وظیفه علما در فریضه امر به معروف و نهی از منکر بسیار مهم است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محسن مجتهد شبستری، نماینده مجلس خبرگان رهبری در درس خارج خود که ظهر دوشنبه در حوزه علمیه آیت الله ایروانی برگزار شد با اشاره به ایه 110  سوره ال عمران، گفت: در اهمیت این فریضه این مقدار بس است که ملاک برتر بودن امت ها انجام امر به معروف و نهی از منکر بیان شده است. مساله دیگر تاخیر در تومنون بالله است، شاید وجه این باشد که ایمان به خدا در پرتو این دو فریضه به دست می یاید. اگر فردی بخواهد به مراتب ایمان برسد باید این فریضه را انجام دهد.

وی با  اشاره به آیه 104 سوره آل عمران، گفت: این آیه شریفه به نحو دیگر بیانگر این موضوع است، امت از ماده «ام» به معنای سازمان یافته است یعنی یک جمعیت متحد، «مِن» در اینجا به معنای «بَعض» است، اگر تبعیضیه شود به نظر می رسد تفاوتی در این دو آیه نمایان می شود و با سوره والعصر نیز هم معنا است زیرا آیه آخر سوره والعصر به فریضه امربه معروف و نهی از منکر تفسیر می شود.

آیت الله شبستری، گفت: در نظر دوم البته این آیه به شئون حکومت برمی گردد که در جامعه ما اینطور بیان می شود که تذکر لسانی مردم به دیگران اگر به بحث منجر شد به نیروی انتظامی خبر داده و این نیرو از ضابطین قوه قضاییه استفاده می کند. آیه اول به عموم و آیه دوم مربوط به حکومت و حاکمیت جامعه اسلامی است که حاکمیت باید ستادی در این زمینه داشته باشد و به نظر بنده یک وزارتخانه در این زمینه وجود داشته باشد ولی فعلا یک ستاد در این زمینه تشکیل شده و این ستاد نیز کار جدی انجام نمی دهد.

وی افزود: اما برخی مسؤولان به این قوه قهریه اعتقادی ندارند و فقط کار فرهنگی را مدنظر دارند که این کار کافی نیست. قرآن می فرماید«وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ ۚ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ» باید توجه شود اگر شلاقی در این زمینه باشد آن خانم بدحجاب توبه کرده و دیگر با آن وضع وارد جامعه نمی شود.

نماینده مجلس خبرگان رهبری، اظهار داشت: در تفاسیر مختلف بیان شده این دائیان به خیر علما و مبلغان هستند، آنهایی که به علم و شرایط لازم تجهیز هستند و شاهد این مطلب آیه 64 سوره مائده است« وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَیْدیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ یَداهُ مَبْسُوطَتانِ یُنْفِقُ کَیْفَ یَشاءُ وَ لَیَزیدَنَّ کَثیراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ طُغْیاناً وَ کُفْراً وَ أَلْقَیْنا بَیْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ کُلَّما أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللّهُ وَ یَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَساداً وَ اللّهُ لا یُحِبُّ الْمُفْسِدینَ» این آیه بیان می کند وظیفه علما است که امربه معروف و نهی از منکر را انجام دهند.
وی افزود: شاهد روایی این موضوع در وسائل جلد 16 باب 4 آمده که پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: «إذا ظهرت البدع في أمتي فليظهر العالم علمه، فان لم يفعل فعليه لعنة اللّه‏» حضرت می فرمایند؛ عالم در دین من باید مقابل بدعت را بگیرد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: مشخص می شود برخی از کارها خلاف شرع  و بدعت است، برخی می گویند کُنسرت ها همان حرکات موزون است و یا موسیقی سنتی، این کارها بدعت هستند. مانند رقص و حرکات موزون دخترها مقابل نامحرمان که در برخی مراسمات برگزار می شوند لااقل افراد متدین نباید در این جلسات شرکت کنند.
 

امیرمومنان(ع) می فرمایند؛ و ما أخَذَ اللّه ُ عَلَى العُلَماءِ أن لا يُقارُّوا على كِظَّةِ ظالِمٍ، اگر نبود آنچه خداوند از علما پیمان گرفته که در مقابل ستمگری ها و پرخوری ها بیاستند، من مهار شتر خلافت را کنار می گذاشتم. از این بیان استفاده می شود وظیفه علما بسیار سنگین بوده و نباید مقابل منکر چشم پوشی کرد. پیامبراکرم(ص) در روایتی می فرمایند«مَن أمَرَ بِالمَعروفِ و نَهى عَنِ المُنكَرِ فهُوَ خَليفَةُ اللّه ِ في الأرضِ ، و خَليفَةُ رَسولِهِ» این حدیث در تفسیر مجمع البیان ذیل آیه قرآن بیان شده است.

وی، گفت: یک مساله را شیخ محمد عبدو بیان داشته، اگرچه از اهل سنت است ولی نکات ظریفی بیان داشته است، در جلد چهارم المنار این موضوع را بحث کرده است، او می گوید در دو سطح امربه معروف و نهی از منکر انجام می پذیرد، یک مرحله در داخل جامعه اسلامی و مورد دوم در خارج از جامعه اسلامی است، در سطح اول دو نوع وجود دارد، یک نوع معمولی امر و نهی می کند و نوع دوم از سوی مسوولان و افرادی که دارای امکانات و شرایط هستند.
 
وی افزود: گاهی نیز در همان سطح اول احتیاج به مقدمات است، باید از ابزارهایی مانند صداوسیما استفاده کرد. ایه «کنتم خیر امتی» نیز به همین مساله اشاره دارد. افراد معمولی در حد خود و افراد باسواد نیز در حد معلومات خود باید بیانگر موضوع شوند و ایه «و لتكن منكم اُمّة یدعون إلی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنكر و اُولئك هم المفلحون» در این تفسیر بیان شده که شاید مربوط به دعوت جهانی باشد.

آیت الله مجتهد شبستری، گفت: شاید برخی از مسلمانان امکانات این کار را داشته باشند، او(عبدو) در تفسیر خود 8 شرط را بیان می کند، ابتدا می گوید، العلم تام بما یدعون علیه، آن آمر به معروف باید از علم کافی برخوردار باشد، «یجب علم به قرآن و العلم به سنه و سیره النبی و ما اضافه می کنیم سیره اهل بیت را و شرط دوم داشتن علم تاریخ است. آمر به معروف باید علم به تاریخ داشته باشند .علم تقویم بُلدان باید علم جغرافیا نیز بداند شرط دیگر «علم النفس» است، باید روانشناسی و جامعه شناسی بداند، شرط 5 دارا بودن علم اخلاق و متخلق به اخلاق الهی است، شرط ششم «العلم السیاسی» است، آشنا به مسائل سیاسی باشد.
وی افزود: شرط هفتم این است که باید العلم به لغات دیگر داشته باشد، علم دیگر زبان ها بسیار مهم است، امروز احتیاج به مبلغانی است که زبان های مختلفی مسلط باشد ولی متاسفانه طلاب کمی هستند که به زبان دیگر کشورها مسلط هستند. شرط آخر معرفت به ملل و امم و مذاهب دیگران است، باید علم به عقائد دیگر مذاهب داشته باشد.

متولی مدرسه علمیه ایت الله ایروانی، گفت: پیامبراکرم(ص) به سلطان های دیگر نامه نوشتند، پیامبر به سلطان حبشه نامه نوشته و مبلغ فرستادند و او مسلمان شد و این نامه ها موثر بود. امام خمینی(ره) در زمان حیات به گورباچف نامه نوشتند. رهبری به جوانان غربی نامه نوشتند که به متن و سنت اصلی اسلام توجه داشته باشند. اگر مبلغ واجد شرایط داشته باشیم دنیا تشنه اسلام است اما مبلغ به اندازه کافی برای دیگر کشورها وجود ندارد./811/پ۲۰۱/ب۱