روش شناسی زبان مشترک اندیشمندان هر علمی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی «ضرورت باز مهندسی روش شناسی مطالعات دینی در حوزه معاصر» عصر امروز در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی حوزه های علمیه در مصلی قدس قم برگزار شد.

حجت الاسلام محمداسماعیل عبداللهی رییس مدرسه عالی انوار طاها در این نشست با بیان این که روش شناسی چندین سال است که به حوزه علوم انسانی ورود پیدا کرده است، ابراز داشت: در حوزه های علمیه بخشی از این دانش به صورت ناقص اجرا شده است.

وی افزود: ما نیازمند بازمهندسی مجدد بر اساس علوم وحیانی هستیم و نگرشی ایجاد کنیم که این ادعا تا حدی پذیرفته شود؛ برای روش بیش از 90 معنا ذکر شده است ولی در حقیقت روش به معنای چگونگی چیدن مراحل انجام یک کار از ابتدا تا پایان است به منظور تحقق نظام مند آن فعالیت.

رییس مدرسه عالی انوار طاها با بیان این که روش بر کیفیت، مراحل و روابط متکی است، اظهار داشت: همین مسأله نقطه عطف است یعنی مراحل ممکن است نسبت به هرپدیده و موضوعی فرق داشته باشد؛ به همین جهت روش تدریس یک استاد با استاد دیگر تفاوت می کند، هر روشی متناسب با موضوع و متغیرهای دیگر از جمله زمان عوض می شود.

وی ادامه داد: راز تنوع در روش ها در دو عنصر اساسی است؛ یکی وجود اجزا و متغیرات فراوان و عنصر دیگر ذائقه و سلیقه انسان است و اختلاف سلیقه ها اختلاف در روش ها را پدید می آورد.

حجت الاسلام عبداللهی با بیان این که واژه مطالعات در کنار پژوهش ها و تحقیقات و قالب های تحقیق بیان می شود، ابراز داشت: مطالعات علاوه بر تحقیق به معنای علمی خود، به تبیین و توصیف و روش شناسی و گستره های آن پدیده نیز می پردازد.

وی افزود: انسان گاهی به مطالعات از منظر تحلیلی و گاهی از منظر توصیفی نگاه می کند و حتی گاهی کاربردی و بنیادی است؛ به عنوان مثال پژوهش های مربوط به حوزه های معرفتی پژوهش های بنیادی است و اگر مربوط به دغدغه های امروز جامعه باشد یک کاربرد محسوس با زندگی مردم دارد مثل خطر نفوذ فرهنگی به مدارس که یک مطالعه کاربردی است.

رییس مدرسه عالی انوار طاها با تأکید بر این که توقع ما از روش شناسی این است که به بیان و سنجش شیوه ها، ابزارهای فهم و رهیافت های تحقیق بپردازد، ابراز کرد: تا قرن 19 میلادی روش شناسی انفرادی بود و اندیشمندان از یکدیگر نیز هیچ خبری نداشتند، اما از این قرن به بعد روش شناسی به سمت پژوهش های جمعی رفت که همه از فعالیت های یکدیگر خبر دار شدند.

وی تصریح کرد: اگر قرار است مطالعات به نیازهای بشر پاسخ بدهد و دین مدعی این امر در بعد روحانی و مادی باشد، باید بتوانیم متناسب همان مسأله نیز یک روش شناسی تولید کنیم که بتواند یک مخاطب تمدنی ایجاد کند.

حجت الاسلام عبداللهی با بیان این که روش شناسی زبان مشترک دانشمندان است، یادآور شد: زبان مشترک انسان هایی که در حوزه مدیریت کار می کنند با روش شناسی مشخص می شود همچنانکه لباس، زبان مشترک روحانیت است و البته همین روش شناسی موجب پیشرفت علم شده است./1330/پ۲۰۲/ی