به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از صبح نو، شهروندان اربیل، دهوک، سلیمانیه، کرکوک و مناطق کردنشین خارج از مرزهای اداری منطقه کردستان عراق، با حضوری کم رنگ، پای صندوق‌های رأی آمدند و برگه‌هایی را که به 4 زبان کردی، عربی، ترکمانی و سریانی نوشته شده بود به صندوق‌های مشخص شده انداختند.
«نجم‌الدین کریم» استاندار کرکوک که به‌دلیل اقدامات یکجانبه‌اش در این استان درباره همه‌پرسی، از سوی پارلمان عراق، از پستش خلع شده، از دیگر مقامات کُردی بود که رأی خود را به صندوق انداخت و اظهار داشت که مشارکت در این همه‌پرسی آینده‌ای بهتر را برای ما تضمین می‌کند.
نچیروان بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق هم با حضور در رأی‌گیری گفت: رفراندوم به معنای تشکیل فوری دولت و تعیین مرزها نیست.
تحریم همه‌پرسی از سوی حزب التغییر کردستان
از سویی دیگر «سروه عبدالواحد» رییس فراکسیون پارلمانی حزب «التغییر» با اعلام اینکه نمی‌تواند فساد، سرقت درآمدهای نفتی و هدررفتن بیت‌المال را نادیده بگیرد، با غیرقانونی خواندن «بارزانی» گفت که همه‌پرسی جدایی را تحریم می‌کند.
وی طی بیانیه‌ای که نسخه‌ای از آن در «السومریه نیوز» منتشر شد، گفت: من این همه‌پرسی را تحریم می‌کنم زیرا نمی‌توانم روی فساد و سرقت درآمدهای نفتی سرپوش بگذارم. این تحریم یعنی عدم به رسمیت شناختن مشروعیت بارزانی. من چگونه می‌توانم به درخواست یک رییس غیرقانونی در این همه‌پرسی شرکت کنم. من چگونه می‌توانم به درخواست شخصی پاسخ مثبت دهم که پارلمان را تعطیل و رییس‌اش را طرد کرد. چرا باید به خواست شخصی که به آرای بیش از 500 هزار رأی‌دهنده کردی که خواستار مشارکت در حکومت منطقه کردستان بودند، بی‌احترامی کرد و با یک تماس تلفنی وزرای آنها را به خانه‌هایشان برگرداند، احترام بگذارم.
عبدالواحد تاکید کرد: من به شهدای رسانه که در طول حاکمیت بارزانی ترور شدند، چه بگویم. چگونه با شهدای 17 فوریه و سایر شهدا روبهرو شوم... شهدایی که تنها به‌دلیل آنکه خواستار بهبود وضعیت معیشتی خود بودند و پایان دادن به فساد، کشته شدند.
عدم استقبال مردم جنوب «کرکوک» از همه‌پرسی
همچنین؛ همه‌پرسی جدایی کردستان عراق، در شهرها و مناطق جنوب کرکوک، ترکلان، یایجی، کومبتلر، تازه خورماتو، البشیر و قصبه امام زین‌العابدین با عدم استقبال مردم روبهرو شده است.بر این اساس، برخی از گزارش‌های دیگر نیز از عدم استقبال کُردها از همه‌پرسی استقلال از دولت مرکزی در سلیمانیه حکایت دارند.
بخش‌های سعدیه و مندلی عراق هم به دلیل مشکلات امنیتی برگزاری رفراندوم را تجربه نکردند. این دو منطقه جزو مناطق مورد منازعه در استان دیالی هستند.
تظاهرات مردم عراق علیه همه‌پرسی استقلال
از سویی دیگر، مردم عراق در اعتراض به این همه‌پرسی در منطقه الخالص واقع در استان دیالی روز دوشنبه تظاهرات کردند.ئتظاهرات‌کنندگان در این تظاهرات با سر دادن شعارهایی علیه برگزارکنندگان همه‌پرسی، خواستار توقف فوری آن شدند.
دستور ویژه العبادی به نیروهای امنیتی
حیدر العبادی نخست وزیر عراق هم به نیروهای امنیتی این کشور دستور داد که برای حمایت از شهروندانی که در مناطق تحت سیطره اقلیم کردستان مورد تهدید و اجبار واقع می‌شوند، وارد عمل شوند.
همچنین منابع عراقی اعلام کردند، دولت مرکزی بغداد همه‌پرسی را تنها جوهری روی کاغذ می‌داند و اقدامات تنبیهی را در واکنش به اجرای همه‌پرسی اتخاذ خواهد کرد.
العامری: همه‌پرسی توطئه بزرگ ضد عراق است
هادی العامری دبیر کل سازمان بدرعراق اعلام کرد: برگزاری همه‌پرسی توطئه بزرگی ضد وحدت عراق است. آنچه در شمال عراق می‌گذرد، توطئه بزرگی ضد وحدت عراق و حاکمیت آن است و اجازه پیاده شدن آن هر بهایی که داشته باشد، داده نمی‌شود.
نوری المالکی: همه‌پرسی به مثابه اعلان جنگ است
نوری المالکی معاون رییس‌جمهور عراق هم اعلام کرد که مخالف همه‌پرسی غیر قانونی است که در اقلیم کردستان برگزار شده و برگزاری همه‌پرسی، به مثابه اعلان جنگ ضد وحدت ملت عراق است.
عمار حکیم: کردهای عراق پشیمان می‌شوند
عمار حکیم رییس حزب حکمت ملی عراق با هشدار به مردم اقلیم کردستان عراق تاکید کرد که آنها تنها متضرران این همه‌پرسی هستند.
اقدامات اولیه دولت عراق در واکنش به همه‌پرسی
همچنین یک منبع دولتی عراق اعلام کرد که دولت این کشور از روز گذشته شروع به اجرای تصمیمات کابینه امنیتی درباره همه‌پرسی کردستان عراق کرده است.
این مقام دولتی که خواسته تا نامش فاش نشود، به شبکه آسیا گفت: با کشورهای مرتبط برای توقف همکاری با اقلیم در خصوص گذرگاه‌های مرزی و فرودگاه‌ها و صادرات نفت هماهنگی صورت گرفته و به این کشورها گفته‌ایم که فقط با دولت مرکزی عراق همکاری کنند.
او افزود: این کشورها نیز موافقت کرده و اقدامات اولیه را در این خصوص انجام داده‌اند.
این مقام عراقی در ادامه گفت: به مراجع قضایی و دستگاه‌های نظارتی درباره بلوکه کردن اموال مربوط به اقلیم و برخی سیاسیون که از فروش نفت به‌دست آمده، دستورات صادر شده است.
اردوغان: درصورت لزوم علیه اقلیم کردستان اقدام نظامی می‌کنیم
«رجب طیب اردوغان» رییس‌جمهور ترکیه هم در سخنانی تأکید کرد: در صورت لزوم علیه اقلیم کردستان گزینه نظامی اتخاذ می‌کنیم. وی تأکید کرد: جلوی صادرات و فروش نفت اقلیم کردستان را می‌گیریم.
رایزنی‌های سران کشورها درباره همه‌پرسی اقلیم
روسای جمهور ایران و ترکیه، ایران و روسیه و ایران و عراق به‌صورت تلفنی پیرامون روابط دوجانبه و آخرین تحولات منطقه و در رأس آنها همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق
رایزنی کردند.
همچنین منابع ترکیه‌ای از تماس تلفنی روسای‌جمهور این کشور و روسیه درباره همه‌پرسی جدایی کردستان عراق
خبر دادند.
رسانه صهیونیست: اسرائیل تنها حامی همه‌پرسی است
کانال ۱۰ تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داد: اسرائیل تنها طرفی است که حمایت کامل خود را از همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق اعلام کرده است.
بر اساس این گزارش، تلویزیون رژیم صهیونیستی همچنین عنوان کرد: به جز اسرائیل هیچ طرف دیگری رسماً و علناً حمایت خود را از همه‌پرسی کردستان عراق اعلام نکرده است.
فؤاد معصوم: تصمیم برگزاری همه‌پرسی، یکجانبه است
فؤاد معصوم رییس جمهور عراق به همه‌پرسی واکنش نشان داد. وی تصمیم به برگزاری همه‌پرسی را تصمیمی یکجانبه دانست و خواستار پرهیز از تنش شد.
حزب‌الله عراق: همه‌پرسی اقلیم کردستان را به رسمیت نمی‌شناسیم
گردان‌های حزب الله عراق در واکنش به همه‌پرسی اقلیم کردستان اعلام کرد که همه‌پرسی اقلیم کردستان را به رسمیت نمی‌شناسد زیرا نتایج آن از سوی مسعود بارزانی جعل می‌شود.
در این بیانیه آمده است: با وجود اینکه همه‌پرسی غیرقانونی که بارزانی و حامیانش به کردها تحمیل کرده‌اند با مخالفت‌های گسترده داخلی و بین‌المللی روبه‌روست اما کسانی که بر گردن ملت کُرد سوار هستند، بر تصمیم خود اصرار دارند و همه تصمیمات پارلمان، دادگاه فدرال و دولت عراق درباره توطئه همه‌پرسی بارزانی-صهیونیستی را نادیده می‌گیرند.
آرایش هجومی تانک‌های ترکیه در مرز با کردستان عراق
همچنین روزنامه «زمان» نوشت: «ارتش ترکیه آرایش هجومی به خود گرفته و آماده رسیدن دستور برای ورود به خاک عراق (اقلیم کردستان) است.»
بیش از پنج میلیون نفر حق مشارکت در این همه‌پرسی غیرالزام‌آور درباره استقلال در چهار استان اربیل، دهوک، سلیمانیه و حلبچه و نیز مناطق مورد منازعه در کرکوک را داشتند؛ هرچند برخی منابع خبری این تعداد را سه میلیون و 900 نفر اعلام می‌کنند. انتظار می‌رود در روزهای آتی، جنگ نفت به منظور تقابل آتی بین دولت مرکزی و منطقه کردستان صورت گیرد چرا که براساس منابع خبری، نیروهای پیشمرگ تحت تدابیر شدید در اطراف چاه‌های نفت و تاسیسات حیاتی کرکوک نیروهای خود را مستقر کرده‌اند و علت آن را بیم تحرکات نظامی دولت مرکزی برای تسلط بر این منطقه عنوان می‌کنند./۱۳۲۵//۱۰۳/خ