ضرورت بکارگیری هوش راهبردی در برابر تهدیدات آمریکا

به گزارش خبرگزاری رسا، اخیرا رئیس جمهور آمریکا خطاب به رئیس جمهور ایران گفته است آمریکا را تهدید نکند. به دنبال افزایش تنش لفظی مستقیم بین آمریکا با مقامات ایران، این بار نوبت به دونالد ترامپ رسید تا با تهدید رئیس جمهور ایران، سناریوهایی را که در قبال کره شمالی، درست پیش از ملاقات مستقیم عملیاتی کرده بود را دوباره طراحی کند. در خصوص این تنش لفظی به وجود آمده می توان به چند مسئله اشاره کرد که عبارتند از: مقامات فعلی کاخ سفید در حال کشاندن بازی به سمت رویارویی مستقیم هستند، دونالد ترامپ از اینکه مورد توجه قرار گیرد ناخرسند نیست که هیچ، این جزو ابزارهای استراتژیک او است، لذا در مقابل ترامپ بایستی هوشمندی استراتژیک به خرج داد.

دونالد ترامپ به دنبال کشاندن بازی به رویارویی مستقیم

حدود دو سال پیش بود که پیش بینی می شد بعد از اینکه ترامپ موفق شود موضوع کره شمالی را (هر چند به صورت نمایشی و ظاهری) حل و رفع کند، ماجرای تعرفه های تجاری را با اتحادیه اروپا به سرانجام برساند، با روسیه ارتباطاتش را مرتب کند، از فضای خروج از پیمان های بین المللی خارج شود و به طور کلی بر اساس آن چه خود در ذهن می پروراند، صحنه بین المللی را دچار هرج و مرج و آشفتگی کند تا منافع آمریکا به دنبال این هرج و مرج ایجاد شود، به سراغ ایران بیاید. او حتی مسئله سازی برای ایران را هم در پایان یکی از مهمترین پرونده های آمریکا در سال های اخیر، یعنی موضوع انتقال سفارت  از تل آویو به قدس قرار داد تا با حوصله و صبر به سراغ امنیتی ترین مسئله آمریکا در چهل سال اخیر یعنی ایران برود.

برای آمریکا ایران نه کره شمالی است، نه روسیه، نه اتحادیه اروپا. آمریکا به خوبی می داند، ایران قدرتی ایدئولوژیک – استراتژیک است. وجود این دو رکن سبب شده است تا آمریکا به سرآسیمگی در برابر ایران برسد. چند رئیس جمهور آمریکا تلاش کرده اند تا ایران را کنترل، مهار و خنثی کنند، اما هیچ یک در رسیدن به هدف خود موفقیتی نداشته اند. حال ترامپ نیز می خواهد برگ های خود را برای مواجهه با ایران رو کند.

ترامپ بر روی ایران متمرکز شده است

ترامپ همه کارها را کرده و حالا بر روی ایران تمرکز کرده است. تمرکز او بر روی ایران با همان سناریو در حال پیش روی است که در خصوص کره شمالی نیز پیش گرفته بود، یعنی روی آوردن به تهدیدات لفظی. تفاوت بین ایران و کره شمالی این بود که ترامپ در خصوص ایران تلاش می کند تا ابزارهای استراتژیک یعنی تحریم ها را نیز به میدان نبرد با ایران بفرستد تا بتواند به واسطه تحریم ها امتیازاتی از ایران اخذ کند.

به همین دلیل بر وخامت تنش لفظی بین آمریکا و ایران پافشاری می کند، تا بتواند با احساسی کردن فضا برای مقامات ایرانی، بازی را در زمینی تعریف کند که خود می طلبد. دیروز رییس جمهور روحانی در سخنرانی خود در جمع همایش سفرای خارجی بی سابقه‌ترین حملات لفظی را متوجه ایالات متحده آمریکا و دولت ترامپ کرد و چند ساعت پس از این اظهارات ، دونالد ترامپ دست به توییت شد و در اشاره‌ای صریح به اظهارات اخیر رییس جمهور کشورمان خطاب به او نوشت: دیگر هرگز ایالات متحده آمریکا را تهدید نکن. روحانی روز یک شنبه در سخنانی تهدید آمیز گفته بود تنگه هرمز فقط یکی از تنگه‌هایی است که ایران قادر به بستن آن است و تنگه‌های دیگری نیز وجود دارد. او به آمریکا هشدار داد با دُم شیر بازی نکند.

ترامپ نیز متقابلا در توییت خود هشدار داد که مقامات ایران تاوان سنگینی را بابت اظهارات و مواضع خصمانه خود علیه آمریکا پرداخت خواهند کرد، تاوانی که در گذشته تاریخ کمتر کشوری پرداخته است.

مواضع تحسین برانگیز روحانی

مواضع روز یکشنبه رئیس جمهور مواضعی محکم، اصولی، متناسب و متقابل بود. کمتر موضع گیری با این صراحت از رئیس جمهور مشاهده شده است. این مواضع سبب بر انگیختن حس اعتماد به نفس ملی و موجب اعتماد عمومی به مسئولین در شرایط تشدید تحریم می شود. به همین دلیل است که بیشتر نخبگان سیاسی و فکری کشور این مواضع را تحسین کرده و بر مبانی چنین قرائت مستحکمی پافشاری کرده اند. آن چه که رئیس جمهور در یکی از سخنرانی های خود بیان داشتند که صلح با ایران، مادر صلح ها و جنگ با ایران مادر جنگ هاست، به واقع در حال نشان دادن رژیم بازدارندگی تا سر حد بالاترین میزان از آمادگی و امنیت در برابر آمریکایی ها ست. این موضوع توسط بسیاری از نخبگان سیاسی قابل ستایش بوده است.

ترامپ از مورد توجه قرار گرفتن ناخرسند نیست

یکی از مهمترین انتقاداتی که به ترامپ وارد می شود این است که او شدیدا آمریکا را در موضع انفعالی، ضعف و انزوا قرار داده است. تصمیمات اقتصادی و سیاست خارجی ترامپ سبب شده است تا کمتر کشوری دیگر حرف آمریکا در محیط بین المللی را حرفی «تمام کننده» بداند. در عوض ترامپ توانسته وضعیت اقتصادی آمریکا را بهبود بخشیده و به فضای اشتغال این کشور سامانی دیگر بدهد. از سوی دیگر ترامپ نسبت به اینکه آمریکا را در معرض توجهات بین المللی قرار دهد و برای خود در صحنه بین المللی هم اعتباری کسب کند، بی مهر نیست.

به همین دلیل با پرخاشگری در توئیتر علیه مقامات کشورها، در تلاش است تا خود را مورد توجهات بین المللی قرار دهد. در این فضا از سخنان کودکانه نیز ابایی ندارد، ترامپ در تلاش برای کسب توجهات بین المللی است. این یکی از ابزارهای استراتژیک ترامپ است که با سر و صدای بین المللی می کوشد خود را در مرکز توجهات قرار دهد تا بعد از آن به واسطه همین سر و صدا امتیازاتی از طرف مقابل کسب کند. کاری که دقیقا با کره شمالی در شبه جزیره کره، با کانادا در شمال آمریکا و با مکزیک در جنوب آمریکا انجام داد.

لزوم هوشمندی استراتژیک و توجه به حل مشکلات با ظرفیت های داخلی

در مقابل ترامپ، در عین حالی که بایستی از توانمندی و استحکام الفاظ برخوردار بود و تهدید را با تهدید پاسخ گفت و به صورت بازدارنده اقدامات پیش دستانه را بازروایی کرد تا خاصیت بازدارندگی کشور بالا برود، بایستی هوشمندی استراتژیکی نیز داشت. نباید در بازی رویارویی مستقیم با آمریکا که هدف اصلی ترامپ برای ایران است، افتاد. ترامپ علاقه مند است که هر چه سریعتر صبر مقامات ایران رو به پایان برسد. او پیش بینی می کند با فرا رسیدن اولین موج از تحریم ها که همین چند روز بعد علیه ایران روانه می شود، ایران در وضعیتی قرار گیرد که او می خواهد.

در چنین شرایطی بایستی با احتساب موارد مربوط به امنیت ملی و بازدارندگی، پتانسیل های اقتصادی کشور تقویت شودو آسیب پذیری کشور در کمترین میزان ممکن قرار بگیرد. اگرچه تهدید آمریکا ضروری است، اما شرط کافی خروج از این وضعیت صرفا تهدید آمریکا نیست، هم دیپلماسی فعال و تعامل گسترده با دنیا و هم تقویت بنیه اقتصادی کشور جزء لوازم هوش استراتژیکی است که از ضروریات شرایط فعلی کشور محسوب می شود./۹۶۹//۱۰۲/خ

منبع: فارس