیتی دوچندان دارند. فرصت به دست آمده برای ترویج و تبلیغ دین، فرصتی طلایی است، اگر نتوانیم از این فرصتها درست استفاده کنیم، به یقین دشمنان با تهدیدها این فرصتها را از ما خواهند گرفت.
بنابراین، همگان بهویژه نخبگان و فرهیختگان بدانند که «حرم در پیش است و حرامیان در پس» و همین اشاره همگان را بس./9314/ی704/ب1
منابع:
1. بیانات مقام معظم رهبری، 20/6/86.
2. همان، 7/9/68.
3. همان، 8/6/88.
4. همان، 16/6/88.
5. همان، 10/7/87.
6. قرآن کریم، سوره فرقان، آیه 56.