«سرگذشت تقریب؛ یک فرهنگ، یک امت»

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی کتاب «سرگذشت تقریب؛ یک فرهنگ، یک امت» نوشته علامه محمدتقی قمی را با مقدمه و ملحقات استاد سید هادی خسروشاهی منتشر کرد.

کتاب «سرگذشت تقریب» شامل دیدگاههای آیت ‏الله محمدتقی قمی (بنیانگذار دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه مصر)، درباره تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان است که به همت استاد خسروشاهی، محقق و چهره نامدار تقریبی معاصر، گردآوری و تنظیم شده است و به رغم فشردگی، گامی است برای احیای این طرح راهبردی و هر مقاله آن، اصلی بنیادی در عرصه تحکیم و تقویت تقریب و بالا بردن میزان وحدتِ بخش‌های گوناگون مسلمانان با یکدیگر است.

در این کتاب یک پیشگفتار مفصل از استاد خسروشاهی درباره تقریب و بنیانگذار آن و شش بخش و پیوست هایی مستند و خواندنی آمده است. معنای تقریب، ساز و کار تقریب، اهمیت تقریب، تاریخچه تقریب، زندگی و بیوگرافی آیت ‏الله قمی، علمای الازهر و نهضت تقریب و سجایای اخلاقی علامه قمی و... مهمترین موضوعاتی هستند که در پیشگفتار مطرح شده است.

بخش اول کتاب دربرگیرنده مقاله های هدفمند آیت ‏الله قمی در مجله «رساله الاسلام» (چاپ دارالتقریب در قاهره) است که در سه قسمت «دین و دنیا: رابطه علم و ایمان»، «حکایت تقریب، تولد و شکل گیری» و «فرهنگ تقریب: دیدگاهها و تجربه‎ ها» تنظیم شده و هر یک شامل چندین یادداشت و مقاله جداگانه است.

نویسنده در بخش دوم کتاب با عنوان «میراث و تقریب، اصالت و تجدد» به گرفتاری تجددگرایان برای میراث اسلامی می پردازد. «برنامه‏های تقریب؛ گفتمان عقلی نه احساسی»، عنوان بخش سوم کتاب است. مقدمه‏ های علامه قمی بر چاپ کتابهای «مجمع البیان العلوم القرآن»، «المختصر النافع فی فقه الاسلامیه» و «شرح اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه» ـ را که هر سه از میراث ‏های مشهور تفسیری و فقهی شیعه هستند ـدارالتقریب در قاهره منتشر کرده است.

دو نامه، یکی نامه سرگشاده به شیخ محمد متوالی الشعراوی (وزیر اوقاف و امور الازهر مصر) و دیگری نامه سرگشاده به جهان اسلام و علمای امت اسلامی ـ که بیانگر اخلاص و وفاداری علامه قمی، این مصلح بزرگ به آرمان امت واحده اسلامی و عظمت اسلام راستین است ـ در بخش پنجم امده است.

بخش ششم و پایانی این کتاب هم شامل پنج مصاحبه علامه قمی با سه نشریه مصری (روز الیوسف، الاهرام و الاخبار) است که در آن به تشریح اوضاع جهان اسلام و راهکارهایی برای برون رفت از مشکلات، اهداف و آرمانهای تقریب مذاهب اسلامی، فعالیت های دارالتقریب و مشکلاتی می پردازد که با آن روبرو شده است و توانسته با همکاری همفکرانش در دارالتقریب، با موفقیت بر آنها چیره شود.

استاد خسروشاهی برای مستندسازی مطالب کتاب، پیوست ‏های تاریخی ارزشمندی به آخر کتاب افزوده است که حدود یک سوم کل صفحات این کتاب هستند. این پیوست‏ ها در پنج بخش، شامل اسناد تاریخی، نامه‏ های مستند، دیدارها و بازدیدهای مصور و عکس‏هاست.

اولین بیانیه جماعت تقریب، نامه‏ های رد و بدل شده بین علامه قمی و شیخ محمود شلتوت (رئیس دانشگاه الازهر)، شرح دیدارها و بازدیدهای علمای الازهر و علمای ایران، گزارشی از نخستین سمینار تقریب مذاهب اسلامی در قاهره و همچنی گزارشی از کنگره بزرگداشت آیت ‏الله ‏‏العظمی بروجردی و علامه شلتوت با شرکت علمای الازهر و ایران و... مهمترین موضوعات مطرح شده در بخش پیوست ‏ها هستند.

بخشی از مقدمه کتاب

استاد خسروشاهی در بخشی از مقدمه این کتاب می2نویسند: «محور اصلی که مباحث این کتاب بر گرد آن می‏چرخد، تقریب و وحدت مذاهب اسلامی است که در این زمینه مباحث مهمی به شمار می ‏رود؛ زیرا بیانگر اندیشه ‏های یکی از پیشگامان جنبش تقریبی در قرن چهاردهم هجری یعنی آیت ‏الله قمی است که تمامی عمر خود را وقف این برنامه حیاتی و مهم ساخته بود... تردیدی نیست که فعال کردن موضوع تقریب، از اهمیت بسزایی برخوردار است، به ویژه که امت اسلام، اینک دوران بسیار دشواری را از سر می گذراند که مستلزم نیرومندی و استقامت و صلابت در رویارویی با یورش دشمنان فرومایه و خون ‏آشام است؛ باید همه کوشش‎ها و توانها را در راه پیشبرد و گسترش این مهم به کار گرفت. بی توجهی و اهمال در این کار ـ با هر عذر و بهانه ‏ای که صورت گیرد ـ بدون تردید پیامدهای ناخوشایندی برای مسلمانان و امت اسلامی خواهد داشت.»

دراین کتاب، علاوه بر تبیین اندیشه های تقریبی و ضرورت بسط آنها در میان امت واحد ـ که دارای فرهنگ واحد است ـ سرگذشت تقریب، و هدف از تأسیس دارالتقریب نیز روشن می شود.

«سرگذشت تقریب» به کوشش استاد خسروشاهی به هنگام اقامت در قاهره (به عنوان سرپرست دفتر حفاظت از منافع جمهوری اسلامی ایران در مصر)، جمع‏آوری و تنظیم شده و با مقدمه و ملحقات مفصل ایشان، نخست به زبان عربی با عنوان «قصة التقریب» به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر شده که هم اکنون به همت محمد مقدس، ترجمه فارسی آن در اختیار علاقه مندان و فعالان نهضت های اسلامی قرار می گیرد.

آشنایی با استاد خسروشاهی

استاد خسروشاهی از نویسندگان و مترجمان پرکار و فعالان نهضت اسلامی است که در تدوین و تنقیح و نشر آثار اساتید و شخصیت هایى چون: سید جمال الدین اسدآبادی، آیت ‏اللَه کاشف ‏الغطاء، علامه سید محمدحسین طباطبایى، حاج سراج انصارى، سید محمد محیط طباطبایى، سید غلامرضا سعیدى، محمد نخشب و... کوشا بوده و خدمات ارزنده‏ اى را در حفظ فرهنگ اسلامى و نشر اندیشه اصیل اسلامى ارائه داده و به همین دلیل است که استاد محمدرضا حکیمى ایشان را «فرهنگبان کوشا» نامیده اند.

بیشتر کتاب ‏ها و آثار خود استاد خسروشاهى درباره مسائل فرهنگی، اجتماعى و سیاسى مورد نیاز جامعه اسلامى است. این آثار به تصدیق اهل خرد، در روشنگرى نسل جوان معاصر، به خصوص در دهه چهل و پنجاه شمسی، بى شک تأثیر بسزایی داشته است.

استاد خسروشاهی در سطح جهانى، با شرکت در کنفرانس ‏ها و کنگره‏ هاى اسلامى در کشورهاى اروپایى و اسلامى، از جمله پاکستان، مصر، الجزایر، عربستان، سوریه، قطر، ترکیه، لبنان، ایتالیا، انگلیس، آلمان، سوئیس و... به ‌عنوان نماینده امام خمینى و یا نماینده حوزه علمیه قم فعال بوده است. وی از فعالان و پژوهشگران برجسته نهضت هاي اسلامي معاصر است كه بيش از نيم قرن با ادبيات و آثار فكري اخوان المسلمين در کشورهای اسلامی آشنا و مرتبط بوده و ضمن ارتباط با رهبران فكري اين جريان و ترجمه برخي آثار آن ها، چندين كتاب ارزشمند در اين موضوع را نيز ترجمه و منتشر كرده است

در مسأله تقریب بین مذاهب اسلامى، استاد خسروشاهی از نیم قرن پیش، از پیشگامان این حرکت اصلاحى به ‏شمار مى ‏رود. مکاتبات ایشان با علامه شیخ محمدتقى قمى (مؤسس دارالتقریب قاهره) گواه این سابقه بلند است. حضور فعال در کنفرانس های تقریبی داخل و خارج  از کشور و ارتباطات مستمر با شخصیت های برجسته تقریبی معاصر از جمله ویژگیهای اوست.

مشخصات

کتاب «سرگذشت تقریب» در ۵۶۰ صفحه، قطع وزیری، گالینگور، شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۶۷۰۰ تومان منتشر شده است.

برای تهیه این کتاب و دیگر آثار استاد خسروشاهی می ‌توانید در قم به کلبه شروق واقع در ابتدای خیابان صفاییه و در تهران به فروشگاه کتاب مؤسسه اطلاعات واقع در خیابان انقلاب روبروی دانشگاه تهران یا سایت های مرکز بررسی های اسلامی (www.iscq.ir)  و پاتوق کتاب فردا (www.bookroom.ir)  مراجعه کنید و یا با مرکز پخش کتب در قم به شماره تلفن ۳۷۸۳۸۱۴۴ (۰۲۵)تماس بگیرید./925/ن 604/ش