بررسی منشأ حقوق مطرح شده در رساله حقوقی امام سجاد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام مصطفی درایتی، عضو علی البدل شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران شامگاه چهارشنبه در ادامه سلسله جلسات «گفتارهای معرفتی در شب های ماه محرم» که در محل حسینیه فرهنگیان مشهد برگزار می شود، به بیان نکاتی پیرامون ابعاد مختلف رساله حقوق امام سجاد(ع) پرداخت.

حجت الاسلام درایتی در پاسخ به این شبهه که «حقوق علمی جدید است و برای فهم آن نیاز به رجوع به سخنان گذشتگان وجود ندارد»، اظهار کرد: این ادعا از دورن دارای یک حالت متضاد است چون کسانی که از حقوق مدرن صحبت می کنند به ناچار به نظریه های دانشمندان گذشته استناد می‌کنند.

وی به بیان توضیحاتی پیرامون این رساله پرداخت و افزود: وقتی از حق صحبت می کنیم بیشتر به حق اعتباری عنایت داریم و وقتی کلمه اعتبار در روابط اجتماعی مطرح می شود یعنی این حق دارای منشأ است و یکی از دعواهای اساسی و جدی این است که منشأ این حق کجاست؟ دنیای جدید می گوید منشأ این حق انسان است اما در ادیان الهی اینطور نیست.

عضو فعال حزب اتحاد ملت ایران در پاسخ به این پرسش که «بین دو مفهوم عقیده و انسان، کدامیک بر دیگری رجحان دارد؟» گفت: آنچه در آموزه های دینی ما و به صورت معقول به ذهن می رسد، این است که همواره عقیده بر انسان برتری دارد و حق بر اساس همین رجحان تعریف می شود. در نتیجه مؤمن بودن حق را به همراه می آورد نه انسان بودن و از همین رو اگر کسی از ایمان خارج شود، بخشی از حقوقش زائل خواهد شد. این در حالی است که امام سجاد(ع) کرامت ذاتی انسان را نیز منشأ حق معرفی می کنند و اگر این مبنا در فقه ما جای پیدا کند تاثیرات گسترده ای در پی خواهد داشت.

حجت الاسلام درایتی یکی دیگر از مسائلی که منشأ حق قرار گرفته را «توجه به مصلحت و مفسده» دانست و خاطرنشان کرد: این مصلحت و مفسده است که تعیین می کند حقی برقرار شود و یا برقرار نشود. البته بعضی از مفاسد و مصالح با خرد جمعی شناخته می شود و شناخت برخی از مصالح حقیقی هم ممکن است که اصلا از عقل بشر ساخته نباشد،که ما معتقدیم این مصلحت با وضع احکام الهی تحقق پیدا خواهد کرد./820/پ۲۰۲/ب۲