مهدویت موضوع ششمین جلد موسوعه رد شبهات

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، گروه کلام و معارف پژوهشکده حج و زیارت وابسته به حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، مجموعه «موسوعه رد شبهات» را به قلم جمعی از نویسندگان به رشته تحریر در آورده و مؤسسه فرهنگی هنری مشعر آن را منتشر کرده است.

این مجموعه با توجه به تغییر هجمه‌ها و شبهات دشمنان اسلام علیه مذهب اهل بیت علیهم السلام در سال های اخیر و با هدف انجام این وظیفه خطیر و دفاع از مذهب اهل بیت علیهم السلام تنظیم شده است و توجهی ویژه به مسأله «پاسخگویی به شبهات» دارد.

آثار مورد نظر شامل عنوان کتاب‌های توحید، قرآن، اهل بیت (1)، امام علی (1)، امام علی (2)، مهدویت، شیعه (1) و شیعه (2) می شود که سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا براساس وظیفه خود در معرفی آثار منتشر شده حوزوی، هر یک از این عنوان ها را بررسی کرده است.

اثبات حیات امام مهدی عجل الله تعالی، حکم به غیر قرآن «سیره حکومتی امام مهدی»، بررسی و مفهوم‌شناسی حدیث «من مات ولم یعرف ...» و تناسخ و رجعت عنوان موضوع‌های ششمین جلد مجموعه موسوعه رد شبهات با عنوان «مهدویت» است.

محمدظاهر نصیری در مقاله‌ای از این اثر به اثبات حیات امام مهدی عجل الله تعالی پرداخته و به این نتیجه رسیده است که شبهات شیخ وهابیت درباره ولادت و غیبت حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه کاملا نادرست بوده و مبتنی بر هیچ واقعیت تاریخی و علمی نیست.

وی بیان می‌کند که تولد حضرت مهدی علیه‌السلام از مسلمات تاریخ بوده و بسیاری از مورخان و دانشمندان اهل سنت نیز بر آن گواهی داده‌اند که نادیده گرفتن گواهی این جمع بزرگ، با استناد به سخن‌های ناگفته طبری و ابن قانع اموی، جز لجاجت و دشمنی با حقیقت نمی‌تواند باشد.

این پژوهشگر حوزوی بی‌ثمر خواندن وجود حجت غایب با این بهانه که اعتقاد به امام غایب اعتقاد به معدوم و مفقود است و هیچ مصلحتی بر وجود معدوم مترتب نیست را نیز با واقعیت لغت‌شناسی و معارف و باورهای دینی مسلمانان سازگار ندانسته و تأکید می‌کند که از نظر لغت، مفهوم واژه «غیبت» هیچ‌گاه به معنای فقدان و عدم نبوده و نیست؛ بلکه به معنای پنهان و مستور بودن آمده است.

وی از نظر فرهنگ قرآن و معارف دین سخن ابن تیمیه را توجیه پذیر ندانسته بلکه لازمه سخن او را انکار تمام عالم غیب دانسته است؛ زیرا اگر هر غایبی مساوی با معدوم باشد، نتیجه‌اش این خواهد شد که تمام عالم غیب که قرآن و روایات بر آن تصریح دارند معدوم باشد و این یعنی انکار وجود خدا، فرشتگان، قبر و قیامت که هیچ مسلمانانی نمی‌تواند به آن ملتزم گردد.

جواد جعفری از دیگر نویسندگان این اثر نیز در مقاله‌ای حکم به غیر قرآن «سیره حکومتی امام مهدی» را بررسی کرده و در پایان نتیجه گرفته است که «قضاوت داوودی» که روایات شیعه از آن بسیار سخن گفته‌اند، اصطلاحی خاص با بار معنایی خاص است.

این اصطلاح درباره داوود علیه‌السلام بیان شده که بدون رجوع به شاهد و یمین، براساس علم خدایی، طبق واقع داوری می‌کرد. این امر اشاره به جواز و صحت حکم به علم قاضی دارد که دانشمندان اهل تسنن نیز پذیرفته‌اند و هرگز به معنای حکم به آیین یهود نیست.

وی تأکید می‌کند که این حکم طبق کتاب‌های آسمانی، نه انديشه‌ای برآمده از روايات شيعه، بلکه حقيقتی قرآنی است. مفهوم صحيح حکم بر اساس تورات و انجيل و زبور، يعنی از آنجا که با نزول قرآن هيچ کتاب آسمانی ديگری حجيت و اعتبار ندارد و تنها سيرت و سنت پيامبر گرامي اسلام حجت و شايسته پيروی است، بنابراين کتاب‌های آسمانی از آن جهت می‌توانند معيار عمل باشند که به آمدن پيامبر اسلام بشارت می‌دهند و بر حجيت و اعتبار آيين او دلالت می‌کنند.

جعفری در مجموع شبهاتی را که به خاطر این روايات به مذهب اهل بيت علیهم‌السلام وارد کرده‌اند سخنانی واهی دانسته و تصریح می‌کند که اگر نگوييم این سخنان از سر غرض‌ورزی است، قطعاً در اثر توجه نداشتن دقيق به منابع شيعه و حتی به منابع اهل سنت ايراد شده است.

در این اثر بررسی و مفهوم‌شناسی حدیث «من مات ولم یعرف ...» را محمدعارف کاشفی به عهده دارد که در ضرورت و اهمیت بحث چنین آورده است: لزوم امام و پیشوا برای همه جوامع، امری عقلایی، وجدانی و خدشه‌ناپذیر است. بنابراین همه پیامبران برای دوره پس از حیات خود، ولی و جانشین داشته‌اند.

وی پس از بررسی و طرح دیدگاه‌های مختلف در مقاله خود به این نتیجه رسیده است که حدیث شریف «من مات ولم یعرف ...» از نظر سند، اگر نگوییم تواتر لفظی، به حد تواتر معنوی رسیده است؛ زیرا نقل همه فرق (اهل تسنن، اهل تشیع و زیدیه) جای هیچ تردیدی در صحت صدور آن از رسول اکرم صلی الله علیه و آله باقی نمی‌گذارد؛ شبهات پیرامون آن نیز وارد نیست.

این پژوهشگر حوزوی در بخش دیگری از مقاله خود معرفت امام و اطاعت از او را واجب دانسته و با بیان این‌که هیچ زمانی خالی از حجت خدا نیست، در بیان اوصاف امام می‌نویسد: امام معصوم مصون از هر لغزشی بوده، مرجعیت علمی منحصر به فرد داشته از فضایل و صفات ویژه‌ای برخوردار است.

وی مصداق منحصربه فرد امام را در این حدیث، امامان دوازده‌گانه از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله عنوان کرده و در مطلبی آورده که بعد از شهادت امام حسن عسکری علیه‌السلام، این ردا تا برپایی قیامت بر قامت نورانی حجت بن الحسن العسکری پوشانده شده است.

موضوع تناسخ و رجعت را نیز رحمت الله ضیایی بررسی کرده و در تبیین موضوع به تحلیل چگونگی رجعت، دلایل رجعت، رجعت و تناسخ و پاسخ به شبهات مطرح شده در این زمینه پرداخته و دلایل بطلان تناسخ را از دیدگاه علمای شیعه مطرح کرده است.

وی با اشاره به این‌که شیعه با تکیه بر دو اصل اساسی اسلام، یعنی قرآن و آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام از همان سده‌های نخستین، آموزه تناسخ را با دلایل متقن عقلی و نقل با شدت تمام رد کرده است، ثابت می‌کند که «رجعت» ریشه در قرآن و روایات دارد و با هیچ یک از اصول بنیادین اسلام در تعارض نیست.

این پژوهشگر عرصه دین معتقدان به «تناسخ» را منکر رستاخیز و از دیدگاه علما و دانشمندان شیعه کافر و خارج از دین دانسته و تفاوت‌های اساسی نه‌گانه «رجعت» و «تناسخ» را بیان و ادعای احمد امین و برخی نویسندگان وهابی را در این باره رد کرده است.

وی در پژوهش خود ثابت کرده است که این‌گونه شبهات، غیرعلمی و براساس وهمیات و خیالات دشمنان شیعه و برای اغراض خاصی ترویج می‌شود و شاهد این مدعا را نیز دلایلی فاقد ارزش‌ علمی دانسته که نویسنده وهابی برای اثبات ادعایش بیان کرده است.

گفتنی است، مؤسسه فرهنگی هنری مشعر، ششمین جلد موسوعه رد شبهات را با موضوع مهدویت در قطع رقعی و ۱۳۴ صفحه به کوشش گروه کلام و معارف پژوهشکده حج و زیارت وابسته به حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت منتشر کرده است./۹۲۰/ ن ۶۰۲/ش